O Οικουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος αμέσως μετά την άφιξη του στη Γενεύη νωρίς το απόγευμα της Δευτέρας καλωσόρισε με εγκαρδιότητα την Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας κa Κατερίνα Σακελλαροπούλου στο Ορθόδοξο Κέντρο του Οικουμενικού Πατριαρχείου στο Σαμπεζύ.
Τον Παναγιώτατο πλαισίωναν ο Προϊστάμενος και Πρόεδρος του Δ.Σ. του Κέντρου Μητροπολίτης Ελβετίας κ. Μάξιμος, τα μέλη του Δ.Σ., τα μέλη της Πατριαρχικής Συνοδείας, ο ιερός κλήρος της Μητροπόλεως και οι καθηγητές και φοιτητές του Ινστιτούτου Μεταπτυχιακών Σπουδών Ορθοδόξου Θεολογίας που εδρεύει στο Κέντρο.
Στην προσφώνησή του προς την Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας ο Οικουμενικός Πατριάρχης αναφέρθηκε στην ιστορία και την πολυδιάστατη προσφορά του Κέντρου από την ίδρυσή του μέχρι και σήμερα.
“Το καθ’ ημάς Κέντρον ιδρύθη υπό της Αγίας του Χριστού Μεγάλης Εκκλησίας το έτος 1966 διά να λειτουγήση ως «παράθυρο της Ανατολής προς τη Δύση», ως τόπος μελέτης της ζωής και της θεολογίας του Δυτικού Χριστιανισμού, ως όχημα προαγωγής των διορθοδόξων σχέσεων, της προετοιμασίας της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου της Ορθοδοξίας, του οικουμενικού πνεύματος, του διαχριστιανικού και του διαθρησκειακού διαλόγου. Εδώ εστεγάσθη η Γραμματεία επί της Προπαρασκευής της Πανορθοδόξου Συνόδου, εδώ συνήλθον αι πέντε Προσυνοδικαί Πανορθόδοξοι Διασκέψεις, εδώ επραγματοποιήθη, κατά Ιανουάριον του έτους 2016, η καθοριστική διά την σύγκλησιν της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου Σύναξις των Ορθοδόξων Προκαθημένων. Εδώ φυλάσσεται το Αρχείον της πορείας προς την Σύνοδον, αι εκδόσεις του Ορθοδόξου Κέντρου και άλλα μοναδικά και πολύτιμα στοιχεία και τεκμήρια των διορθοδόξων και διαχριστιανικών σχέσεων εις την εποχήν μας.
Η πολυδιάστατος συμβολή του Ορθοδόξου Κέντρου εξασφαλίζει εις αυτό μοναδικήν θέσιν εις την σύγχρονον ιστορίαν της Ορθοδόξου Εκκλησίας. Εν Σαμπεζύ συνεζητήθη, ενεκρίθη, υπεγράφη από τας δεκατέσσαρας Ορθοδόξους Αυτοκεφάλους Εκκλησίας και παρεπέμφθη εις την Αγίαν και Μεγάλην Σύνοδον το κείμενον «Η αποστολή της Ορθοδόξου Εκκλησίας εις τον σύγχρονον κόσμον. Η συμβολή της Ορθοδόξου Εκκλησίας εις επικράτησιν της ειρήνης, της δικαιοσύνης, της ελευθερίας, της αδελφοσύνης και της αγάπης μεταξύ των λαών, και άρσιν των φυλετικών και λοιπών διακρίσεων», κείμενον, το οποίον απετέλεσε πηγήν και έμπνευσιν διά την Εγκύκλιον και το Μήνυμα της Συνόδου, με θαρραλέας και άκρως επικαίρους τοποθετήσεις ενώπιον των συγχρόνων κοινωνικών θεμάτων, των παραβάσεων των δικαιωμάτων του ανθρώπου και των εκρήξεων θρησκευτικού φονταμενταλισμού”.
Στη συνέχεια, ο Παναγιώτατος, ανέφερε ότι στο Ορθόδοξο Κέντρο οργανώθηκαν διεθνή συνέδρια και σεμινάρια, τα οποία ασχολήθηκαν με την ιστορία, τον πολιτισμό, τη σύγχρονη μαρτυρία της Ορθοδοξίας και τη συνάντησή της με τον λοιπό χριστιανικό κόσμο, καθώς επίσης, και ότι από το 1996 λειτουργεί σε αυτό το Ινστιτούτο Μεταπτυχιακών Σπουδών Ορθοδόξου Θεολογίας, σε ακαδημαϊκή συνεργασία με τις Θεολογικές Σχολές των Πανεπιστημίων Φριβούργου και Γενεύης.
“Εις το Ινστιτούτον σπουδάζουν απόφοιτοι Θεολογικών Σχολών όλων των Ορθοδόξων Αυτοκεφάλων Εκκλησιών, οι οποίοι έχουν την ευκαιρίαν να γνωρίσουν εκ του σύνεγγυς την Ρωμαιοκαθολικήν, και την Προτεσταντικήν θεολογίαν. Η γνωριμία, καθώς και οι προσωπικοί δεσμοί, οι οποίοι σφυρηλατούνται μεταξύ των σπουδαστών, αναδεικνύονται πολλαπλώς χρήσιμοι διά την ενότητα της Ορθοδοξίας, καθ’ όσον οι απόφοιτοί μας, κατά κανόνα, καταλαμβάνουν επιτελικάς θέσεις ευθύνης εις τας τοπικάς Εκκλησίας. Όλαι αι εκκλησιαστικαί, θεολογικαί, πολιτιστικαί και οικουμενικαί δράσεις του Κέντρου διέπονται από πνεύμα ανοικτοσύνης, συνεργασίας, προαγωγής του διαλόγου και εκπροσωπούν και εκφράζουν το ήθος και την καλήν μαρτυρίαν του Οικουμενικού Πατριαρχείου εν τω κόσμω”.
Επεσήμανε δε, ότι το Ορθόδοξο Κέντρο αποτελεί επίσης πυρήνα της Ορθοδόξου λατρευτικής ζωής στη Γενεύη, καθώς σε αυτό εδρεύουν τρεις ενορίες, ο Ι. Ναός του Αποστόλου των Εθνών Παύλου, που είναι το πνευματικό κέντρο των ελληνοφώνων Ορθοδόξων, η Αγία Αικατερίνη των γαλλοφώνων, ενώ διατίθεται χώρος και για τους ρουμανοφώνους πιστούς. “Όντως, το Ορθόδοξον Κέντρον είναι σημείον αναφοράς διά τα εκκλησιαστικά δρώμενα της Ορθοδοξίας εις την Γενεύην”, πρόσθεσε.
Ολοκληρώνοντας την ομιλία του ευχαρίστησε, στο πρόσωπο της Εξοχ. Προέδρου, την Ελληνική Πολιτεία για την “θαρρύνουσαν στήριξιν του θεσμού” και την ίδια προσωπικώς για την επίσκεψή της στο Ορθόδοξο Κέντρο, η οποία αποτελεί ιδιαίτερη τιμή και “προβάλλει το έργον και την μαρτυρίαν του ιστορικού τούτου θεσμού της Μεγάλης Εκκλησίας”.
Στην αντιφώνησή της η Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας εξέφρασε τη χαρά της για την συνάντησή της με τον Παναγιώτατο στο Ορθόδοξο Κέντρο, το οποίο, χαρακτήρισε, “ένα πνευματικό φυτώριο μελέτης της χριστιανικής παράδοσης και διδασκαλίας, που προάγει και καλλιεργεί τον διαθρησκειακό και διορθόδοξο διάλογο”.
Ακολούθως η Εξοχωτάτη είπε: “Επιτρέψτε μου, Παναγιώτατε, να επαναλάβω και να τονίσω το μεγάλο ενδιαφέρον της Ελληνικής Πολιτείας προς τον Οικουμενικό Θρόνο, καθώς και τον σεβασμό, την αγάπη και την ευγνωμοσύνη που τρέφει ολόκληρο το Έθνος προς εσάς και το Πατριαρχείο. Με αφορμή και την επικείμενη 50η επέτειο αρχιεροσύνης σας, την οποία θα εορτάσετε ανήμερα τα Χριστούγεννα, σας εύχομαι μακροημέρευση, υγεία και δύναμη, για τη συνέχιση της τόσο σημαντικής αποστολής σας.”
Αμέσως μετά, ο Μητροπολίτης Ελβετίας κ. Μάξιμος συνόδευσε την Πρόεδρο στον Ναό του Αποστόλου Παύλου, όπου την ενημέρωσε για την ιστορία του, και στη συνέχεια επισκέφθηκαν τις εγκαταστάσεις του Κέντρου.
Την ίδια στιγμή την ανάγκη να συμβάλλουν όλοι αποφασιστικά για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και της προσφυγικής κρίσης υπογράμμισε ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος, ο οποίος ήταν ο κεντρικός ομιλητής στη συνάντηση “Religious Leaders Unite for Climate Peace in Solidarity with Refugees” (Οι θρησκευτικοί ηγέτες ενώνονται υπέρ της κλιματικής ειρήνης εν αλληλεγγύη με τους πρόσφυγες), που πραγματοποιήθηκε την Τρίτη, 12 Δεκεμβρίου 2023, στην έδρα του Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών, στη Γενεύη, στο πλαίσιο της Παγκόσμιας Διάσκεψης για τους Πρόσφυγες και τους Μετανάστες, η οποία διοργανώνεται από 13 έως 15 Δεκεμβρίου, στην ίδια πόλη, από την Επιτροπή του Ο.Η.Ε. για τους Πρόσφυγες (UNHCR, the UN Refugee Agency).
Ο Παναγιώτατος, μιλώντας στην αγγλική γλώσσα, ανέφερε, μεταξύ άλλων, τα εξής: “Ένα από τα μαθήματα που διδαχθήκαμε κατά τη διάρκεια της πρόσφατης πανδημίας —αν και με πολύ οδυνηρό και σίγουρα ακούσιο τρόπο— είναι ότι κανείς δεν σώζεται μόνος του, κανείς δεν σώζεται αν δεν σωθούν όλοι. Οι απειλές που αντιμετωπίζει ο κόσμος μας αυτή τη στιγμή μπορούν να αντιμετωπιστούν και να ξεπεραστούν μόνο σε συνεργασία. Και εδώ είναι που ο διάλογος και η σύμπραξη των θρησκευτικών κοινοτήτων αποδεικνύονται ουσιώδη και ζωτικής σημασίας. Διότι είτε μιλάμε για τον Covid-19, είτε για την κλιματική αλλαγή, ή για το προσφυγικό αδιέξοδο, σίγουρα έχουμε να κάνουμε με πρωτόγνωρες προκλήσεις. Αυτός είναι ο λόγος που αναφερόμαστε σε αυτές και ως κρίσεις, που είναι ένας ελληνικός όρος, ο οποίος υποδηλώνει την απαγγελία «κρίσεως» — ακριβώς επειδή αξιολογούμαστε με βάση τον τρόπο που ανταποκρινόμαστε σε αυτές τις περιστάσεις, καθώς είναι σημεία καμπής ή φαινόμενα που διαμορφώνουν καθοριστικά τις ζωές μας. Στην πραγματικότητα, ενώ ο κορωνοϊός μπορεί να σχετίζεται με την ιατρική, η ρύπανση με την επιστήμη και η μετανάστευση με την πολιτική, ο τρόπος με τον οποίο ανταποκρινόμαστε και επιλέγουμε να επιλύσουμε αυτές τις προκλήσεις είναι ακριβώς εκεί που πρέπει να εμπλέκονται η πίστη και η θρησκεία.”
Ο Παναγιώτατος στην ομιλία του αναφέρθηκε στις προσπάθειες του Οικουμενικού Πατριαρχείου για την ευαισθητοποίηση της παγκόσμιας Κοινότητας για το ζήτημα της υπερθέρμανσης του πλανήτη και της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας, υπενθυμίζοντας ότι επίμονα και κατ’ επανάληψη ο ίδιος έχει διατυπώσει τη θέση ότι “η κλιματική αλλαγή συνιστά πρωτίστως ένα πνευματικό και ηθικό ζήτημα – και όχι μόνον ένα κυβερνητικό ή τεχνολογικό πρόβλημα, σα να ήταν απλώς ένα από μια μακρά λίστα διλημμάτων που αντιμετωπίζουν οι πολιτικοί ειδικότερα και οι άνθρωποι γενικότερα”. Όπως είπε, σε άλλο σημείο, οφείλουμε να αναγνωρίσουμε τον κόσμο ως μεγαλύτερο από εμάς και τα συμφέροντά μας, και γι’ αυτό πρέπει να είμαστε έτοιμοι να εξετάσουμε επιλογές και λύσεις που επηρεάζουν εμάς προσωπικά και όχι μόνον άλλους ανθρώπους.
Ολοκληρώνοντας την ομιλία του, ο Οικουμενικός Πατριάρχης, δεήθηκε προς τον Θεό να είναι ελεήμων και συμπονετικός με τον λαό Του, ιδιαίτερα με εκείνους που βρίσκονται εν ανάγκαις και τους εκτοπισμένους. “Ας φανταστούμε έναν κόσμο όπου επικρατεί η ειρήνη και η δικαιοσύνη, όπου η βία και οι διακρίσεις εξαλείφονται, όπου τα ανθρώπινα δικαιώματα και η ανθρώπινη αξιοπρέπεια προστατεύονται αποτελεσματικά. Και ας ανοίξουμε τις καρδιές μας στην αλληλεγγύη προς τους πρόσφυγες, καθώς και στον σεβασμό και την προστασία του μοναδικού δώρου της δημιουργίας του Θεού, που καλούμαστε να κληροδοτήσουμε στα παιδιά μας.”
Τον Παναγιώτατο προσφώνησε, εκ μέρους του απουσιάζοντος Γενικού Γραμματέα του ΠΣΕ, ο Αρχιεπίσκοπος Δρ Aykazian Vicken, Αντιπρόεδρος της Κεντρικής Επιτροπής του διεκκλησιαστικού αυτού Οργανισμού, ενώ, στην ίδια συνάντηση, ομίλησε και ο Μητροπολίτης Γέρων Χαλκηδόνος κ. Εμμανουήλ.