Την Κυριακή, 22 Απριλίου 2018, πραγματοποιήθηκε στον Καθεδρικό Ναό του Αγίου Γεωργίου Στοκχόλμης η βιβλιοπαρουσίαση της Θείας Λειτουργίας στη Σουηδική γλώσσα, από την Ι. Μητρόπολη Σουηδίας, αμέσως μετά την τρισαρχιερατική Θεία Λειτουργία, στην οποία προεξήρχε ο Ποιμενάρχης, Σεβ. Μητροπολίτης Σουηδίας και πάσης Σκανδιναυΐας κ. Κλεόπας, με συλλειτουργούς τον Πανιερώτατο Επίσκοπο Dositej του Πατριαρχείου Σερβίας και τον Θεοφ. Επίσκοπο Φαναρίου κ. Αγαθάγγελο της Εκκλησίας της Ελλάδος.
Στην ευχαριστιακή σύναξη, η οποία ετελέσθη σε 8 γλώσσες – Ελληνική, Αγγλική, Σουηδική, Γαλλική, Σλαβονική, Ρουμανική, Γεωργιανή και Σερβική – συμμετείχαν οι εξής κληρικοί: ο Παν. Αρχιμανδρίτης κ. Δαμασκηνός Δαμιανάκης, Διευθυντής του Οικοτροφείου της Αποστολικής Διακονίας της Εκκλησίας της Ελλάδος, ο Ρουμάνος Ιερεύς Αιδ. Πρεσβύτερος κ. Dan Virgil Pacurar, οι Κληρικοί της Ρωσικής Ενορίας της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Στοκχόλμης του Οικουμενικού Πατριαρχείου Αιδ. Πρωτοπρεσβύτερος κ. Angel Velichkov και ο Διάκονος Ιερολ. κ. Alexander Djukic, ο Γεωργιανός Ιερεύς Αιδ. Πρεσβύτερος κ. Shio Bitskinashvili, ο Σέρβος Ιερεύς Αιδ. Πρεσβύτερος κ. Velisa Vasic και οι κληρικοί της Ι. Μητροπόλεως Σουηδίας Παν. Αρχιμανδρίτες κ.κ. Αλέξανδρος Λουκάτος και Σωσίπατρος Στεφανούδης, ο Αιδ. Οικονόμος κ. Χρήστος Λέτσιος και ο Αιδ. Πρεσβύτερος κ. Πέτρος Μώραλης. Τους ύμνους έψαλε η βυζαντινή χορωδία του Καθεδρικού Ναού, υπό την καθοδήγηση του Μουσικ. Πρωτοψάλτου κ. Δημητρίου Καλπακίδη.
Παρόντες ήταν, επίσης, ο Σεβ. Αρχιεπίσκοπος της Συρο-Αραμαϊκής Κοινότητος στη Διασπορά κ. Benyamin Atas με τη συνοδεία των κ.κ. Slejman Kurt και Yilmaz Bisse, καθώς και οι εκπρόσωποι της Λουθηρανικής Εκκλησίας της Σουηδίας Αιδ. Diocesan Dean Niclas Blåder, κ. Karin Wiborn και κ. Cajsa Sandgren.
Την ιστορική αυτή πρωτοβουλία τίμησαν με την παρουσία τους οι Εξοχ. Πρέσβεις της Ελλάδος κ.κ. Δημήτριος Τουλούπας και Μαρία Διαμάντη στη Στοκχόλμη και στο Όσλο αντίστοιχα, της Κύπρου στη Στοκχόλμη κ. Σώτος Λιασίδης, της Τουρκίας στη Στοκχόλμη κ. Emre Yunt, ο εκπρόσωπος της Πρεσβείας του Ισραήλ στη Στοκχόλμη κ. Per Hägglund, ο εκπρόσωπος της Πρεσβείας της Αρμενίας στη Στοκχόλμη κ. Arshak Manoukian, οι Επιτ. Πρόξενοι της Ελλάδος στο Γκέτεμποργκ κ. Χρήστος Κακαζούκης και στην Ισλανδία κ. Rafn Alexander Sigurdsson, οι Εντιμ. Σουηδοί πολιτικοί κ.κ. Βασιλική Τσουπλάκη, Dag Larsson και Γεώργιος Κοντορίνης, οι διοικητές του Σουηδικού κρατικού φορέα SST κ.κ. Åke Göransson και Åsa E. Hole, οι ακαδημαϊκοί διδάσκαλοι Νικόλαος Βενιζέλος, Απόστολος Παπακώστας και Εμμανουέλα Γρυπαίου, ο Πρόεδρος του Ελληνικού Σχολείου Στοκχόλμης κ. Γεώργιος Κωνσταντίνου, οι ιατροί Δρ. Αλέξανδρος και Βασιλική Γεωργιάδη, ο Πρόεδρος του Συλλόγου Ποντίων Στοκχόλμης κ. Κωνσταντίνος Φραγγίδης, οι επιχειρηματίες κ.κ. Γεώργιος και Δημήτριος Βασιλείου, τα μέλη του Μητροπολιτικού Συμβουλίου κ.κ. Φωτεινή Μπατσέλα, Νικόλαος Βενιζέλος, Rafail Poumeyrau, Μαρία Κεχαγιά και Νικόλαος Κίτσιος, το Εκκλησιαστικό Συμβούλιο και οι επιτροπές του Καθεδρικού Ναού Στοκχόλμης.
Η βιβλιοπαρουσίαση άρχισε με την ανάγνωση της συγχαρητήριας Πατριαρχικής Επιστολής της Αυτού Θειοτάτης Παναγιότητος, του Οικουμενικού Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου, στην οποία η Παναγιότης Του χαρακτήριζε την έκδοση της μεταφράσεως της Θείας Λειτουργίας στη Σουηδική “έργον μεγάλης σημασίας” και, μεταξύ άλλων, ανέφερε τα εξής: “Η καθ᾽ ημάς μαρτυρική Μεγάλη του Χριστού Εκκλησία, η κοινή πνευματική και πολυπαθής Μήτηρ, καυχάται δια την προσπάθειαν ταύτην, διότι τοιουτοτρόπως το κείμενον της Θείας Λειτουργίας θα είναι ευρέως προσιτόν εις τους ομιλούντας την σουηδικήν γλώσσαν αδελφούς ημών, ώστε να δύνανται απροσκόπτως όσοι βούλονται να παρακολουθήσουν τα της ιεράς μυσταγωγίας και να μετέχουν περισσότερον βιωματικώς εις αυτά. Η δ᾽ ημετέρα Μετριότης, συγχαίρουσα υμίν και τω εκλεκτώ μεταφραστή θεολόγω κυρίω Δαβίδ Heith Stade, εύχεται από καρδίας έτι πλουσιωτέραν την θείαν ευλογίαν εις την ποιμαντορικήν εκδαπάνησιν υμών, πεποιθυία ότι ο Επίσκοπος των ψυχών ημών θέλει αποδώσει εις την υμετέρα Ιερότητα και εις πάντας τους συντελεστάς του παρόντος πολυωφελούς μεταφραστικού έργου εκατονταπλασίονα τον μισθόν της αγάπης και της φιλοθεΐας υμών.”
Αμέσως μετά, η μαθήτρια του Κατηχητικού Σχολείου Δδα Χαρούλα Σ. μίλησε για τη σπουδαιότητα της παρουσίας της νεολαίας στη λατρευτική ζωή της Εκκλησίας και ευχαρίστησε τον Επίσκοπο Φαναρίου για την έκδοση της Θείας Λειτουργίας. Συγκεκριμένα, είπε τα εξής: “Εμείς τα παιδιά ερχόμαστε στο ναό, γιατί τον θεωρούμε σπίτι μας, γιατί θέλουμε να προσευχηθούμε και να ζήσουμε τη Θεία Λειτουργία με το δικό μας μοναδικό τρόπο. Κάποια παιδιά ζωγραφίζουν το Δεσπότη στο θρόνο, άλλα τρέχουν γύρω από το χαλί με τον αετό, άλλα ακολουθούν το ψάλσιμο, με ένα αλλιώτικο ισοκράτημα. Όλα τα παιδιά χαιρόμαστε που είμαστε εδώ με τους γονείς μας και τους φίλους μας. Ευχαριστούμε τον Επίσκοπο Αγαθάγγελο για την έκδοση της Θείας Λειτουργίας σε τρεις γλώσσες, για μας που μιλάμε Ελληνικά, για τους φίλους μας που μιλάνε μόνο Σουηδικά και τους επισκέπτες μας που μιλούν αγγλικά. Θα σας έχουμε στην προσευχή μας.” Ο μικρός Σάββας Κ. προσέφερε στον Επίσκοπο Αγαθάγγελο μία ανθοδέσμη εις έκφρασιν ευγνωμοσύνης.
Στη συνέχεια, ο Μητροπολίτης Κλεόπας ευχαρίστησε τους υψηλούς προσκεκλημένους, κληρικούς και λαϊκούς, ονομαστικά και είπε, μεταξύ άλλων, τα εξής: “Mε τις ευλογίες της Αυτού Θειοτάτης Παναγιότητος, του Οικουμενικού Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου, η Ι. Μητρόπολη Σουηδίας και πάσης Σκανδιναυΐας προέβη στην πρώτη επίσημη μετάφραση της Θείας Λειτουργίας του Ιερού Χρυσοστόμου στη Σουηδική γλώσσα, για πρώτη φορά στην 50ετή διακονία της, σεβόμενη τη χώρα που μας φιλοξενεί και μας ενισχύει παντοιοτρόπως, ανταποκρινόμενη στην ανάγκη να επικοινωνήσει με τη νεολαία στη γλώσσα της και να μοιραστεί μαζί της τον πλούτο της λειτουργικής μας παράδοσης και για να ενισχύσει τον ιεραποστολικό της αγώνα, δεχόμενη στους κόλπους της νέα μέλη. Η Ορθοδοξία και η λειτουργική μας ζωή δεν είναι αποκλειστικό δικαίωμα των Ελληνόφωνων αδελφών μας, αλλά κληρονομιά που την δικαιούνται όλοι αδιακρίτως γλώσσας, φυλής και καταγωγής. Ήδη 77 νέοι έγιναν Ορθόδοξοι την τελευταία τετραετία, προερχόμενοι από άλλα Χριστιανικά δόγματα και άλλες θρησκείες.”
Ο Ποιμενάρχης εξέφρασε την ευγνωμοσύνη του προς τον Μακ. Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμο, για την συγκατάθεσή του να εκδοθεί το κείμενο της Θείας Λειτουργίας από τον Εκδοτικό Οίκο της Εκκλησίας της Ελλάδος Αποστολική Διακονία, την Ι. Αρχιεπισκοπή Αμερικής που παραχώρησε το κείμενο της Θείας Λειτουργίας στην Αγγλική και την Ελληνική και τον Δρ. David Heith Stade, για την αφιλοκερδή προσφορά της μεταφράσεως της Θείας Λειτουργίας στη Σουηδική.
Ακολούθως, καλωσόρισε τον Αρχιεπίσκοπο της Συρο-Αραμαϊκής Κοινότητος στη Διασπορά, Σεβ. κ. Benyamin Atas, χαρακτηρίζοντας “ένα αληθινό θαύμα” τα επιτεύγματα της 20ετούς αρχιερατικής του θητείας του. Στον λόγο του, εκ μέρους όλων των Χριστιανικών Ομολογιών στη Σουηδία, ο κ. Benyamin αναφέρθηκε στη φιλία του με τον κ. Κλεόπα, στη υποδειγματική συνεργασία του δευτέρου με όλες τις Χριστιανικές Ομολογίες και τον συνεχάρη για τις ποιμαντορικές του πρωτοβουλίες.
Επόμενος ομιλητής ήταν ο Πανιερ. Επίσκοπος κ. Dositej του Πατριαρχείου Σερβίας, ο οποίος ήταν ένας από τους λειτουργούς, και στην προσφώνησή του, εκ μέρους όλων των Ορθοδόξων παρουσιών στη Σουηδία, ευχαρίστησε τον Μητροπολίτη Κλεόπα και τους συνεργάτες του για την επιτυχή διοργάνωση της εκδηλώσεως.
Ο λόγος στη συνέχεια εδόθη στον Εξοχ. Πρέσβυ της Ελλάδος κ. Δημήτριο Τουλούπα, ο οποίος αποκάλεσε την τρίγλωση έκδοση “καλαίσθητη και χρηστική” και συνεχάρη τον Ποιμενάρχη για τις άοκνες προσπάθειές του.
Αμέσως μετά, ο επίσκοπος καλωσόρισε τη διακεκριμένη Ελληνοαμερικανίδα φιλάνθρωπο από το Σικάγο κ. Ελένη Μπούση, στην οποία αφιερώθηκε η παρούσα έκδοση, την οποία χαρακτήρισε “πρότυπο Χριστιανής” και την ευχαρίστησε για το πάθος της, για τη διάδοση του Ελληνικού Πολιτισμού και της Ορθόδοξης Παραδόσεως παντού. Στην ομιλία της, η κ. Μπούση αναφέρθηκε στη σπουδαιότητα της ενότητος στους κόλπους της Εκκλησίας, στην τόνωση της πίστης των Χριστιανών “ώστε όρη μεθιστάνειν”, στην ιερατική και ακαδημαϊκή διακονία του Μητροπολίτη Κλεόπα στις ΗΠΑ και στο ιεραποστολικό έργο που επιτελείται στη Σκανδιναυΐα από την Ι. Μητρόπολη Σουηδίας. Την κ. Μπούση συνόδευαν ο ανηψιός της από το Λονδίνο κ. Evangelos Palyvos, οικονομολόγος, και η συνεργάτης της κ. Pat Gerbanas.
Τελευταίος ομιλητής ήταν ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Φαναρίου κ. Αγαθάγγελος, Γενικός Διευθυντής του Εκδοτικού Οίκου της Εκκλησίας της Ελλάδος Αποστολική Διακονία, ο οποίος επεμελήθη και εξέδωσε την πολυτελή τρίγλωσση έκδοση της Θείας Λειτουργίας, αποκλειστικά για την Ι. Μητρόπολη Σουηδίας. Ο Μητροπολίτης Κλεόπας αναφέρθηκε σε δύο χαρίσματα του σεμνού ιεράρχου, “την αρχοντιά και το ανιδιοτελές φιλάδελφον”, ευχαρίστησε τον ίδιο και τον συνοδό του, Παν. Αρχιμανδρίτη κ. Δαμασκηνό Δαμιανάκη, που ήλθαν ειδικά για την βιβλιοπαρουσίαση από την Αθήνα, καθώς και τους αφοσιωμένους συνεργάτες τους στην Αποστολική Διακονία, για την ολόθερμη συμπαράστασή τους, προς την ιεραποστολική επαρχία του Οικουμενικού Θρόνου.
Ο Επίσκοπος Φαναρίου αναφέρθηκε στην 80ετή προσφορά της Αποστολικής Διακονίας, για τον προγραμματισμό και την εκτέλεση του κατηχητικού, ιεραποστολικού, πολιτιστικού και εκδοτικού έργου της Εκκλησίας της Ελλάδος, προς όφελος 60 και πλέον τοπικών Εκκλησιών του Οικουμενικού Πατριαρχείου (ιδιαίτερα στην Ασία, την Ευρώπη και τον Ελληνισμό της Διασποράς), του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας και των Εκκλησιών των Βαλκανίων και της Ανατολικής Ευρώπης και προσέθεσε, μεταξύ άλλων, τα εξής: “Για μας η παράκληση αυτή του Σεβασμιωτάτου ήταν πρόσκληση, μαθητεία και διδαχή. Πρόσκληση να συμμετάσχουμε στη ζωή της τοπικής Εκκλησίας, μαθητεία και διδαχή για να γευθούμε το ευχαριστιακό βίωμα άλλων αδελφών μας Χριστιανών, να ζήσουμε την οικουμενικότητα της Εκκλησίας, να μοιρασθούμε τις αγωνίες του Σεβασμιωτάτου, να επιτελέσουμε με φιλοτιμία αυτό που μας ανέθεσε η Εκκλησία.
Η έκδοση αυτή αντανακλά τα χαρακτηριστικά της Εκκλησίας του Χριστού, την πίστη μας στη Μία, Αγία, Καθολική και Αποστολική Εκκλησία. Είναι μοναδική έκδοση, διότι η Θεία Λειτουργία αποτελεί το μυστήριο της καρδιάς της Εκκλησίας. Είναι άγιο έργο, διότι ο Θεός μας είναι τρισάγιος και μας καλεί να ζήσουμε την Χριστοζωή. Είναι προσπάθεια να ζήσουμε την καθολικότητα της Εκκλησίας και να μαρτυρήσουμε εν ειρήνη στην οικουμένη τα δωρήματα του Κυρίου. Είναι, τέλος αποστολικό έργο, διότι μέσα στο μυστήριο της Συνάξεως διαφυλάσσεται η αποστολική πίστη και καλλιεργείται το ευχαριστιακό και λειτουργικό ήθος της Εκκλησίας και κάθε πιστού.”
Εν κατακλείδι, ο Μητροπολίτης Σουηδίας προσέφερε στον Επίσκοπο Φαναρίου, τον π. Δαμιανάκη και την κ. Μπούση αναμνηστικά δώρα, ευχαρίστησε τους επίσημους προσκεκλημένους για την τιμητική παρουσία τους, τους προσέφερε από ένα αντίτυπο της Θείας Λειτουργίας, και τους προσκάλεσε στο γεύμα που ακολούθησε στην αίθουσα δεξιώσεων του Καθεδρικού Ναού, το οποίο ήταν προσφορά ανωνύμου ευεργέτου και της συζύγου του.
Κατά τη διάρκεια του γεύματος, ο Ποιμενάρχης ευχαρίστησε ονομαστικά τη συντονιστική επιτροπή για την άψογη διοργάνωση του γεύματος, αποτελουμένη από τους κ.κ. Γεώργιο Τζανή, Άγγελο Εξαδάκτυλο, Φωτεινή Μπατσέλα, Αθηνά Καραπαναγιωτίδου, Σοφία Jansson, Σοφία Δεμερτζίδου, Παρασκευή Δεμερτζίδου, Ρεβέκκα Χαρτοματσίδου, Πελαγία Αδαμίδου, Μαρίνα Γρίβα, καθώς και την επιτροπή υποδοχής επισήμων, αποτελουμένη από τους κ.κ. Χρήστο Σαβλάκη, Ηλία Αγαθαγγελίδη και Γεώργιο Κοντορίνη.
Οι φωτογραφίες είναι προσφορά του κ. Γεωργίου Βασιλείου και το βίντεο του κ. Νικολάου Κίτσιου.
Metropolis of Sweden Presents Swedish Translation of the Divine Liturgy
STOCKHOLM – On Sunday, April 22, 2018, a book presentation was held at the St. George Cathedral in Stockholm featuring the newly released Swedish translation of the Divine Liturgy. The publication was undertaken by the Holy Metropolis of Sweden and the presentation took place immediately after the archieratical Divine Liturgy, presided over by His Eminence Metropolitan Cleopas of Sweden and All Scandinavia, with His Excellency Bishop Dositej, of the Patriarchate of Serbia, and His Grace Bishop Agathangelos of Fanarion, of the Church of Greece, concelebrating.
During this eucharistic gathering, which was celebrated in eight languages – Greek, English, Swedish, French, Slavonic, Romanian, Georgian, and Serbian – the following clergymen participated: the Very Rev. Archimandrite Damaskinos Damianakis, Director of the boarding house operated by the Church of Greece’s missionary arm/publishing house Apostoliki Diakonia, the Romanian priest Rev. Presbyter Dan Virgil Pacurar, the clergy of the Russian parish of the Transfiguration of Christ in Stockholm, operating under the auspices of the Ecumenical Patriarchate, the Rev. Protopresbyter Angel Velichkov and the Rev. Deacon Alexander Djukic, the Georgian priest Rev. Presbyter Shio Bitskinashvili, the Serbian priest Rev. Presbyter Velisa Vasic, and the clergymen of the Holy Metropolis of Sweden, the Very Rev. Archimandrites Alexandros Loukatos and Sosipatros Stefanoudis, the Rev. Economos Christos Letsios, and the Rev. Presbyter Petros Moralis. The hymns were chanted by the Byzantine choir of the Cathedral under the directorship of the First Chanter Mr. Dimitrios Kalpakidis.
Also in attendance were His Eminence Archbishop Benyamin Atas of the Syriac-Aramaic Community of the Diaspora and his entourage Messrs. Slejman Kurt and Yilmaz Bisse, as well as representatives of the Lutheran Church of Sweden, the Rev. Diocesan Dean Niclas Blåder, Rev. Karin Wiborn, and Ms. Cajsa Sandgren.
Honoring this historic intiative with their presence were Their Excellencies the Ambassadors of Greece to Sweden and Norway, Mr. Dimitrios Touloupas and Ms. Maria Diamanti, respectively, the Ambassador of Cyprus to Sweden Mr. Sotos Liasidis, the Ambassador of Turkey to Sweden Mr. Emre Yunt, the representative of the Embassy of Israel to Sweden Mr. Per Hägglund, the representative of the Embassy of Armenia to Sweden Mr. Arshak Manoukian, the Honorary Consuls of Greece in Gothenburg Mr. Christos Kakazoukis and Iceland Mr. Rafn Alexander Sigurdsson, elected officials from Sweden the Honorable Ms. Vasiliki Tsouplaki and Messrs. Dag Larssonand and Georgios Kontorinis, the administrators of the Swedish state agency SST Mr. Åke Göransson and Mrs. Åsa E. Hole, Professors Nikolaos Venizelos, Apostolos Papacostas, and Emmanuela Grypaiou, the President of the Greek School of Stockholm Mr. Georgios Konstantinou, Drs. Alexander and Vasiliki Georgiadis, the President of the Pontian Society of Stockholm Mr. Kostas Fraggidis, entrepreneurs Messrs. George and Dimitrios Vasiliou, the members of the Metropolis Executive Board Mdmes Fotini Batsela and Maria Kehagia and Messrs. Nikolaos Venizelos, Rafail Poumeyrau, and Nikolaos Kitsios, as well as the Parish Council and committees of the Cathedral.
The book presentation began with the reading of the Patriarchal letter of congratulations sent by His All-Holiness Ecumenical Patriarch Bartholomew, wherein he characterizes the publication of the translation of the Divine Liturgy into Swedish “a work of great importance,” while also noting the following: “Our martyrish Great Church of Christ – our common spiritual Mother which has suffered so greatly – boasts over this effort, because in this manner, the text of the Divine Liturgy will be widely accessible to our Swedish speaking brethren, thus allowing all those who wish to attend the prayers and rites of the holy mystagogy and participate more empirically in them without obstruction. Our Modesty congratulates you and the fine translator Mr. David Heith Stade, theologian, in the confidence that the Overseer of our souls will render one-hundred fold to Your Eminence and all those who contributed to this present translated work of manifold benefit the wages of their love and reverence for the divine.”
Immediately afterwards, a Sunday School student, Ms. Haroula S., spoke about the importance of the youth in the Church’s life of worship, and thanked Bishop Agathangelos for the publication of the Divine Liturgy, noting the following: “We, the children, come to church because we consider it our home, and because we want to pray and experience the Divine Liturgy in our own unique way. Some children draw pictures of the Bishop on his throne, others run around the rug with the Byzantine eagle, others follow along with the chanter, accompanying him in their own unique manner. All of the children are happy to be here together with our parents and friends. We thank Bishop Agathangelos for the publication of this tri-lingual Divine Liturgy, for us who speak Greek, for our friends who only speak Swedish, and for our visitors who speak English. We will keep you in our prayers.” Young Savvas K. offered Bishop Agathangelos a bouquet of flowers as a show of gratitude.
Afterwards, Metropolitan Cleopas thanked the dignitaries in attendance – clergy and laypersons alike – referring to each one by name and noting that “with the blessings of His All-Holiness Ecumenical Patriarch Bartholomew, the Holy Metropolis of Sweden has proceeded with the first official translation of the Divine Liturgy of St. John Chrysostom in Swedish, for the first time in its fifty years of ministry, out of respect for the nation hosting us and strengthening us in every manner, and in response to the need to reach out to the youth in their native language and share the wealth of our liturgical tradition with them, as well as to strengthen this Metropolis’ missionary work by welcoming new members into its embrace. Orthodoxy and our liturgical life are not the exclusive right of our Greek-speaking brethren, but rather, a legacy that all people, regardless of language, race, or origin, are entitled to. Already, 77 young people have entered into the Orthodox faith over the past four years, coming to us from other Christian denominations or other religions altogether.”
The Metropolitan expressed his gratitude to His Beatitude Archbishop Ieronymos of Athens and All Greece for agreeing to allow the Church of Greece’s Publishing House Apostoliki Diakonia to publish this text, the Greek Orthodox Archdiocese of America for grating the text of the Divine Liturgy in English and Greek, and Dr. David Heith Stade for his pro bono translation of the Divine Liturgy into Swedish.
He then welcomed the Archbishop of the Syriac-Aramaic Community of the Diaspora His Eminence Benyamin Atas, hailing his accomplishments over his twenty years of ministry as a prelate as “a true miracle.” In his address on behalf of all the Christian denominations in Sweden, Archbishop Benyamin spoke of his friendship with Metropolitan Cleopas and the latter’s exemplary collaboration with all the Christian denominations. He also congratulated him for his archpastoral initiatives.
The next speaker was His Excellency Bishop Dositej of the Patriarchate of Serbia, who was one of the co-celebrants at the Divine Liturgy. In his address on behalf of all the Orthodox Christians in Sweden, he thanked Metropolitan Cleopas and his coworkers for the successful organization of the event.
Ambassador Dimitrios Touloupas of Greece spoke next and called the tri-lingual edition “tasteful and useful,” congratulating Metropolitan Cleopas for his tireless efforts.
Immediately afterwards, the Metropolitan welcomed the renowned Greek-American philanthropist Mrs. Eleni Bousis, of Chicago, to whom he dedicated the newly released publication. Metropolitan Cleopas termed Mrs. Bousis a “model Christian” and thanked her for her passion in spreading the Hellenic culture and Orthodox Christian tradition everywhere. In her speech, Mrs. Bousis spoke of the importance of unity within the Church, the strengthening of the faith of Christians so as “to move mountains,” and praised Metropolitan Cleopas’ priestly and academic ministry in the U.S., and the missionary work being undertaken in Scandinavia by the Holy Metropolis of Sweden. Mrs. Bousis was accompanied by her nephew, economist Mr. Evangelos Palyvos, of London, and her aid Ms. Pat Gerbanas.
The last speaker was His Grace Bishop Agathangelos of Fanarion, Director General of Apostoliki Diakonia, who edited and published this deluxe tri-lingual edition of the Divine Liturgy exclusively for the Holy Metropolis of Sweden. Metropolitan Cleopas highlighted two of the humble hierarch’s qualities, “nobleness and selfless brotherly love,” thanking him and his associate, the Very Rev. Archimandrite Damaskinos Damianakis for making the trip from Athens especially for the book presentation, along with their dedicated coworkers at Apostoliki Diakonia, for their wholehearted support to this missionary eparchy of the Ecumenical Patriarchate.
Bishop Agathangelos spoke about Apostoliki Diakonia’s 80 years of service, the organization and implementation of the catechetical, missionary, cultural, and publishing work of the Church of Greece for the benefit of over 60 local Churches of the Ecumenical Patriarchate (especially in Asia, Europe, and areas serving the Greeks of the Diaspora), the Patriarchate of Alexandria, the Churches of the Balkan nations and Eastern Europe, and also noted the following: “For us, His Eminence’s request was an invitation, and an opportunity for learning and instruction. It was an invitation to participate in the life of the local Church, and it was an opportunity for learning and instruction because it allowed us to savor the eucharistic experience of our fellow Christian brethren, to experience the universality of the Church, to share in His Eminence’s concerns, to honorably carry out the mission entrusted to us by the Church.
This publication reflects the characteristics of the Church of Christ, our faith in the One, Holy, Catholic, and Apostolic Church. It is a unique publication, because the Divine Liturgy represents the sacrament that is at the heart of the Church. It is a sacred work, because our God is thrice holy and calls upon us to live a life in Christ. It represents an effort to experience the universality of the Church and bear witness in peace to the gifts of the Lord before the entire world. Finally, it is an apostolic work, because through the sacrament of the eucharistic gathering, the apostolic faith is safeguarded and the eucharistic and liturgical ethos of the Church and each member of the faithful are cultivated.”
At the conclusion of the speech, Metropolitan Cleopas offered Bishop Agathangelos, Fr. Damianakis, and Mrs. Bousis commemorative gifts, thanked the official guests for the honor of their presence, offered them a copy of the Divine Liturgy, and invited them to attend a luncheon in the Cathedral fellowship hall, which was sponsored by an anonymous benefactor and his wife.
During the luncheon, the Metropolitan thanked the members of the coordinating committee – George Tzanis, Angelos Exadaktylos, Fotini Batsela, Athena Karapanagiotidou, Sophia Jansson, Sophia Demertzidou, Paraskevi Demertzidou, Rebecca Hartomatsidou, Pelagia Adamidou, Marina Griva – and the members of the welcoming committee – Christos Savlakis, Elias Agathangelidis, and Georgios Kontorinis – for the impeccable organization of the luncheon.
Photo credit: Mr. Georgios Vassiliou & video credit: Mr. Nikolaos Kitsios.
