Το απόγευμα του Σαββάτου ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου κ. Γεώργιος αφίχθη στην Ξάνθη μετά από πρόσκληση του Μητροπολίτη Ξάνθης και Περιθεωρίου κ. Παντελεήμονος για να συμμετάσχει στις εκδηλώσεις των πενήντα χρόνων από την τουρκική εισβολή.
Στις 6.00 μ.μ. πραγματοποιήθηκε επίσημη υποδοχή του Μακαριωτάτου στην Έδρα του Δ΄ Σώματος Στρατού Θράκης από τον Στρατηγό Διοικητή του Δ΄ Σώματος Στρατού Αντιστράτηγο Σταύρο Παπασταθόπουλο. Ο Διοικητής του Σώματος, στον σύντομο λόγο του, καλωσορίζοντας τον Μακαριώτατο, μίλησε για το χρέος της υπεράσπισης της εδαφικής ακεραιότητας της Κύπρου και επιβεβαίωσε ότι αν χρειαστεί θα εκπληρώσουν στο ακέραιο το καθήκον αυτό. Ακολούθησε ενημέρωση για την ιστορία, το έργο και την αποστολή του Σώματος.
Το βράδυ του Σαββάτου, πραγματοποιήθηκε μεγαλειώδης εκδήλωση στο Δημοτικό Αμφιθέατρο Ξάνθης με τίτλο: «Καρτερούμεν σε πείσμα των καιρών στην αντοχή του χρόνου», την εκδήλωση συνδιοργάνωσαν η Ιερά Μητρόπολη Ξάνθης και ο Σύλλογος Κυπρίων Ξάνθης, με αφορμή τη συμπλήρωση πενήντα χρόνων εισβολής και κατοχής της Κύπρου από τους Τούρκους κατακτητές.
Κύριος ομιλητής στην εκδήλωση ήταν ο Προκαθήμενος της Εκκλησίας της Κύπρου, ο οποίος με αισθήματα φιλοπατρίας και αγωνιστικότητας, μίλησε στο πολυπληθές ακροατήριο, την πολιτική, πνευματική και στρατιωτική ηγεσία της πόλης για την Κύπρο και τους κινδύνους που την περιζώνουν. Αρχικά, ο Αρχιεπίσκοπος, έκανε μια σύντομη κατάδυση στο ελληνικό παρελθόν, στο πέραν των 35 αιώνων ελληνικό παρελθόν της Κύπρου και την ιστορική συμπόρευσή της με όλα τα άλλα τμήματα του Ελληνισμού, ώστε να αναδείξει, έτσι, και την ευθύνη όλων μας για τη σωτηρία της.
Στη συνέχεια της ομιλίας του, ο Μακαριώτατος, ανέλυσε ποιοι ήταν και ποιοι είναι οι μόνιμοι στόχοι της Τουρκίας «για να μην έχουμε αυταπάτες ως προς την παραπέρα πορεία μας και την επιδιωκόμενη λύση» είπε χαρακτηριστικά. «Το 1920, όταν ο Μουσταφά Κεμάλ, μάζεψε τους αντιτιθέμενους στον σουλτάνο Τούρκους και πραγματοποίησε τη λεγόμενη Μεγάλη Εθνοσυνέλευση της Άγκυρας. Μια από τις πρώτες αποφάσεις της Εθνοσυνέλευσης εκείνης ήταν: η ανάκτηση της Κύπρου. Να ξαναπάρουν δηλ. την Κύπρο. Είπαμε ότι το 1878 οι Τούρκοι αναγκάστηκαν να παραχωρήσουν την Κύπρο στην Αγγλία. Από το 1920 θέτουν ως στόχο να την ξαναποκτήσουν. Ο στόχος παραμένει αμετάθετος από τότε, όσες κυβερνήσεις κι αν άλλαξαν, δημοκρατικές, δικτατορικές, εθνικιστικές, σοσιαλιστικές» ανέφερε μεταξύ άλλων.
Έπειτα έκανε λόγο για το σχέδιο που εκπόνησε ο Νιχάτ Ερίμ το 1956 για την ανάκτηση της Κύπρου, το οποίο υλοποιείται έκτοτε χωρίς παρεκκλίσεις από όλες τις κυβερνήσεις της Τουρκίας. Το σχέδιο προνοεί την ανάκτηση της Κύπρου σε έξι στάδια, με την πραγματοποίηση έξι επί μέρους στόχων. Τα πέντε στάδια έχουν ήδη, δυστυχώς, ολοκληρωθεί επιτυχώς για την Τουρκία. Μένει ο τελευταίος στόχος, του οποίου την υλοποίηση πρέπει πάση θυσία να αποτρέψουμε. Η Κύπρος, τόνισε, βρίσκεται, χωρίς αμφιβολία, αυτή τη στιγμή στην κρισιμότερη φάση της εθνικής της ζωής. Ο Ελληνισμός της Κύπρου βρίσκεται, σήμερα, σε τροχιάν αφανισμού από τον τόπο στον οποίο ζει εδώ και 35 αιώνες. Έχουμε υποχρέωση να αντισταθούμε στην υλοποίηση των Τουρκικών στόχων και να τους ματαιώσουμε.
Περαίνοντας τον λόγο του ο Προκαθήμενος της Εκκλησίας της Κύπρου είπε τα εξής: “Κάθε φορά που «ωδίνες θανάτου και κίνδυνοι Άδου» περιεκύκλωναν τον Ελληνισμό, αυτός σωζόταν με τη βοήθεια δυο παραγόντων: α) Ενός λείμματος, έστω και μικρού, που έμενε σταθερό στις αξίες και τις παραδόσεις του έθνους και γινόταν η ζύμη για να ζυμωθεί «όλον το φύραμα» και β) Του Θεού που ερχόταν πάντα βοηθός στις δικές μας προσπάθειες.
Και οι δύο αυτοί παράγοντες υφίστανται και σήμερα. Ας τους χρησιμοποιήσουμε για τη σωτηρία του τόπου και των παιδιών μας. Ας ενώσουμε όλοι οι Έλληνες τις δυνάμεις και τις προσπάθειές μας για διάσωση της Κύπρου. Αν, μη γένοιτο, πέσει η Κύπρος, θα ξεκινήσει η αποδόμηση όλης της Ελλάδος. Θα ακολουθήσει το Αιγαίο, η Θράκη, η Μακεδονία… Στις δικές μας προσπάθειες, είναι σίγουρο, πως θα έλθει βοηθός και ο Θεός. Ο Θεός βοηθά εκείνους που πρώτοι βοηθούν τον εαυτό τους”.
Ακολούθησε καλλιτεχνικό πρόγραμμα με δρώμενα από μαθητές σχολικών μονάδων και παραδοσιακούς χορούς από το χορευτικό τμήμα συλλόγου Κυπρίων Ξάνθης. Μετά το πέρας της εκδήλωσης η Ιερά Μητρόπολη Ξάνθης και Περιθεωρίου παρέθεσε δείπνο προς τιμή του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Κύπρου στη Λέσχη Αξιωματικών Φρουράς Ξάνθης.
Αρχιερατικό Συλλείτουργο στον Ιερό Καθεδρικό Ναό της του Θεού Σοφίας Ξάνθης
Το πρωΐ της Κυριακής, τελέστηκε Αρχιερατικό Συλλείτουργο στον Ιερό Καθεδρικό Ναό της του Θεού Σοφίας Ξάνθης, προϊσταμένου του Αρχιεπισκόπου Κύπρου κ. Γεωργίου και συλλειτουργούντων του οικείου ιεράρχη Μητροπολίτη Ξάνθης και Περιθεωρίου κ. Παντελεήμονος του Μητροπολίτη Μαρωνείας και Κομοτηνής κ. Παντελεήμονος.
Ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου, στον λόγο του, παρά τα πολλά πνευματικά μηνύματα της Κυριακής Β΄ Λουκά, εν τούτοις προτίμησε, αντί του κηρύγματος, με την ευκαιρία της επισκέψεώς του, να μιλήσει για την Κύπρο και το εθνικό πρόβλημα της εισβολής και κατοχής της από τους Τούρκους κατακτητές εδώ και πενήντα χρόνια, εκφράζοντας και πάλι την αγωνία του και τον πόνο του για την έκβαση του εθνικού ζητήματος, την τύχη του τόπου και την παραμονή μας στη γη των πατέρων μας. Τον λόγο του Μακαριωτάτου παραθέτουμε αυτούσιο σε ξεχωριστό άρθρο.
Πριν το τέλος της Θείας Λειτουργίας ο Μακαριώτατος προέστη του Μνημοσύνου υπέρ αναπάυσεως των αγωνισαμένων και ευκλεώς πεσόντων και υπό των πολεμίων αναιρεθέντων κατά τη βάρβαρη τουρκική εισβολή του 1974.
Στις 11.00π.μ. ο Κύπρου Γεώργιος πραγματοποίησε επίσκεψη στο Δημαρχείο της Ξάνθης, όπου είχε φιλοφρονητική συνάντηση με τον Δήμαρχο Ξάνθης κ. Ευστράτιο Κοντό. Ο Δήμαρχος υποδέχθηκε με εγκαρδιότητα τον Προκαθήμενο της Εκκλησίας της Κύπρου. Μετά από τη συνομιλία που είχαν έγινε ανταλλαγή δώρων και ενθυμίων της επισκέψεως.
Στις 12.00 το μεσημέρι ο Αρχιεπίσκοπος επισκέφθηκε το «Κέντρο Ανάδειξης Λαογραφικής και Ιστορικής Ενότητας Θράκης-Κύπρου, «Γρηγόρης Αυξεντίου», στο Αυξέντιο της Ξάνθης. Η συγκίνηση του Αρχιεπισκόπου ήταν έκδηλη, αφού ο χώρος εκεί, αλλά και η κοινότητα πήρε την ονομασία της από τον Σταυραετό του Μαχαιρά, Γρηγόρη Αυξεντίου, και είναι αφιερωμένη “στον ήρωα των Πανελλήνων”, όπως τον χαρακτήρισε ο Μακαριώτατος.
Αφού τέλεσε τρισάγιο και κατέθεσε στεφάνι στο Μνημείο του ήρωα της ΕΟΚΑ Γρηγόρη Αυξεντίου, ευχήθηκε όπως η θυσία του ημίθεου αυτού ήρωα, που εμπνέει όλες τις γενεές Κυπρίων και Ελλαδιτών, αποβεί καθοδηγητής και σε μας. Ο Αρχιεπίσκοπος μετέβη, έπειτα, στη Βελώνη Αβδηρών στο Άλσος Αγνοουμένων του συλλόγου Κυπρίων Ξάνθης, όπου και τέλεσε δέηση υπέρ ανευρέσεως και διακριβώσεως της ζωής των αγνοουμένων πατέρων και αδελφών μας.
Το μεσημέρι της Κυριακής, ο Σύλλογος Κυπρίων Ξάνθης παρέθεσε γεύμα στο εστιατόριο «ΤΟ ΚΤΗΜΑ» προς τιμή του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Κύπρου. Ο Μακαριώτατος προς ένδειξη της ευχαριστίας του για τη αγάπη και τη φιλοξενία των Κυπρίων της Ξάνθης, αντιπρόσφερε μια ασημένια εικόνα του Αποστόλου Βαρνάβα, ιδρυτή και προστάτη της Εκκλησίας της Κύπρου, για να κοσμεί το οίκημα του συλλόγου Κυπρίων Ξάνθης.