Πέμπτη 28 Μαρτίου 2024 | 12:54

Η υποκρισία του Βατικανού στο πλαίσιο της επιθετικότητας της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας

Αλεξάντερ Σαγκάν
Αλεξάντερ Σαγκάν
Ο καθηγητής Αλεξάντερ Σαγκάν (Sagan Oleksandr Nazarovych) είναι Ουκρανός θεολόγος, φιλόσοφος και δημοσιογράφος και δημοσιογράφος. Είναι επικεφαλής του θρησκευτικού τμήματος του Ινστιτούτου Φιλοσοφίας της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών της Ουκρανίας

Του ιδίου συγγραφέα:

ΠΡΟΛΟΓΙΚΑ

Το 2019, το πέμπτο έτος του ρωσο-ουκρανικού πολέμου και το τέταρτο έτος των θηριωδιών που διαπράχθηκαν από τα ρωσικά στρατεύματα στη Συρία, ο Πάπας Φραγκίσκος απένειμε στον Πούτιν το αναμνηστικό Μετάλλιο του Φύλακα Αγγέλου της Ειρήνης. Καταλαβαίνω ότι το 2022 ο Πατριάρχης Μόσχας Κύριλλος θα λάβει παρόμοιο μετάλλιο. Καταλαβαίνω ότι το 2022 ο Πατριάρχης Μόσχας Κύριλλος θα λάβει παρόμοιο μετάλλιο. Μετά από όλες τις δράσεις υποστήριξης της στρατιωτικής επίθεσης του Πούτιν στην Ουκρανία και τα πρόσφατα «στρατιωτικά» κηρύγματα του «Ρώσου ιδεολόγου» Κύριλλου, ο οποίος επαινεί τους χασάπηδες της Μπούτσας ως «ήρωες», η πρόταση τον να γίνει «αληθινός ειρηνοποιός, ειδικά για Ουκρανία, που πλήγει από τον πόλεμο, εκλαμβάνεται ως εξαίσιος κυνισμός». Το Βατικανό δεν διαβάζει τις ειδήσεις; Οι Ουκρανοί Καθολικοί έχουν προβλήματα επικοινωνίας με την Αγία Έδρα; Οι συγγραφείς αυτού του άρθρου παρέχουν εξαιρετικό υλικό για αυτοσυνείδηση τις «νέες πρωτοβουλίες» (δεν ξεφεύγουν όλοι από τις παλιές).

Γράφει ο καθηγητής Αλεξάντερ Σαγκάν (Oleksandr Sagan)

Μετά τα περίφημα γεγονότα του Μαρτίου-Απριλίου 2022, η εικόνα του Βατικανού (και της Καθολικής Εκκλησίας) στην Ουκρανία υπέστη σοβαρό πλήγμα. Αρνητικά άρθρα, αναρτήσεις και καρικατούρες του Πάπα Φραγκίσκου έχουν κατακλύσει το ουκρανόφωνο (ουκρανικό) μέρος του Διαδικτύου, καθώς και τα έντυπα μέσα. Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με πιλοτική μελέτη, η στάση της πλειοψηφίας των Ουκρανών στο Βατικανό διέφερε ελάχιστα από τη στάση προς το Πατριαρχείο Μόσχας. Και αυτό ανησύχησε ξεκάθαρα τους ηγέτες της Καθολικής Εκκλησίας, επειδή η ιδέα της πλήρους απαγόρευσης των δραστηριοτήτων του Πατριαρχείου Μόσχας στην Ουκρανία, σύμφωνα με την κοινωνιολογική ομάδα «Rating», υποστηρίζεται πάνω από 51%. Και αν πάρουμε τη Δυτική Ουκρανία, όπου ζει περίπου το 95% των πιστών της Ουκρανικής Ελληνοκαθολικής Εκκλησίας, ο αριθμός αυτός αυξάνεται στο 67-73%.

Έτσι, φυσικά, η ιδέα της ένωσης Ουκρανών Ελληνοκαθολικών και Ορθοδόξων σε μια ενιαία Τοπική Εκκλησία, που τώρα είναι η Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία, έχει αποκτήσει όλο και περισσότερους υποστηρικτές μεταξύ των Καθολικών. Αυτό, που συνέβη στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης κατά τις τελευταίες εβδομάδες μπορεί να περιγραφεί ως εξής: «Η Ρώμη δεν είναι ο πατέρας μας και η Μόσχα δεν είναι η μητέρα μας». Υπήρχαν πραγματικές προτάσεις, συμπεριλαμβανομένης μιας συγκεκριμένης νομοθετικής πρωτοβουλίας, για την αναγνώριση της Καθολικής Εκκλησίας ως νομικά μη φιλική προς την Ουκρανία.

Έτσι, μεταξύ άλλων, προτάθηκε η αλλαγή του τίτλου του νομοσχεδίου № 7204 της 22.03.2022 «Περί απαγόρευσης του Πατριαρχείου Μόσχας στην Ουκρανία» σε «Περί περιορισμού των δραστηριοτήτων των εχθρικών εκκλησιών στην Ουκρανία».

Διαισθανόμενη τον κίνδυνο, η Καθολική Εκκλησία, καθώς και η ιεραρχία της, οι επίσημοι και άτυποι εκπρόσωποί της, απο τις 19-20 Απριλίου 2022 ξεκίνησαν την εκστρατεία με βάση τις ακόλουθες θέσεις:

– Ο Πάπας Φραγκίσκος δεν είναι ένοχος, δεν ξέρει καλά την πολιτική και θέλει πραγματικά την ειρήνη. Οι σύμβουλοί του τον παραπληροφόρησαν.

– «Ο Πάπας είναι ο Βικάριος του Χριστού!» Ξέρει, τι κάνει. Όλο αυτό κάνουν οι εχθροί της «αγίας εκκλησίας» και «χειριστές». Δεν έχει συμβεί τίποτα τρομερό, πρέπει να είμαστε πιστοί στον Πάπα και στην Καθολική Εκκλησία.

– Λόγω της κριτικής του Πάπα Φραγκίσκου και της διαμόρφωσης αρνητικής εικόνας για το Βατικανό, η Ουκρανική Ελληνοκαθολική Εκκλησία, οι κληρικοί της και οι πιστοί ενδέχεται να διωχθούν εκ νέου.

Η πολιτική πληροφόρησης της Καθολικής Εκκλησίας, κυρίως η θέση του επικεφαλής της Ουκρανικής Ελληνοκαθολικής Εκκλησίας Σβιατοσλάβ Σεβτσούκ, αποδείχθηκε αρκετά επιτυχημένη, καθώς η κριτική του Πάπα Φραγκίσκου από τους Ουκρανούς Καθολικούς ουσιαστικά σταμάτησε. Ωστόσο, αυτό οδήγησε και στο δεύτερο, πολύ ενδιαφέρον, σημείο: ο αριθμός των υποστηρικτών της κρατικής απαγόρευσης του Πατριαρχείου Μόσχας έπεσε στο 55-62%.

Δυστυχώς, τα γεγονότα πριν και κατά τη διάρκεια του Καθολικού Πάσχα δεν έγιναν μάθημα για το Βατικανό και τον Πάπα Φραγκίσκο προσωπικά. Κατά τη διάρκεια του χαιρετισμού των Προκαθημένων των Ορθοδόξων Εκκλησιών, απηύθυνε ξεχωριστή προσφώνηση στον Πατριάρχη Κύριλλο Γκουντιάεφ… Δεν με ενδιαφέρει όμως το γεγονός και το κείμενο της έκκλησης, αλλά το πώς επίσημο Βατικανό παρουσιάζει αυτή την είδηση. Και εδώ βλέπουμε μια «αποκλειστική», ή μάλλον μια διπλή προσέγγιση της παροχής πληροφοριών στα ουκρανικά και σε άλλες γλώσσες. Ειδικά αφού η ουκρανική εκδοχή έγινε από έναν Έλληνα Καθολικό – τον π. Τιμόθεος T. Κοτζούρ, Τάγμα του Αγίου Βασιλείου του Μεγάλου.

Χωρίς να κατεβάσουμε τον Έλληνα αναγνώστη, από την ουκρανική έκδοση της πληροφορίας «VATICAN NEWS» μπορούμε να πούμε ότι πιο απαράδεκτες δηλώσεις για την Ουκρανία, καθώς και η παράγραφος είναι: «Σε πρόσφατη συνέντευξή του στην αργεντίνικη εφημερίδα La Nacion, ο Φραγκίσκος παραπονέθηκε για την αδυναμία πραγματοποίησης δεύτερης συνάντησης με τον Πατριάρχη Κύριλλο, η οποία είχε προγραμματιστεί για τον Ιούνιο στην Ιερουσαλήμ. Αναγνώρισε ότι η διπλωματία της Αγιας Έδρας πιστεύει ότι μια τέτοια συνάντηση μπορεί να οδηγήσει σε σύγχυση. Όπως γνωρίζετε, ο Πάπας και ο Πατριάρχης Μόσχας συναντήθηκαν μόνο μία φορά το 2016 στην Κούβα, στο λόμπι του αεροδρομίου της Αβάνας, όπου υπέγραψαν κοινή δήλωση».

Αλλά η διαφορά μεταξύ του κανονικού κειμένου των ειδήσεων και της ουκρανικής έκδοσης δεν είναι μοναδική. Πρέπει να τονίσουμε μερικά σημεία που προκύπτουν από το κείμενο.

1) Ο Πάπας Φραγκίσκος έστειλε ειδικό μήνυμα στον Πατριάρχη Κύριλλο, το οποίο διαφέρει από τους χαιρετισμούς άλλων ηγετών των Ορθοδόξων Εκκλησιών

2) Και πάλι σιωπά για την εμπλοκή του πατριάρχη Μόσχας στην επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία, τον αποκαλώντας «αδελφό» και τον θεωρώντας ως πιθανό «ειρηνοποιό».

3) Ο Πάπας Φραγκίσκος λυπάται δημόσια για την αδυναμία συνάντησης με τον Πατρ. Κύριλλο. Όχι όμως λόγω της υποστήριξής του επιθετικότητας και αναγνώρισης της αίρεσης του «ρωσικού κόσμου», αλλά λόγω πιθανής «διπλωματικής ταλαιπωρίας» (σύγχυση)… Και αυτό δεν υπάρχει στην ουκρανική εκδοχή των ειδήσεων.

Όλα αυτά μας ώθησαν να στραφούμε στο πλήρες κείμενο του μηνύματος του Πάπα Φραγκίσκου προς τον Πατριάρχη Μόσχας Κύριλλο, το οποίο είναι αναρτημένο στην επίσημη ιστοσελίδα της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας. Και εδώ βρεθήκαμε σε μια πραγματική «έκπληξη», γιατί οι διατυπώσεις ήταν ακόμα πιο ειλικρινείς και φιλορωσικές από ό,τι στην επίσημη ιστοσελίδα του Βατικανού!

Ο Πάπας Φραγκίσκος δεν λέει τίποτα ό,τι ο Πατριάρχης Κύριλλο Γκουντιάεφ υποστήριξε τον πόλεμο, αλλά εξισώνοντας ξανα τον επιτιθέμενο και το θύμα, γράφει: «Αυτές τις μέρες, βιώνουμε το μεγαλύτερο μέρος του πόνου των μελών της ανθρώπινης οικογένειάς μας, που καταστέλλονται από τη βία, τον πόλεμο και τις πολυάριθμες πράξεις αδικίας». Μάλλον πάλι ξέχασε ή «πάλι παραπληροφορήθηκε από τους γύρω του» ότι η «βία», ο «πόλεμος» και οι «πολλές εκδηλώσεις αδικίας» που γίνονται σήμερα στην Ουκρανία, μακαριστέ Πατριάρχη Μόσχας!

Επιπλέον, έχοντας χάσει κάθε αίσθηση της πραγματικότητας (απλώς σιωπούμε για την ηθική), ο Πάπας Φραγκίσκος προσφέρει στον Πατριάρχη Κύριλλο να γίνει «αληθινοί ειρηνευτές, ειδικά για την Ουκρανία που πλήγει από τον πόλεμο». Να μην μετανοήσει για την υποστήριξη της επίθεσης και των εγκλημάτων των Ρώσων κατακτητών, και γίνετε αμέσως «ειρηνοποιός». Τα υπόλοιπα που μπορούμε να συζητήσουμε εδώ, όταν ο ίδιος ο Πάπας Φραγκίσκος δεν έχει καταδικάσει ακόμη την προσάρτηση της Κριμαίας το 2014 και μάλιστα αποφεύγει να χαρακτηρίσει τη Ρωσία ως επιθετικό!

Όμως ο επικεφαλής της Καθολικής Εκκλησίας προχωρά ακόμη παραπέρα και ζητά τον Πατριάρχη Μόσχας, όπιοις ευλόγησε τον πόλεμο και έγινε τοξικός για ολόκληρο τον χριστιανικό κόσμο, να προσευχηθεί γι’ αυτόν: «Αγαπητέ αδελφέ! Προσευχόμαστε ο ένας για τον άλλον ώστε μπορούμε να εμπιστευόυμε την μαρτυρία του αγγέλματος ευαγγελίου του Αναστάντος Χριστού και της Εκκλησίας ως παγκόσμιο μυστήριο της σωτηρίας, ώστε όλοι μπορούν να εισέλθουν στο βασίλειο της «δικαιοσύνης, ειρήνης και χαράς εν Αγίω Πνεύματος» (Ρωμ. 14:17)»».

Ακόμη, εύχεται στον Πατριάρχη Μόσχας, τη δίκη του οποίου ζητούν ακόμη και οι ιερείς του στην Ουκρανία, ο οποίος και μετά τη δημοσίευση των εγκλημάτων των Ρώσων εισβολέων ευλογεί την επιθετικότητα… «Καλό και ευλογημένο Πάσχα!»

Μετά το Πάσχα, ο Πάπας Φραγκίσκος κράτησε μια ακόμη πιο φιλορωσική στάση, την οποία απέδειξε πλήρως σε συνέντευξή του στην «Corriere Della Sera». Σχεδόν αμέσως, τα ουκρανικά μέσα ενημέρωσης επέκριναν σοβαρά, ιδίως, η κορυφαία πύλη «Hromadske» δημοσίευσε ένα άρθρο με τίτλο «Ο Πάπας πιστεύει ότι το ΝΑΤΟ θα μπορούσε να προκαλέσει την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία», στο οποίο σημείωσε: «Ο Πάπας είπε ότι το ΝΑΤΟ προκάλεσε τη Ρωσία να εισβάλει στην Ουκρανία και κάλεσε τις χώρες σε όλο τον κόσμο να μην προμηθεύουν στην Ουκρανία όπλα για να τις προστατεύσουν από την επίθεση».

Η κατάσταση έγινε τόσο απαράδεκτη για την Ουκρανία που στις 3 Μαΐου 2022, το Υπουργείο Εξωτερικών της Ουκρανίας έπρεπε να υπενθυμίσει στον Πάπα Φραγκίσκο: «Ο μόνος ένοχος του πολέμου στην Ουκρανία – η Ρωσία … Σε καμία περίπτωση δεν προκλήθηκε από την Ουκρανία, το ΝΑΤΟ ή οποιοδήποτε άλλο τρίτο μέρος».

Σύμφωνα με κορυφαίους Ουκρανούς μελετητές, η στάση της συντριπτικής πλειοψηφίας των Ουκρανών προς τον Πάπα Φραγκίσκο είναι αρκετά αρνητική. Αυτή η αρνητικότητα έχει ήδη αρχίσει να λειτουργεί ενάντια στους θεσμούς της Καθολικής Εκκλησίας στην Ουκρανία, και αυτή η διαδικασία κερδίζει ξεκάθαρα δυναμική, και οποιαδήποτε προσπάθεια να δικαιολογηθεί η θέση του Βατικανού δεν γίνεται αποδεκτή από την κοινωνία.

Μένει μόνο μια ρητορική ερώτηση προς την ιεραρχία, τον κλήρο και τους εκπροσώπους της Καθολικής Εκκλησίας στην Ουκρανία: θα έχετε το θάρρος να δώσετε μια αληθινή αξιολόγηση για το Βατικανό γενικά και τον Πάπα Φραγκίσκο ειδικότερα;

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ:

Αντρέι Γκρούντεν, Υποψήφιος Κοινωνιολογίας της Θρησκείας, Κρακοβία-Ντνίπρο

ιερέας ο π. Σεργκέι Γκόρμπικ, «Ορθόδοξο Πνευματικό Κέντρο Αποστόλου Ιωάννου του Θεολόγου».

Απόδοση ελληνικού κείμενου – Κατερίνα Λέβτσενκο

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ ΣΤΟ GOOGLE NEWS ΓΙΑ ΣΥΝΕΧΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ

ΣΑΣ ΠΡΟΤΕΙΝΟΥΜΕ ΝΑ ΔΙΑΒΑΣΕΤΕ