Κυριακή Ε΄ Νηστειών
(Εβραίους θ΄, 11-14)
Στο σημερινό αποστολικό ανάγνωσμα ο απόστολος Παύλος, μεταξύ πολλών άλλων, κάνει λόγο για τη συνείδηση την οποία θα καθαρίσει ο Χριστός με το Αίμα Του, από τα έργα της αμαρτίας, από τα έργα εκείνα που δημιουργούν νέκρωση στην ψυχή του ανθρώπου: «Τὸ αἷμα τοῦ Χριστοῦ… καθαριεῖ τὴν συνείδησιν ὑμῶν ἀπὸ νεκρῶν ἔργων, κι έτσι θα λατρεύει o άνθρωπος τον αληθινό Θεό με πίστη και φωτισμένη συνείδηση.
Ο σοφός Σειράχ λέει ότι η συνείδηση είναι το μάτι του Θεού στις καρδιές των ανθρώπων και ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος αναφέρει ότι η συνείδηση είναι το φως που φωτίζει το εσωτερικό της ψυχής και καθοδηγεί τον άνθρωπο στη λύτρωση και στη σωτηρία.
Συνείδηση είναι η αυτοεπίγνωση, η επίγνωση της πραγματικότητας, η διάκριση του καλού από το κακό, η ηθική αντίληψη. Η συνείδηση είναι αυτή που ελέγχει, κρίνει, αποδοκιμάζει ή επιδοκιμάζει, είναι ο άγρυπνος φρουρός και η φωνή της ψυχής που ο άνθρωπος δε μπορεί να φιμώσει, εκτός αν φτάσει στο αρρωστημένο επίπεδο της πώρωσης δηλαδή να γίνει ασυνείδητος, άνθρωπος που απαξιεί και αδιαφορεί για τις πράξεις του.
Πολλές φορές ο άνθρωπος δεν επιθυμεί τον έλεγχο, τον ενοχλεί η φωνή της συνειδήσεώς του και για να αποφύγει, να ξεφύγει και να ηρεμήσει καταφεύγει σε συμβιβασμούς, μία κίνηση λανθασμένη, δεν αντιμετωπίζει σωστά την πραγματικότητα και τα αποτελέσματα αυτής της τακτικής είναι ολέθρια αφού το άγχος και η ταραχή γεμίζουν την ψυχή του και τελικά βασανίζεται ολόκληρος ο άνθρωπος από αυτήν την πνευματική ακαταστασία.
Ο άνθρωπος βρίσκεται σε δεινή θέση και προσπαθεί μάταια να αντιμετωπίσει αυτήν την πνευματική ακαταστασία με λάθος τρόπο που τον οδηγεί στην πνευματική τύφλωση αφού υπάρχει και ζει πλέον ως ασυνείδητος, δίχως να υπολογίζει Θεό και ανθρώπους αφού δεν πιστεύει, δε σέβεται και συμπεριφέρεται έξαλλα και αλλοπρόσαλλα αδιαφορώντας πλήρως για τη σωτηρία του.
Έρχεται όμως η ώρα της συνειδήσεως, η στιγμή κατά την οποίαν ο άνθρωπος συνέρχεται, επανέρχεται και επιθυμεί την αλλαγή. Έρχεται η ώρα που η συνείδηση τον κρίνει, τον ελέγχει και τον βοηθάει να δοκιμάσει έναν άλλον τρόπο που θα τον ανακαινίσει πλήρως με τη βοήθεια της ταπείνωσης και της προσευχής. Η ώρα της αλλαγής που θα απαλλαχθεί από το ανυπόφορο βάρος της αμαρτίας, από τα λάθη του, τα σφάλματα που έχει πράξει, αυτό είναι η αμαρτία, και θα βρει το πραγματικό εσωτερικό της ψυχής του.
Ο Χριστός δε χρησιμοποίησε το αίμα των τράγων και των μόσχων, όπως οι αρχιερείς των Ιουδαίων, αλλά με το δικό Του Αίμα εξασφάλισε για μας την αιώνια απολύτρωση, «οὐδὲ δι’ αἵματος τράγων καὶ μόσχων, διὰ δὲ τοῦ ἰδίου αἵματος εἰσῆλθεν ἐφάπαξ εἰς τὰ ῞Αγια, αἰωνίαν λύτρωσιν εὑράμενος. εἰ γὰρ τὸ αἷμα ταύρων καὶ τράγων καὶ σποδὸς δαμάλεως ραντίζουσα τοὺς κεκοινωμένους ἁγιάζει πρὸς τὴν τῆς σαρκὸς καθαρότητα, πόσῳ μᾶλλον τὸ αἷμα τοῦ Χριστοῦ, ὃς διὰ Πνεύματος αἰωνίου ἑαυτὸν προσήνεγκεν ἄμωμον τῷ Θεῷ, καθαριεῖ τὴν συνείδησιν ὑμῶν ἀπὸ νεκρῶν ἔργων εἰς τὸ λατρεύειν Θεῷ ζῶντι;» και καθάρισε τη συνείδηση κάθε ανθρώπου, ξεπλένοντας κάθε αμαρτία δια του Σταυρικού Του θανάτου.
Αυτό το Αίμα που προσέφερε εκούσια στο θρόνο της Χάριτος, είναι το ίδιο Αίμα που προσφέρει σε κάθε Θεία Λειτουργία για να απαλλάξει τον άνθρωπο από τη νέκρωση και να τον οδηγήσει στον τόπο της ανάπαυσης, της λύτρωσης, της σωτηρίας, της αιώνιας ζωής και κληρονομιάς.
Σήμερα, ο Παύλος μιλάει για το σωτήριο έργο που επιτελεί η συνείδηση της οποίας τη φωνή οφείλουμε να ακούσουμε προσεκτικά παρακαλώντας τον Κύριο να μας φωτίσει το σκότος ώστε να επιστρέψουμε συνειδητά και φωτισμένοι σε Εκείνον, αφήνοντας πίσω μας ασυνείδητες συμπεριφορές και σκέψεις.
Αγαπητοί μου …
Ο κόσμος αυτός στον οποίον προσωρινά κατοικούμε είναι γεμάτος με δοκιμασίες και πειρασμούς, μας το λέει ο Ίδιος ο Δημιουργός: «εν τω κόσμω θλίψιν έξετε», αλλά δε μας εγκαταλείπει στις θλίψεις, μας δίνει θάρρος και ελπίδα ο Χριστός και μας διαβεβαιώνει: «θαρσείτε, εγώ νενίκηκα τον κόσμον.» (Ιω. 16,33).
Ο Κύριος υπόσχεται μία νίκη που θα δώσει νόημα στο σταυρό που ο κάθε άνθρωπος φέρει στους ώμους του. Ένα σταυρό που πρέπει να σηκώσει, έναν αγώνα διαρκείας που η πάσχουσα συνείδηση τον καλεί να αποφύγει ή να απορρίψει, μία συνείδηση… ασυνείδητη όπως των πωρωμένων και ασυνείδητων σταυρωτών του Ιησού.
Ας ακούσουμε τη φωνή που μας καλεί και μας προσκαλεί να ακολουθήσουμε τη δική Του δύσκολη, επίπονη και μαρτυρική πορεία, μία οδό στην οποίαν πορευόμαστε με καθοδηγητή και συνοδοιπόρο Εκείνον που ανέλαβε και το δικό μας σταυρό χαρίζοντάς μας τη μεγάλη και μοναδική νίκη που είναι η Ανάσταση.
Γι’ αυτό… ας ακούσουμε τη φωνή του Χριστού, μία φωνή που μας καλεί να γίνουμε αληθινοί μαθητές Του, συνειδητοί πιστοί και όχι ασυνείδητοι όπως οι σταυρωτές Του…
*Ο αρχιμανδρίτης Δημήτριος Πολιτάκης είναι ιεροκήρυκας της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κρήτης.