Παρασκευή 26 Απριλίου 2024 | 19:54

Νικοδημικές ερμηνείες και επιλεκτικές παρερμηνείες για την αποδοχή των αιρετικών

Θεόδωρος Ξ. Γιάγκου
Θεόδωρος Ξ. Γιάγκου
O καθηγητής κ. Θεόδωρος Γιάγκου διδάσκει Κανονικό Δίκαιο στο Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας της Θεολογικής Σχολής του Α.Π.Θ. της οποίας διετέλεσε Κοσμήτωρ

Του ιδίου συγγραφέα:

Στο πρακτορείο εκκλησιαστικών ειδήσεων Romfea, ο διπλωματούχος Θεολογίας, με ειδίκευση τη δογματική, υπό την εποπτεία του αναπληρωτή καθηγητή κ. Ν. Ξιώνη, κ. Βασίλειος Τουλουμτσής δημοσίευσε την παρελθούσα Κυριακή (11 Οκτωβρίου) περιεκτικό άρθρο υπό τον τίτλο: «Η Ζ΄ Οικουμενική Σύνοδος (787), ο Δωρόθεος Βουλησμάς και σύγχρονες θεολογικές παρερμηνείες περί αποδοχής αιρετικών», στο οποίο επιλεκτικά σταχυολογεί και κρίνει θέσεις που διατυπώνονται σε παλαιότερες μελέτες μου για το επίμαχο κανονικό ζήτημα της αποδοχής αιρετικών (πρωτίστως των κληρικών) στο εκκλησιαστικό σώμα.

Διαβάζοντας το κείμενό του, διαπιστώνεται εύκολα η επιλογή του συντάκτη να αποκρύψει την κυρίαρχη πραγματικότητα, ότι όσα λέγονται στα κείμενά μου περί οικονομίας δεν είναι δικές μου θέσεις αλλά του αγίου Νικοδήμου Αγιορείτη και του ομόφρονά του Χριστοφόρου Προδρομίτη. Οι απόψεις των δύο Αγιορειτών κανονολόγων τεκμηριώνονται με τις απαραίτητες παραπομπές στα έργα τους. Η αποσιώπηση, όπως μπορεί εύκολα να καταλάβει ο καθένας, είναι μεθοδολογικά ανεπίτρεπτη, όμως απολύτως πρόσφορη για τον αξιότιμο κ. Τουλουμτσή, για να οικοδομήσει την άποψή του ότι μπορεί να αποδοθεί στο πρόσωπό μου η μομφή περί «ενός είδους αορίστου οικονομισμού» και ότι δήθεν εγώ υιοθετώ την απροϋπόθετη αποδοχή των αιρετικών κληρικών. Βεβαίως, τον ίδιο η συγκεκριμένη επιλογή τον εξυπηρετεί, για να αποφύγει τον πειρασμό της γνωσιμαχίας με έναν άγιο, στην περίπτωση που παραδεχόταν ότι όσα κριτικά σχολιάζει ανήκουν στον Νικόδημο. Ασφαλώς η επιλεκτική παρερμηνεία του αρθρογράφου, που η ίδια φαίνεται να ακολουθείται και στη μεταπτυχιακή του μελέτη, δεν επιβαρύνει μόνο τον ίδιο, αλλά από μία έποψη και τον σύμβουλο καθηγητή του.

Συγγράφοντας τις παλαιότερες μελέτες μου, αλλά και το προσφάτως εκδοθέν, με τη συνδρομή του ομότιμου καθηγητή Αντώνιου-Αιμίλιου Ταχιάου, βιβλίο μου υπό τον τίτλο: «Αλληλογραφία του Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτη με τον Δωρόθεο Βουλησμά. Το Πηδάλιον και οι περιπέτειές του» κατέγραψα συστηματικά σε σχετικό κεφάλαιο (σσ. 163-192) τον διάλογο που ανέπτυξαν οι δύο λόγιοι Αγιορείτες ειδήμονες των κανόνων για το πολυσυζητημένο ζήτημα της αποδοχής των αιρετικών. Αναδημοσιεύω εδώ σε ηλεκτρονική μορφή το κείμενο, προκειμένου ο αναγνώστης να λάβει την πλήρη και όχι αποσπασματική εικόνα του ζητήματος, όπως αυτό τέθηκε στην Αλληλογραφία.

Ακροτελεύτια επαναλαμβάνω εδώ αυτά τα οποία πλειστάκις αναφέρω σε μελέτες μου, αλλά και στους φοιτητές μου, ότι δηλαδή ο άγιος Νικόδημος ήταν πεπεισμένος και εξ αυτού υπέρμαχος «ότι δύω είδη κυβερνήσεως και διορθώσεως φυλάττονται εις την του Χριστού Εκκλησίαν. Το έν είδος ονομάζεται Ακρίβεια, το δε άλλο ονομάζεται Οικονομία και Συγκατάβασις, με τα οποία κυβερνώσιν την σωτηρίαν των ψυχών οι του Πνεύματος Οικονόμοι, πότε μεν με το ένα, πότε δε με το άλλο» (Πηδάλιον, σ. 53).

Σε αυτή την ευρυχωρία κινήθηκε ο άγιος Νικόδημος αλληλογραφών με τον Δωρόθεο Βουλησμά. Δυστυχώς ο κ. Τουλουμτσής αποσιωπά ή αγνοεί πλείστες πτυχές του διαλόγου των δύο λογίων, ίσως εσκεμμένα, για την οχύρωση δικών του θέσεων. Ο άγιος Νικόδημος όμως τον διαψεύδει τουλάχιστον στη μαρτυρημένη πολλαπλώς από την εκκλησιαστική πράξη υιοθέτηση της οικονομίας.

Κάποιες πληροφορίες περί αυτής της διαχρονικής πράξης μπορεί να βρει ο αναγνώστης προς το τέλος του επισυναπτόμενου κειμένου.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ ΤΟ ΣΧΕΤΙΚΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ ΣΤΟ GOOGLE NEWS ΓΙΑ ΣΥΝΕΧΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ

ΣΑΣ ΠΡΟΤΕΙΝΟΥΜΕ ΝΑ ΔΙΑΒΑΣΕΤΕ