Από την πρώτη στιγμή που κληθήκαμε ως κοινωνία να αντιμετωπίσουμε την πανδημία, η Εκκλησία βρέθηκε, εν αγνοία της αρχικά αλλά ξεκάθαρα πλέον, στην βαθύτερη εσωτερική κρίση των τελευταίων δεκαετιών. Μια κρίση που σαρώνει ολόκληρο το εκκλησιαστικό Σώμα απ’ άκρη σ’ άκρη κι από πάνω μέχρι κάτω, ανοίγοντας τόσο βαθιές πληγές που θα πάρει χρόνια μέχρι να γιατρευτούν… όσο γιατρευτούν.
Θέματα που όσοι παρακολουθούσαν τα πράγματα από κοντά, είχαν διαπιστώσει και προσπαθούσαν να αναδείξουν πολύ καιρό πριν την εποχή του κορονοϊού, ήρθαν στην επιφάνεια με τρόπο κατακλυσμικό. Διαφωνίες και διαφορετικές προσεγγίσεις που μέχρι σήμερα απασχολούσαν ιδιωτικές συζητήσεις μεταξύ ιεραρχών ή ακόμη και θεολογικά συνέδρια, βγήκαν στην επιφάνεια ως απειλητικοί «δαίμονες» πληγώνοντας το Σώμα της Εκκλησίας εκεί που πονάει περισσότερο, στην «ενότητα της Πίστεως».
Παρακολουθώντας τις εξελίξεις πολύ φοβάμαι πως όσο περνά ο καιρός με το χάσμα μεταξύ των διαφορετικών προσεγγίσεων περί την πίστη να βαθαίνει, η φράση του Οικουμενικού Πατριάρχη πως «δεν κινδυνεύει η Πίστη αλλά οι πιστοί» δεν έχει την ίδια δυναμική. Διότι πολύ απλά η κατάσταση όπως διαμορφώνεται αποδεικνύει με τρόπο σκληρό πως μαζί με τους πιστούς τελικά κινδυνεύει και η πίστη.
Γιατί όμως κινδυνεύει η πίστη; Μήπως επειδή έκλεισαν οι ναοί; Επειδή δεν μπορούν να εκκλησιαστούν και να μεταλάβουν οι πιστοί; Επειδή δεν μπορούμε να κάνουμε λιτανείες και γιορτές; Νομίζω πως όχι. Ιεραρχώντας τα προβλήματά μας πολύ φοβάμαι πως τα παραπάνω ίσως να μην έχουν καν θέση σε μια λίστα ζητημάτων τα οποία απειλούν την πίστη.
Κι αφού δεν απειλούν αυτά την πίστη… από τι κινδυνεύει τελικά;
Η πρώτη «σφαίρα» κατά του εκκλησιαστικού Σώματος πυροδοτήθηκε τη στιγμή που ορισμένοι μέσα από την Εκκλησία (σ.σ. εκεί βρίσκεται πάντα η πηγή του προβλήματος και όχι έξω…) μετέτρεψαν το κλείσιμο των ναών σε θέμα «διωγμού». «Θέλουν να μας στερήσουν τη Θ. Κοινωνία» έλεγε ο ένας «Προσπαθούν να ξεριζώσουν την πίστη από την Ελλάδα» προσέθετε ο άλλος. Και μέσα σε όλα αυτά εμφανίστηκαν και οι διάφοροι προφητολόγοι – προφητολάγνοι δηλητηριάζοντας τα ήδη τρομαγμένα μυαλά των απλών ανθρώπων με «σφραγίσματα», τσιπακια, δαιμόνους και τριβόλους.
«Βούτυρο στο ψωμί» των κάθε λογής υπερασπιστών της πίστεως ήταν κάθε φορά οι αστοχίες και οι υπερβολές του κράτους που πότε με αποφάσεις περί κλεισίματος των εξωτερικών ηχείων των ναών, πότε με συναυλίες της καρότσας, πότε με προσαγωγές και συλλήψεις κληρικών και σήμερα με αστυνομικούς αποκλεισμούς εκκλησιών και μοναστηριών δίνουν την ευκαιρία σε όλους αυτούς να κουνούν το δάχτυλο και να αναφωνούν περιχαρείς και υπερήφανοι… «τα λέγαμε!».
Ακολούθησαν οι συζητήσεις περί Θείας Κοινωνίας. Οι «αναλύσεις» περί εικόνων, χειροφιλημάτων και βέβαια το ερώτημα του «ενός εκατομμυρίου» το οποίο δεν είναι άλλο από την περί ανοσίας εντός των ναών θεωρία που ανέπτυξαν αρκετοί, που έφθασαν σε σημείο να πιστεύουν πως η εικόνα του πιστού με μάσκα εντός του ναού είναι τόσο προσβλητική και βέβηλη σαν αυτήν του έφιππου μουσουλμάνου πολέμαρχου μέσα στην Αγιασοφιά.
Όταν λοιπόν το Σώμα της Εκκλησίας στην ολότητα του, κληρικοί και λαϊκοί, δεν πιστεύουν το ίδιο, τότε πράγματι η πίστη κινδυνεύει.
Όταν οι κληρικοί δεν μπορούν να πουν την αλήθεια των Γραφών γιατί μια αγριεμένη μειοψηφία περιμένει από κάτω να τους «σταυρώσει» επειδή δεν θα ακούσουν αυτό που θέλουν, τότε η πίστη κινδυνεύει.
Όταν κληρικοί που υγιείς μετατρέπουν τους άμβωνες σε πολεμικές σειρήνες καλώντας σε «επανάσταση» αλλά κρύβονται σαν τους κλέφτες όταν οι ίδιοι ή δικοί τους άνθρωποι νοσούν, τότε η πίστη κινδυνεύει.
Όταν δεν ξέρουμε τι είναι τελικά η Θεία Κοινωνία 2000 χρόνια μετά τον Μυστικό Δείπνο, τότε η πίστη κινδυνεύει.
Και πάνω απ’ όλα κινδυνεύει γιατί αυτές οι φωνές της υπερβολής έχουν παρασύρει την κοινότητα σε μάχες αχρείαστες.
Τι δουλειά έχουν καλόγεροι, ιερείς και αρχιερείς να συζητούν για τα εμβόλια; Είναι αποστολή του πνευματικού να αποφανθεί εάν ο πιστός θα κάνει η όχι εμβόλιο; Από πότε τα φάρμακα χρειάζονται συνοδική απόφαση για να θεωρηθούν ασφαλή για την ψυχή του ανθρώπου;
Όλα αυτά βέβαια δεν συνέβησαν τυχαία. Δύο είναι οι βασικοί λόγοι κατά την άποψη μου.
Ο πρώτος έχει να κάνει με τις αφόρητες πιέσεις που άσκησε αυτή η μικρή αλλά ιδιαίτερα πιεστική και θορυβώδης μειοψηφία στους κληρικούς και ιδιαίτερα στους αρχιερείς, που πραγματικά δεν φαντάζεστε τι μηνύματα δέχονται όλους αυτούς τους μήνες σε καθημερινή βάση.
Έχω δει με τα μάτια μου «πιστή» να μιλάει σε μητροπολίτη με τον πλέον ανοίκειο τρόπο επειδή δεν της άνοιξε την εκκλησία για να λειτουργηθεί. Να θεωρεί αυτή η γυναίκα «χριστιανικό καθήκον» της να διασύρει τον ποιμενάρχη της περιοχής της επειδή κάπου διάβασε ότι ο Ιερός Χρυσόστομος είχε μιλήσει θετικά για τον έλεγχο των κληρικών όταν δεν κάνουν σωστά την αποστολή τους. Κι όλα αυτά για να Κοινωνήσει…
Ο δεύτερος λόγος έχει να κάνει με την αμηχανία της ίδιας της εκκλησιαστικής διοίκησης που όλο αυτόν τον καρό επιτρέπει σε κάθε λογής και κάθε βαθμού κληρικό, να βγαίνει και να λέει ότι θέλει. Να κουνάει το δάχτυλο προς όλους και να εμφανίζει εαυτόν ως τον μαχητικό ομολογητή.
Κακά τα ψέματα. Η Εκκλησία δεν έλεγξε το εσωτερικό της, δεν τήρησε τους κανόνες δεν προστάτευσε όσο θα έπρεπε την ενότητα.
Όταν ο πρώην Καλαβρύτων διαφήμιζε ψεκασμούς με αγιασμό δεν του είπαν τίποτα. Όταν αφόρισε τη μισή Κυβέρνηση, αρκέστηκαν να πουν πως απλά δεν δικαιούται.
Όταν ο παπάς από τη Θεσσαλονίκη έλεγε για τα «μυστικά» που μάθαινε στην εξομολόγηση περί πληρωμένων «ασθενών» και «θυμάτων» αντί να τον καλέσει η εκκλησιαστική του αρχή και να του πει «τι λες άνθρωπε μου στον κόσμο;» αντέδρασαν ορισμένοι επειδή τον κάλεσε ο εισαγγελέας.
Όταν ο άλλος παπάς εδώ στην Αθήνα είπε (σ.σ. αυτός κι αν έχει πει…) πως ο μακαρίτης μητροπολίτης Λαγκαδά πέθανε από το πάχος και την βεβαρυμμένη υγεία του, δεν τον ενόχλησε κανείς.
Όταν οι μητροπολίτες άρχισαν να υπερβαίνουν τη Σύνοδο και να στέλνουν από μόνοι τους ανοικτές επιστολές στον Πρωθυπουργό η Σύνοδος δεν είπε τίποτα. Τώρα του στέλνουν και οι παπάδες.
Μπορώ να γράφω για ώρες, παραδείγματα τέτοιων συμπεριφορών που πληγώνουν βαθιά το Σώμα της Εκκλησίας και για τις οποίες η διοικούσα Εκκλησία δεν έκανε τίποτα.
Η Εκκλησία, είναι μια κοινότητα ανθρώπων που μοιράζονται κοινά πιστεύω, κοινές αξίες κοινές παραδόσεις και γενικά… μοιράζονται. Κάθε φορά που ορισμένοι θεωρούσαν εαυτούς καλύτερους ή πιο αυθεντικούς η Εκκλησία τους απέβαλε, με καλύτερο τον Άρειο από την Πρώτη κιόλας Οικουμενική Σύνοδο. Αν η Εκκλησία στο διάβα των αιώνων άφηνε τον κάθε «προφήτη» να λέει τα δικά του και να διχάζει το πλήρωμα, τώρα θα είμασταν περισσότερα κομμάτια και από τους Ευαγγελικούς της Αμερικής όπου ουσιαστικά κάθε ναός είναι και μια Εκκλησία.
Οι κλειστοί ναοί και οι αλειτούργητες γιορτές λοιπόν είναι το μικρότερο πρόβλημα μας αυτή τη στιγμή. Αυτό είναι θέμα χρόνου να περάσει και θα περάσει. Όμως το δηλητήριο που έχει χυθεί στις «φλέβες» των χριστιανών θα μείνει όπως θα παραμείνει και η αντίληψη πως στην Εκκλησία ο καθένας μπορεί να λέει και να πράττει ότι θέλει ανέξοδα.
Στην Εκκλησία δεν υπάρχει Δημοκρατία αλλά Συνοδικότητα… ας δουλέψει επιτέλους!