Μετά τήν ἀφιέρωση δύο τευχῶν στήν κομβική ἐπέτειο τῶν διακοσίων (200) ἐτῶν ἀπό τήν ἐθνική μας παλιγγενεσία, ἀλλά καί τήν ἀναφορά προηγουμένως σέ θέματα τῆς τοπικῆς μας Ἐκκλησίας καί τῆς περιοχῆς μας, καιρός εἶναι νά περάσουμε σέ κάτι πιό ἐξειδικευμένο, σέ κάτι γενικότερου ἐνδιαφέροντος, σέ κάτι στό ὁποῖο ἡ πρόσφατη περίοδος τῆς πανδημίας ἀπέδειξε ὅτι ἔχουμε δραματική ἔλλειψη γνώσης, τραγική ὑστέρηση ἤθους καί ἀρτηριοσκληρωτικό ἐγκλωβισμό σέ κείμενα καί πιστεύματα τοῦ παρελθόντος, τά ὁποῖα μπορεῖ νά βοήθησαν τήν ἐποχή στήν ὁποία πρωτοεμφανίστηκαν καί ἀναπτύχθηκαν, σήμερα ὅμως, μετά τήν διαφορετική θεώρηση τῶν πραγμάτων, τήν ἐξέλιξη τῆς ἐπιστήμης καί τά νέα δεδομένα, ἀποτελοῦν ἰσχυρή τροχοπέδη στήν ἀνθρώπινη ἐλευθερία, ἐνισχύουν τήν ἐμμονική προσήλωση σέ ἰδεοληψίες καί καλλιεργοῦν τόν φανατισμό καί τήν θρησκοληψία.
Μετά ἀπό δύο χρόνια πανδημίας, κατά τήν ὁποία, ὅπως καί ἄλλοτε γράψαμε καί εἴπαμε, ἀναδείχθηκαν τό τραγικό ἔλλειμμα παιδείας στήν κοινωνία καί τό ἀναιρετικό τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ ἤθους ἀπίστευτο ἔλλειμμα κατήχησης στήν Ἐκκλησία, ὁ λαός μας αἰσθάνεται φοβερά μπερδεμένος. Τό ἀσύδοτο διαδίκτυο καί ἡ ἐλεγχόμενη τηλέοραση ἔχουν ὁδηγήσει σέ τέτοια σύγχυση, ὥστε ὁ μέσος Ἕλληνας νά μπορεῖ μόνον νά δυσπιστεῖ καί νά φοβᾶται, σέ μιά περίοδο ἔκτακτης ἀνάγκης, κατά τήν ὁποία ἡ ἑνιαία στάση καί ἡ συμμόρφωση τῆς κοινωνίας πρός τίς ὁδηγίες τῶν εἰδικῶν ἀποτελεῖ τήν μόνη ἀναγκαία καί ἱκανή συνθήκη γιά ἔξοδο ἀπό τήν κρίση. Συνάμα ὁ ἐναγκαλισμός τῆς μικροπολιτικῆς μέ τά ὑγειονομικά θέματα καί τίς ἐκκλησιαστικές ἀποφάσεις, ἔδρασε ἀκόμη πιό ἀναιρετικά ὡς πρός τήν σοβαρότητα καί τήν αἴσθηση εὐθύνης πού θά πρέπει νά χαρακτηρίζει ὅσους ἐκφράζουν δημόσιο λόγο καί ὁδήγησε σέ παρε- ξηγήσεις καί πλαστές ἐντυπώσεις.
Ἔτσι, «ἐπειδήπερ πολλοὶ ἐπεχείρησαν ἀνατάξασθαι διήγησιν περὶ τῶν πεπληροφορημένων ἐν ἡμῖν πραγμάτων, καθὼς παρέδοσαν ἡμῖν οἱ ἀπ᾿ ἀρχῆς αὐτόπται καὶ ὑπηρέται γενόμενοι τοῦ λόγου, ἔδοξε κἀμοί, παρηκολουθηκότι ἄνωθεν πᾶσιν ἀκριβῶς, καθεξῆς γράψαι, (…)» (Λουκ, 1, 1-4). Τό παρόν τεῦχος εἶναι ἀφιερωμένο στήν Βιοηθική! Στην ἠθική θεώρηση τῆς προόδου τῆς σύγ- χρονης ἰατρικῆς καί τῆς μοντέρνας τεχνολογίας, τίς ἀντιρρήσεις ἤ ἐνστάσεις πού κατά καιρούς ἔχουν ἐκφρασθεῖ, ἀλλά καί τά πλαίσια μέσα στά ὁποῖα πρέπει νά προάγεται ἡ ἐπιστήμη μέ ἀσφάλεια γιά τόν ἄνθρωπο καί τό μέλλον του. Τά θέματα πού ἀναπτύσσονται στό παρόν τεῦχος εἶναι ἐν πολλοῖς ἄγνωστα, terra incognita, γιά τήν πλειοψηφία τῶν συμπολιτῶν μας. Τά περισσότερα ἔχουν βρεῖ τήν ἀφορμή τους σέ ἐπιστημονικοφανεῖς1 θεωρήσεις τῶν ὁποίων ἡ ἀνατροπή ἐπιχειρεῖται στίς σελίδες τοῦ παρόντος τεύχους. Μέ τό παρόν ἀφιέρωμα προσπαθοῦμε τρία τινά.
Πρῶτον, νά δοξάσουμε τόν Ἅγιο Θεό γιά τό πολύτιμο δῶρο πού ἔδωσε στόν ἄνθρωπο καί λέγεται νοῦς! Μέ τόν νοῦ ὁ ἄνθρωπος μπορεῖ καί σκέπτεται, συνάγει συμπεράσματα, παρατηρεῖ, ἐπικοινωνεῖ, οἰκοδομεῖ ἀνθρώπινες σχέσεις καί παράγει ἐπιστήμη. Εἶναι μεγάλη ἁμαρτία αὐτό τό μοναδικό δῶρο τοῦ Θεοῦ στόν ἄνθρωπο, νά τό ὑποτιμᾶμε, νά τό ὑποτάσσουμε στόν παραλογισμό τῆς ἰδεοληψίας ἤ καί νά τό κακο- ποιοῦμε μέ «ληστάς λογισμούς» (Β΄ Στιχηρό Ἰδιόμελο τῶν Ἀποστίχων τοῦ Κατανυκτικοῦ Ἑσπερινοῦ τῆς Δ΄ Κυριακῆς τῶν Νηστειῶν – Ἰωάννου τῆς Κλίμακος)! Δέν εἶναι τυχαῖο ὅτι οἱ Πατέρες μας στά πλαίσια τῆς νηπτικῆς-πνευματικῆς προσπάθειας τοῦ ἀνθρώπου νά πλησιάσει τόν Ἅγιο Θεό, μιλοῦν γιά κάθαρση καί στήν συνέχεια γιά φωτισμό τοῦ νοός, ὡς ἀπαραίτητο χαρακτηριστικό τοῦ ἔνθεου ἀνθρώπου.
Δεύτερον, νά κατανοήσουμε τά ὅριά μας! Νά παραδεχθοῦμε ὅτι δέν εἴμαστε παντογνῶστες, οὔτε ἐπαΐοντες ἐπί παντός ἐπιστητοῦ. Νά ἀποδεχθοῦμε ὅτι, ἰδίως σέ κρίσιμα θέματα, ἐπιβάλλεται νά ἀφήσουμε τούς εἰδικούς νά μιλοῦν κι ἐμεῖς, ἀφοῦ ἀκούσουμε προσεκτικά καί διευκρινίσουμε τυχόν ἀπορίες μας, νά συνεργαστοῦμε κι ὄχι νά ἀντιταχθοῦμε δῆθεν ἐπειδή «ἐμεῖς ξέρουμε καλύτερα»2…
Τρίτον, νά πολεμήσουμε τήν συκοφαντία ἐναντίον τῶν ἀνθρώπων τῆς Ἐκκλησίας! Συστηματικά καί συγκεκριμένα χαλκεῖα στόν ἔντυπο καί ἠλεκτρονικό τύπο ἀποδίδουν ἀνύπαρκτες κατηγορίες καί βυσσοδομοῦν ἐναντίον Συνόδων, Πατριαρχῶν, Μητροπολιτῶν, Κληρικῶν πού τηροῦν τό αὐτονόητο. Τήν ὑπακοή τους στήν Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ! Τούς ὑβρίζουν, ὑπονομεύουν τήν θεολογική καί ἐπιστημονική τους κατάρτιση, τούς ἀπαξιώνουν, μόνο καί μόνο γιά νά κλονίσουν τήν ἐμπιστοσύνη καί ὑπακοή τοῦ κόσμου ἤ ἔστω τῶν ὀπαδῶν τους πρός τά ἐκκλησιαστικά θέσμια. Θέλουν τούς ἀνυποψίαστους, εὔκολα θύματά τους.
Θέλουν νά ὑπερτονίζεται ἡ τελικά ἀνύπαρκτη Ἁγιότητά τους, «ὥστε πλανῆσαι, εἰ δυνατόν, καὶ τοὺς ἐκλεκτοὺς» (Ματθ. 24, 24). Ἐνῶ κατηγοροῦν ἄλλους, τελικά οἱ ἴδιοι ἀποδεικνύονται «λύκοι βαρεῖς (…) μὴ φειδόμενοι τοῦ ποιμνίου· (…) ἄνδρες λαλοῦντες διεστραμμένα τοῦ ἀποσπᾶν τοὺς μαθητὰς ὀπίσω αὐτῶν» (Πράξ. 20, 29-30). Πραγματικά ζοῦμε σέ ἀποκαλυπτικούς καιρούς, ὄχι ὅμως, ὅπως τούς φαντάζονται οἱ διαστροφεῖς τῆς Θεόσδοτης Ἀλήθειας τῶν Ἱερῶν μας Κειμένων, ἀλλά ὑπό τήν ἔννοια ὅτι αὐτοί πού φωνάζουν τελικά ἀποδεικνύονται τά ἐνεργούμενα τοῦ διαβόλου, ψευδόχριστοι καί ψευδοπροφῆτες. Μεθοδικά, κατόρθωσαν νά δημιουργηθεῖ ἡ ψευδής ἐντύπωση ὅτι «ἐλέγχουν τήν Ἐκκλησία», ἡ ὁποία ἀντιδρᾶ σέ κάθε ἐπιστημονική προσπάθεια καί ἐξελίσσεται στό πλέον ἀναρχικό καί ἀντιδραστικό στοιχεῖο τῆς κοινωνίας μας. Αὐτό δέν εἶναι ἀλήθεια. Δέν ἰσχύει. Εἶναι ἡ πλάνη ὁρισμένων πού προσπαθοῦν φασιστικά νά τήν ἐπιβάλουν σέ μιά κοινωνία πού δέν ἔχει ποῦ ἀλλοῦ νά στηριχθεῖ, παρά μόνον στήν Ἐκκλησία.
Φυσικά καί στό τεῦχος αὐτό συνυπάρχουν κοντά στό βασικό θέμα οἱ ἐπιμέρους ἑνότητες. Δεύτερο κυρίαρχο στοιχεῖο τοῦ περιοδικοῦ αὐτοῦ, τό ἀφιέρωμα στά Ἀμπελάκια! Μαζί καί ἡ μνήμη παλαιότερων μορφῶν τῆς τοπικῆς μας Ἐκκλησίας πού διακόνησαν εἴτε στά Ἀναλόγια, εἴτε στά Ἱερά Θυσιαστήρια, εἴτε σέ εἰδικές θέσεις πού τούς κάλεσε ἡ Ἐκκλησία.
Ἐκφράζουμε τίς εὐγνώμονες εὐχαριστίες μας σέ ὅσους συνέβαλαν στήν ἔκδοση τοῦ παρόντος ἕβδομου (7ου!!!) τεύχους τοῦ ἐπιστημονικοῦ μας περιοδικοῦ. Ἰδίως στούς Σεβασμιωτάτους Μητροπολίτη Μεσογαίας καί Λαυρεωτικῆς κ. Νικόλαο καί Ἀρχιεπίσκοπο Αὐστραλίας κ. Μακάριο, ὄχι μόνον γιά τήν ἐξαι ρετική καί τόσο διαφωτιστική ἀνάπτυξη τῶν θεμάτων τους, ἀλλά καί γιά τό ὅτι κουράστηκαν ὑπερβαλλόντως συντάσσοντας τά κείμενά τους σέ περίοδο πολλαπλῶν λειτουργικῶν, ποιμαντικῶν καί διοικητικῶν ὑποχρεώσεων, ὅπως ἡ Ἁγία καί Μεγάλη Τεσσαρακοστή.
Εὐχαριστῶ τόν Πρωτοσύγκελλό μου, Πανοσιολ. Ἀρχιμανδρίτη κ. Ἰγνάτιο Μουρτζανό γιά τήν συμβολή του, ἀλλά καί τήν ὁλοκληρωτική ἀνάλωσή του στήν διακονία τοῦ φρικτοῦ Γολγοθᾶ, στά πλαίσια τῶν πολλῶν εὐθυνῶν καί ὑποχρεώσεών του πρός τήν Τοπική μας Ἐκκλησία. Τούς σεβαστούς Πανεπιστημιακούς Καθηγητές τούς εὐχαριστῶ, ὄχι μόνο γιά τά ἄρθρα τους, ἀλλά καί γιά τήν ἐμπιστοσύνη καί στήριξη πρός τό περιοδικό τῆς Ἱερᾶς μας Μητροπόλεως. Γιά τούς τακτικούς μας συνεργάτες ὅτι καί νά πῶ εἶναι ἀπελπιστικά λίγο καί φτωχό. Σηκώνουν τό βάρος καί κατορθώνουν κάθε φορά νά πηγαίνουν τό περιοδικό πολύ πιό ψηλά. Ἡ Χάρη τοῦ Ἁγίου Θεοῦ νά εὐλογεῖ καί νά φωτίζει τούς πάντες, τόσο ὅσους ἔγραψαν, ὅσο καί ὅσους διαβάζουν τό παρόν τεῦχος. Ὁ Θεός μαζί μας.
*Το παρόν κείμενο δημοσιεύθηκε στο περιοδικό “Αχιλλίου Πόλις” τεύχος 7ο της Ι. Μητροπόλεως Λαρίσης
1 Ἐπιστημονικοφανεῖς εἶναι οἱ θεωρήσεις πού δέν ἔχουν ἐπιστημονική βάση, αὐτός ὁ ὁποῖος τίς παρουσιάζει ὅμως, τίς ἐμφανίζει μέ ψεύτικο μανδύα ἐπιστημοσύνης. Στήν πραγματικότητα εἶναι παγίδα γιά τούς μή ἐπαΐοντες καί τούς ἀφελεῖς, τούς ὁποίους παρασύρει χειραγωγῶντας τους.
2 Τό λέω αὐτό γιά πολλά περιστατικά, ἀλλά καί διότι ξαφνικά στήν πόλη μας ἕνας δικηγόρος, ἕνας ἰδιωτικός ὑπάλληλος καί μιά νοικοκυρά ἐμφανίζονται νά ὑπογράφουν ἕνα κείμενο ὑποτίθεται θεολογικό, ὑποτίθεται ἐκφραστικό ἐπιστημονικῶν ἀνησυχιῶν, μέ τό ὁποῖο εἶχαν τό θράσος νά ἀντιτάσσονται καί νά ὑπονομεύουν ἀποφάσεις τῆς Ἱερᾶς Συνόδου… Περιττό νά ποῦμε ὅτι καί μόνη ἡ ἀνάγνωση αὐτοῦ τοῦ κειμένου εἶναι χάσιμο χρόνου, ἀποδεικνύει ἄγνοια καί σέ θέματα Πίστης καί σέ θέματα ἐπιστήμης καί τελικά, μᾶλλον ἐκθέτει ἀνεπανόρθωτα τούς ὑπογράφοντες, ἰδίως ὅταν, ἔστω συγεκαλυμμένα, διατυπώνει ἀπειλές.