Διεθνές συνέδριο διοργανώνεται από την Έδρα Θρησκειολογίας (τομέας Ορθόδοξου Χριστιανισμού) της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Ερφούρτης (Γερμανία) και την Ακαδημία Θεολογικών Σπουδών Βόλου στο Συνεδριακό Κέντρο «Θεσσαλία» στα Μελισσάτικα του Βόλου από τις 19 ως τις 22 Οκτωβρίου και θα είναι ανοικτό για το κοινό.
Η γλώσσα του Συνεδρίου είναι η αγγλική, ενώ θα γίνεται ζωντανή μετάδοση των εργασιών του Συνεδρίου μέσω της πλατφόρμας Zoom.
Κρίσιμα ερωτήματα όπως τα παρακάτω αναδύονται στο σημερινό πλουραλιστικό, μετανεωτερικό συμφραζόμενο: Θα μπορούσε ο Ορθόδοξος Χριστιανισμός σήμερα να χαρακτηριστεί «συντηρητικός»; Oι προνεωτερικές καταβολές της Ορθοδοξίας, όπως η έμφαση στην παράδοσή της ως ένα δεσμευτικό κανονιστικό παρελθόν, αποτελούν άραγε τροχοπέδη για την ανανέωσή της; Μήπως το Βυζάντιο αντιμετωπίζεται συχνά από μια εξιδανικευμένη και ρομαντική σκοπιά, η οποία ενίοτε συνδέεται με την επιθυμία κάποιας μορφής «αναβίωσής» του; Σημαίνουν όλα αυτά ότι η Ορθοδοξία δεν μπορεί να εξελιχθεί και να ανταποκριθεί στις σύγχρονες προκλήσεις; Ισχύει το ίδιο και για τη γενικότερη σχέση της Ορθοδοξίας με τη νεωτερικότητα;
Οι ενδεχόμενες δυσκολίες που συναντά η Ορθοδοξία δεν φαίνεται πάντως να την καθιστούν a priori και εξ ορισμού ασύμβατη με τη νεωτερικότητα. Η Ορθόδοξη Εκκλησία μπορεί να δίνει συχνά την εντύπωση μιας αντι-νεωτερικής στάσης, ιδιαίτερα στη Ρωσία και στις χώρες του πρώην ανατολικού μπλοκ, αλλά το όλο θέμα χρήζει μιας ευρύτερης θεώρησης, πλαισίωσης και ανάλυσης. Η Ορθόδοξη θεολογική μετανάστευση στη Δύση κατά τον 20ό αιώνα, οι πολύπλευρες συνεργασίες των Ορθοδόξων Εκκλησιών με πληθώρα κοσμικών θεσμών και φορέων του συγχρόνου κόσμου καθώς και ο παγκόσμιος ρόλος του Οικουμενικού Πατριαρχείου (όπως λ.χ. αναφορικά με περιβαλλοντικά θέματα) αποδεικνύουν ότι υπάρχει η δυνατότητα μιας δημιουργικότερης συνάντησης της Ορθοδοξίας με τη νεωτερικότητα.
Πέρα από αυτά, οι εξελίξεις των τελευταίων δεκαετιών στο πλαίσιο της μετανεωτερικότητας, οι οποίες έχουν σχετικοποιήσει παλαιότερα απόλυτα και κανονιστικά αφηγήματα της νεωτερικότητας, έχουν αποκαλύψει απρόσμενα νέες δυνατότητες για τη σημασία της Ορθοδοξίας σήμερα και έχουν αυξήσει το γόητρό της διεθνώς. Ταυτόχρονα, η ανάδυση μιας νέας γενιάς Ορθοδόξων στοχαστών, τόσο στις ιστορικές κοιτίδες της Ορθοδοξίας, όσο –και κυρίως– διεθνώς, προσφέρει πολλές δυνατότητες για την παρουσία και δράση της Ορθοδοξίας σε ένα παγκοσμιοποιημένο και ανταγωνιστικό περιβάλλον στο μέλλον.
Αυτά τα θέματα σκοπεύει να προσεγγίσει το διεθνές συνέδριο «Ο Ορθόδοξος Χριστιανισμός μεταξύ προνεωτερικών δεσμεύσεων, νεωτερικών προκλήσεων και μετανεωτερικής συνάφειας», σε κατευθύνσεις που μπορούν να συνοψισθούν ως ακολούθως:
1) Οι προνεωτερικές καταβολές, δεσμεύσεις και εξαρτήσεις της Ορθοδοξίας, η συνεχιζόμενη επίδρασή τους στις σημερινές συνθήκες και οι δυνατότητες αναμόρφωσής τους με βάση σύγχρονες εξελίξεις·
2) Οι ποικίλες προκλήσεις της νεωτερικότητας, οι σχετικές δυσκολίες και τα προβλήματα για την Ορθοδοξία, καθώς και οι προσπάθειες για μια δημιουργικότερη συσχέτιση Ορθοδοξίας και νεωτερικότητας·
3) Οι πολύπλευρες αλλαγές στο μετανεωτερικό πλαίσιο, η σημασία τους για την Ορθοδοξία και οι αναδυόμενες νέες τάσεις στο σύγχρονο παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον·
4) Η σύγκριση μεταξύ Ορθοδόξου και Δυτικού Χριστιανισμού στο ανωτέρω πλαίσιο, τα κοινά τους στοιχεία και οι διαφορές τους, καθώς και οι δυνατότητες μιας περισσότερο παραγωγικής αμοιβαίας συσχέτισής τους.
