Οἱ ἀκούοντες τό ὑπερδισχιλιετές ἱερό εὐαγγέλιο τῆς ἰωάννειας χριστολογίας καί σωτηριολογίας, ἵστανται ἐνώπιον τοῦ κενοῦ τάφου τοῦ Λαζάρου∙ ἐκεῖ πού ὁ Θεός συναντᾶ τόν θάνατο, τόν ἐκμηδενίζει καί ἀναδημιουργεῖ μέ τήν προσταγή τῆς ἀπολυτρώσεως καί τό προοίμιο τοῦ Σταυροῦ Του ἕνα καινό φῶς. Ἡ μυστηριώδης καί ἐλκυστική δύναμη τῆς Ἀναστάσεως, καθίσταται ἑορτή συμφιλιώσεως τῶν ἀνθρώπων μέ τόν Θεό κατά τόν Ἅγιο Νικόλαο Βελιμίροβιτς καί εἶναι ἀποτέλεσμα τῆς θείας ἀγάπης ἡ ὁποία εἶναι ἀσύλληπτη εἰς ἔκταση καί βάθος γιά τόν ἀνθρώπινο νοῦ.
Ἡ πορεία τοῦ Κυρίου πρός τήν Ἰουδαία γιά νά ἀναστήσει τόν Λάζαρο ἐκ τοῦ θανάτου, καθίσταται πορεία πού ὁδηγεῖ τόν ἴδιο τόν Κύριο πρός τόν θάνατο. Αὐτό εἶναι ἕνα βαθύ θεολογικό νόημα. Γιά νά ζήσει ὁ Λάζαρος, πρέπει νά πεθάνει ὁ Χριστός πού θυσιάζει τή ζωή του χάριν ἐκείνων πού ἀγάπησε διά τῆς προσφορᾶς τῆς ζωῆς του ἐπί τοῦ Σταυροῦ. Σ’ αὐτόν τόν κενό τάφο τοῦ Λαζάρου πού ἔχει στιγματισθεῖ ἀπό τήν ἀποσύνθεση, ἐκεῖ ἀποκαλύπτεται ἡ παντοδυναμία τῆς θείας δόξης. Ἡ προφητεία τοῦ Ἰησοῦ «Λάζαρος ὁ φίλος ἡμῶν κεκοίμηται˙ ἀλλά πορεύομαι ἵνα ξυπνήσω αὐτόν» (Ἰω. 11,11) εὑρίσκει τήν ἐκπλήρωσή της. Ὁ κραταιός λόγος «τοῦ Λόγου» ἀποδεικνύει τή θέση του στόν «Ἄδη τῆς ἀπωλείας».
Αὐτό τό Σάββατο τοῦ Λαζάρου τό ὁποῖο στήν ἀρχαία πρώτη Ἐκκλησία ὀνομάζετο «ἀναγγελία τοῦ Πάσχα», ἔχει διττή ὑπόσταση συμπλοκῆς τοῦ σκότους μετά τοῦ φωτός, προμηνύει τήν καινή κτίση, τήν γαλήνη, τό ἐκλάμπον φῶς τοῦ Ἀναστάντος Χριστοῦ καί διά τοῦ θαύματος αὐτοῦ τῆς ἐγέρσεως τοῦ τετραημέρου, ἀνοίγεται ἐνώπιον τοῦ ὀρθοδόξου πληρώματος ἡ πύλη τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Ἑβδομάδος πού θά τό εἰσαγάγει στήν Μυσταγωγία τῶν Ἀχράντων Παθῶν. Ἡ θεανδρική πράξη τοῦ σαρκωμένου Υἱοῦ νά ἀναστήσει τόν Λάζαρο, παύει τόν θάνατο «τόν ληστεύει βίαια» κατά τόν ἱερό Χρυσόστομο καί προαναγγέλει τόν θρίαμβο τῆς ἰδικῆς Του Ἀναστάσεως καί δόξης.
Ἡ ἀποκάλυψη τῆς δόξης τοῦ Κυρίου δέν εἶναι ἄλλη ἀπό τή δόξα τοῦ Πατρός καί ἡ δόξα τοῦ Πατρός, ἐμφανίζεται μόνο στήν δόξα τοῦ Υἱοῦ, πού θέτει τέρμα στόν θάνατο τοῦ Λαζάρου πράττων αὐτό ὡς Υἱός τοῦ Θεοῦ, πού διαλύει μέ τόν θάνατό του καί τήν Ἀνάστασή Του τή δύναμη τοῦ θανάτου. Ὁ Υἱός πού ἀπέστειλε ὁ Πατήρ, ποτέ δέν ἐνεργεῖ «ἀφ’εὐατοῦ» ἀλλά πάντοτε ἐν πλήρει ἑνότητι μέ τόν Πατέρα καί διά τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Λαζάρου ἀποκαλύπτεται ἡ δόξα Του ὡς ἡ δόξα τοῦ Πατρός καί ἡ δόξα τοῦ Πατρός ὡς δόξα Του. Τῆς δόξης, πού εἶναι ἡ λάμψη τήν ὁποία διαχύνει στίς καρδιές ἡ φανέρωση τῶν τελεοτήτων του, εἰδικά μάλιστα τῆς δυνάμεώς του πού ἐνεργεῖ γιά ὑπηρεσία τῆς ἁγιότητός του καί τῆς ἀγάπης του.
Ἡ Ἀνάστασις τοῦ τετραημέρου κατά θεία οἰκονομία τοῦ Θεοῦ-Πατρός, κριτοῦ τοῦ Σύμπαντος καί τῶν ἀνθρώπων, τελεῖται ἐνώπιον τοῦ πλήθους, τῶν θεατῶν τοῦ θαύματος, πού συνθέτει εἰκόνες καί συναισθήματα. Ἡ ὀλοφυρωμένη Μαρία, ἡ ἐσωτερική συγκίνηση τοῦ Ἰησοῦ ἡ ὁποία διακρίνεται καί ἔξωθεν διά τῶν δακρύων, ἡ παρατήρησις τοῦ Κυρίου πρός τήν Μάρθα, ἡ ἐξουσιαστική διαταγή κατά τόν Ζιγαβηνό τοῦ Κυρίου πρός τόν Λάζαρο «Δεῦρο ἔξω», ἡ ἀποδοχή καί οἱ ἐπευφημίες τοῦ πλήθους, τό δέος τοῦ Ἀναστημένου Λαζάρου πρός τόν αἰσθητό κόσμο, τό μένος τῶν Φαρισαίων ὅταν πληροφοροῦνται τό θαῦμα πού ἐπέσπευσε καί τήν ἀπόφαση τῆς καταδίκης τοῦ Ἰησοῦ, ὁ φόβος τῶν Ἰουδαίων ἀρχόντων ὅτι θά αὐξηθεῖ ἡ φήμη «τοῦ θαυματοποιοῦ», σκιαγραφῶνται διά τοῦ χρωστῆρος τοῦ μαθητοῦ τῆς ἀγάπης εἰς τό εὐαγγέλιον του «δι’ ἰδιαιτέρας ζωηρότητος καί δραματικῆς κινήσεως» Deutinger.
Tό θαῦμα ἐκτός τῆς σωματικῆς Ἀναστάσεως τοῦ Λαζάρου, ἐμπεριέχει καί ψυχική ἀνάσταση πάντων τῶν ὀλιγοπίστων ἤ ἀπίστων, ἤτοι τῶν μαθητῶν, τῶν ἀδελφῶν τοῦ Λαζάρου καί τοῦ Ἰουδαικοῦ λαοῦ ὡς αὐτοπτῶν μαρτύρων. Ὅλοι αὐτοί, καλοῦνται ἐκ τοῦ πνευματικοῦ θανάτου, νά ἐννοήσουν τήν Ἀνάσταση λόγῳ τῆς ἐλλείψεως σχέσεως μετά τοῦ Θεοῦ πού παύεται παραχρῆμα διά τῆς παρουσίας τοῦ Ἰησοῦ ὡς ἐξουσιαστοῦ τοῦ θανάτου. Ὅλοι αὐτοί καί οἱ τεταραγμένοι ἄνθρωποι τῆς σημερινῆς ἐποχῆς ἐξέρχονται ἐκ τοῦ σκότους διά τῆς φωνῆς τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ, ὁ ὁποῖος διανοίγει τά ὦτα καί κατευνάζει τήν σκληροκαρδία καί πιστεύουν καί ὁμολογοῦν τήν θεότητά του.
Αὐτή ἡ φωνή εἶναι πλησίον. Εἶναι ἡ Μεγάλη Ἑβδομάδα ὅπου ἀποδεικνύεται περιτράνως ἡ ἀνυπολόγιστη ἀξία τῆς σταυρικῆς θυσίας πού παραδίδει τή θέση της στή δόξα τῆς Ἀναστάσεως˙ Ὅποιος ἐμπιστεύεται τόν Ἰησοῦ ὀφείλει νά ἔχει τήν βεβαιότητα ὅτι κατέχει τήν πληρότητα τῆς ζωῆς «φωνή-προσταγή ἀπολυτρώσεως. Κάλεσμα στό φῶς. Λάζαρε δεῦρο ἔξω» (π. Ἀλέξανδρος Schmemann).
*Ο Αρχιμανδρίτης Κωνσταντίνος Χαραλαμπόπουλος είναι πρωτοσύγκελλος της ιεράς μητροπόλεως Κηφισίας, Αμαρουσίου, Ωρωπού και Μαραθώνος.