Τήν προηγούμενη Κυριακή μέ ματωμένη τήν καρδιά, τιμήσαμε τήν ἑορτή τῆς Ὀρθοδοξίας. Τιμήσαμε τήν ὀρθοδοξία τῆς πίστεως στήν ἐνανθρώπηση τοῦ Θεοῦ καί στήν ἐκκλησιαστική Του μέθεξη, ὅπως ἀποτυπώνονται στίς ἱερές εἰκόνες. Τί θά πεῖ “ἐκκλησιαστική μέθεξη τοῦ Χριστοῦ”; Σημαίνει ὅτι, ὡς ἐκκλησία, ὡς ἑνότητα πιστῶν, ὡσάν σῶμα πιστευόντων, μετέχουμε στό Χριστό καί ἔχουμε κοινωνούμενο τό Χριστό. Κι αὐτό εἶναι μιά ἑνότητα ἅγια καί Πνευματική τόσο ἀληθινή, ὥστε ἀκόμη καί οἱ εἰκόνες νά γίνονται τρόπος συνομιλίας μας μέ τό Χριστό, τρόπος συνομιλίας μας μέ τήν Παναγία καί τούς Ἁγίους.
Οἱ εἰκόνες τόσων Ἁγίων γιά αἰῶνες εἶναι ἡ εἰκονιστική μετάφραση τῆς Καινῆς Διαθήκης στά θεωμένα ἀνθρώπινα μέτρα τους, ὅπως ταιριάζει στήν ἀντίληψή μας, γιά νά φθάσουμε κι ἐμεῖς στά μέτρα τῆς Καινῆς Διαθήκης. Μέ τίς ἱερές εἰκόνες τά Χριστούγεννα καί τά Θεοφάνεια καί ἡ Μεταμόρφωση καί ἡ Σταύρωση καί ἡ Ἀνάσταση καί ἡ Ἀνάληψη καί ἡ Πεντηκοστή καί ἡ Ἐκκλησία-σύναξη τόσων Ἁγίων ἔρχονται τόσο κοντά μας, στό βλέμμα μας, στήν καρδιά μας. Γιά νά γίνουν ζωή καί χαρά καί ἐλπίδα καί τρόπος μας. Ὅπως ἔγιναν ζωή καί χαρά καί τρόπος τόσων ἀνθρώπων τοῦ Θεοῦ, πρίν ἀπό μᾶς. Μέσα στό λειτουργικό χῶρο καί στόν προσευχητικό τρόπο ―μέσα ἀπό τήν ἐνατένιση καί προσκύνηση τῶν εἰκόνων― εἶναι ὡσάν νά ζωγραφίζουμε καί ἀποτυπώνουμε ἐμεῖς, ἐδῶ καί τώρα, ὅλα τά γεγονότα τῆς συγκατάβασης τοῦ Θεοῦ καί τῆς δικῆς μας ἀσύγχυτης ἀνάκρασης μαζί Του. Διατηροῦμε τή θεία κοινωνία μαζί Του, βλέποντας καί προσκυνώντας καί ἀναπολώντας εὐλαβικά τά γεγονότα τῆς δικῆς Του ἱστορίας ἐπί τῆς γῆς ἀνάμεσα σέ μᾶς τούς ἀνθρώπους.
Ὅσο πιό εὐλαβικά προσεγγίζουμε καί προσκυνοῦμε τίς εἰκόνες, ἄλλο τόσο ζοῦμε καί ξαναζοῦμε στό παρόν ὅλο τό αἰώνιο κι ἄφθαρτο μυστήριο τῆς ἀθάνατης σωτηρίας μας. “Εὐλαβικά” σημαίνει μέ μιάν πίστη ἀπόλυτη 100%.
Ὡσάν τοῦ ἁγίου Παϊσίου, πού πῆγε προσκυνητής στή Μεγαλόχαρη τῆς Τήνου καί ἀποθαύμαζε “πῶς μιά τόσο μικρή εἰκόνα ἔχει τόση χάρη!”
Ὡσάν τοῦ φοιτητῆ στό πρόσφατο δυστύχημα πού τό ὁμολογοῦσε ὅτι τόν ἔσωσε ὁ ἅγιος Λουκάς ὁ ἰατρός, βρίσκοντας μάλιστα ἐκείνη τἠν ὥρα τοῦ τρόμου τήν εἰκόνα τοῦ Ἁγίου πάνω του, στό σακκάκι του.
Ἤ, ἄν θέλετε κάτι πιό συγκλονιστικό, ὡσάν τοῦ Κύπριου Κυπριανοῦ πού ἄναβε ἀπό μικρό παιδάκι τό καντήλι στό οἰκογενειακό προσκυνητάρι τῆς ἁγίας Μαρίνας καί μόλις εἶχαν ἐπιστρέψει κοινωνημένοι μέ τήν ἀρραβωνιαστικιά του ἀπό τό μοναστήρι τῆς Ἄνδρου, προσκυνητές τοῦ λειψάνου τῆς Ἁγίας, ἡ δέ Ἁγία τοῦ χάρισε τήν “ἰσοτιμία” ἑνός παρόμοιου μαρτυρικοῦ θανάτου. Ὅπως μέ τόσην ἀνδρεία πιστεύουσας καρτερίας τά “πεζοτραγούδησε” ἀντ᾽ αὐτοῦ ὁ πατέρας του ὁ πολύτεκνος ἱερέας, “παίρνοντας” τή λαλιά τοῦ παλικαριοῦ του καί διαλαλώντας τήν πίστη, τήν ἁγνότητα, τή λατρευτικότητα, τή φιλοπατρία, τήν ἀγωνιστικότητα τοῦ παιδιοῦ του, προσβλέπων στό λευκοντυμένο φέρετρο τοῦ γιοῦ του, ἀνάμεσα σέ τόσα παιδάκια καί νέους λευκοντυμένους.
Ἤ, ἀκόμη, ὡσάν τοῦ πατέρα τοῦ ἀδικοχαμένου μηχανοδηγοῦ, πού ἀπό τήν καταπληγωμένη πατρική του καρδιά ἄφησε νά ἀναδυθοῦν “καρδιοχτύπια” γιά τό σταθμάρχη καί τήν οἰκογένειά του, συνομολογώντας πώς καί ὁ ἴδιος σάν ἐλεγκτής ἐναέριας κυκλοφορίας τῆς πολεμικῆς ἀεροπορίας σέ κάθε περίπτωση ἐντολῶν σταυροκοπιόταν καί παρακαλοῦσε νά μήν ξαστοχήσει καί χαθοῦν οἱ ἰπτάμενοι.
ΟΛΑ ΑΥΤΑ εἶναι ὁλοζώντανες “εἰκόνες” καί ἐνεικονίζουν τήν ἐλπίδα τῆς Ἀναστάσεως καί τήν ὀμορφιά τῆς ἀναστημένης “καινοποίησης” πού μᾶς χάρισε ὁ Χριστός μας, ὁ Κύριος καί Θεός μας.
ΟΛΑ ΑΥΤΑ εἶναι “λαϊκές ἀπεικονίσεις” τῆς κατά χάριν υἱϊκότητάς μας πρός τή Μητέρα τοῦ Θεοῦ, πού τήν ἀνυμνολογοῦμε αὐτόν τόν καιρό πάλι μέ τά χιλιοειπωμένα “χαῖρε”, ἀποζητώντας νά μᾶς γαλακτοτροφήσει μέ τήν εὐσπλαχνία Της.
***
Στή Γουμένισσα μόλις τιμήσαμε μιάν ἐπέτειο ἐλπίδας. Πρίν 50 περίπου χρόνια ἐντοπίστηκε στά σύνορα τήν τελευταία στιγμή ἡ διαρπαγεῖσα εἰκόνα τῆς Παναγίας μας, τό σέβασμα ὅλης τῆς περιοχῆς, χάρη στίς προσπάθειες τῆς Ἀστυνομίας, καί παραδόθηκε ἐπίσημα στήν τοπική ἐκκλησία, ὁπότε ἐπανενθρονίστηκε λιτανευτικά καί πανηγυρικά στό ναό Της. “Μητέρα ἐπί τέκνοις εὐφραινομένη”.
Ὄχι γιά τήν ἀνύπαρκτη ἀρετή κι εὐτέλειά μας, ἀλλά γιά τήν ἀκοίμητη κι ἀκούραστη θειότατη ἀγάπη Της.
Δέν εἶναι πανηγύρι ἡ ἐπετειακή λιτανεία τῆς εἰκόνος στά χέρια τῶν ἀστυνομικῶν μας, ἐπί τόσα χρόνια. Εἶναι συναγερμός ἐκκλησιοπρεποῦς καταφυγῆς καί συλλογική ἱκεσία ἐλπίδος.
Καί μᾶς ἀποκρίνεται ἡ Μητέρα τοῦ Θεοῦ στά δικά μας φτωχά μέτρα, μέ τή διαδρομή τῆς ἱερῆς Μητρικῆς στοργῆς πρός τόν καθένα μας καί πρός τόν τόπο αὐτό καί ὅλη τήν ἐπαρχία, διά τῆς εἰκόνος Της. Μᾶς ἀποκρίνεται ἡ Μητέρα τοῦ Θεοῦ μέ τήν εἰκόνα Της, πού, ἄν εἴχαμε τήν καρδιά μας καθαρή, θά τήν βλέπαμε νά φεγγοβολᾶ Χριστό καί νά μᾶς Τόν προσφέρει, γιά νά φωτίσει τή μαυρίλα τῆς ψυχῆς μας. “Ἡ Θεοτόκος καί Μήτηρ τοῦ Φωτός” φῶς ἀπό τόν Υἱό Της μᾶς χαρίζει. Αὐτό πού δωρίζουν φιλαδέλφως ὅλοι οἱ Ἅγιοι, πολύ περισσότερο μᾶς τό χαριτοδωρίζει ἡ Παναγία μας.
Αὐτό μᾶς θυμίζει καί ὁ σήμερα τιμώμενος ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμάς, ὁ μεγαλύτερος θεολογικός ἡσυχαστής καί ἡσυχαστικός θεολόγος τῆς ὑστεροβυζαντινῆς περιόδου (14ος αἰ.), ὁ συμπολιοῦχος τῆς Θεσσαλονίκης καί ὅλης τῆς Μακεδονίας μας, ὁ θαυματουργός. Ἡ Ἐκκλησία μας δέν ἐπικεντρώθηκε στά θαύματα τῆς θεοφορουμένης παρρησίας του, γιατί πιό πολύ κι ἀπό τά θαύματα ἦταν ἡ ὑπεραξία τῆς μεγάλης θεολογικῆς του προσφορᾶς καί τῆς ἀνδρείας καί ὁμολογιακῆς πρωτοπορίας του.
Αὐτός ὁ μεγάλος Ἅγιος μᾶς θυμίζει σήμερα τήν ἀρχική ἡσυχαστική του ἀδολεσχία πρός τή Μητέρα τοῦ Θεοῦ: «Φώτισόν μου τό σκότος» ἐκραύγαζε, ἀποζητώντας τή Μητρική ἱκεσία Της πρός τό Σωτήρα, ὥστε νά καθαρθεῖ ἡ καρδιά του ἀπό κάθε πρόσμειξη ἐμπάθειας καί νά δεχθεῖ τόν Φωτοδότη Κύριο καί Θεό ἐν χάριτι, μέ τίς καθαρτικές, φωτοποιούς καί θεοποιούς Του φυσικές ἐνέργειες. «Φώτισόν μου τό σκότος», παρακαλοῦσε, κι ἄς ἦταν ἁγνοτάτη ἡ ζωή του παιδιόθεν, κι ἄς εἶχε παιδιόθεν καθαρό τό λογισμό του, κι ἄς εἶχε ἐπιμορφωθεῖ μέ ὅλη τήν τότε φιλοσοφία. Ποιός ἐπιστήμονας σήμερα θά ἀποδυόταν σ᾽ αὐτήν τήν ἐπίμονη προσευχητική κραυγή; Ποιός θά ἀποζητοῦσε νά καθαρθεῖ “ἐν τῷ φωτί τοῦ προσώπου τοῦ Χριστοῦ”;
Κι ἄν ὁ σήμερα τιμώμενος ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμάς ἐκραύγαζε ἀσκούμενος καί προσευχόμενος «φώτισόν μου τό σκότος», πολύ περισσότερο ὅλοι ἐμεῖς θά πρέπει νά βρίσκουμε τή συναίσθηση καί τό χρόνο νά καθικετεύουμε τή Μητέρα τοῦ Φωτός «φώτισόν μου τά σκότη τῆς ψυχῆς». Ὄχι τό σκότος, ἀλλά τά ἐπιγενόμενα σκότη τόσων ψευδαισθήσεων αὐτάρκειας καί ἐθελοτυφλότητος καί ἐθελοκακίας.
Αὐτή εἶναι ἡ καλύτερη προσευχή μας, πού μᾶς τήν θυμίζει σήμερα ἡ Βρεφοκρατοῦσα Παναγία ἡ Γουμένισσα καί ὁ χαρισματικός ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμάς.
***
Μέ τέτοιες προτροπές χαιρετίσαμε τό ἐκκλησιαστικό πλήρωμα πού προσῆλθε ἐφέτος νά τιμήσει τήν ἐπετειακή ἑορτή τοῦ Μαρτίου, στήν ἕδρα τῆς Μητροπόλεώς μας.
Ὡς προεστώς τῆς εὐχαριστιακῆς Συνάξεως ἐπί κεφαλῆς καί συνικετεύων, οἱ τά πρῶτα φέροντες τῆς Πολιτείας (μέ τόν ὑπουργό Ἀγροτικῆς Ἀνάπτυξης κ. Γεώργιο Γεωργαντά), τῆς Περιφερείας (μέ τόν ἀντιπεριφερειάρχη κ. Ἀνδρέα Βεργίδη), τοῦ Δήμου (μέ τό δήμαρχο Παιονίας κ. Κωνσταντίνο Σιωνίδη καί τήν Πρόεδρο τοῦ Δημοτικοῦ Συμβουλίου κ. Γαρυφαλλιά Καρβουνιάρη), τῆς 33ης Μ/Κ Ταξιαρχίας (μέ τόν Διοικητή τοῦ 506 ΜΤΠ κ. Γεώργιο Δαμούλαρη, ἐκπρόσωπον τοῦ Ταξίαρχου κ. Γεώργιο Στεφανίδη), τῆς Ἀστυνομίας (μέ τόν Ἀστυνομικό Διευθυντή Κιλκίς κ. Δημήτριο Μικρό καί ἐπιτελεῖς καί τόν τοπικό Διοικητή Ἀστ. Ὑποδιευθυντή κ. Ἀντώνιο Λιακόπουλο), τῆς Πυροσβεστικῆς (μέ τόν διοικητή κ. Ελευθέριο Μελίδη) καί τῶν λοιπῶν Ὑπηρεσιῶν τῆς Παιονίας καί εἰδικά τῆς Γουμένισσας (μέ τόν τοπικό Πρόεδρο κ. Ἀστέριο Τάτση) παρόντες, οἱ πολιτευτές κ. Νικόλαος Σαχπεκίδης καί κ. Ἄννα Σακαλάκη καί ὁ ἐπικεφαλής τῆς ἀντιπολίτευσης τοῦ Δήμου κ. Χρήστος Γκουντενούδης, τιμητικό ἄγημα ἀστυνομικῶν καί τά χάλκινα τῆς πόλεως παιανίζοντας καί σύσσωμος ὁ λαός, συλλιτανεύσαμε μαζί καί μέ τούς προσελθόντες Ἐφημερίους γειτονικῶν Ἐνοριῶν τό Θεομητορικό ἐκτύπωμα τῆς παρακλήσεως τῶν καρδιῶν μας.
Τιμώντας μάλιστα τούς κληρικούς μας πού ὑπηρετοῦν γιά χρόνια τό συνοριακό μας τόπο, χειροθετήσαμε ἀρχιμανδρίτη τόν πρωτοπρ. Χρῆστο Γραμματικό, ἐφημέριο τοῦ Μητροπολιτικοῦ Ναοῦ, ἀπό πολλές δεκαετίες χηρεύσαντα καί ἀναθρέψαντα τά παιδιά του, φιλοτίμως ἱερατεύοντα, ἄνθρωπο σεμνοπρεπή καί ἄτυφο, μέ προϋπηρεσία εὐζώνου στήν προεδρική φρουρά, μαρτυρούμενο ὐπό πάντων διά τό ἦθος του καί τό ἐκκλησιαστικό του φρόνημα.
Ἡ Παναγία μας εἴθε νά ἐμπνεύσει σέ ὅλους μας συναγερμό μετανοίας ὑπέρ ἀλλήλων, συναγερμό προσευχητικῶν δεήσεων ὑπέρ τοῦ κόσμου, συναγερμό ἐλπίδος πού δέν καταισχύνει.
Καί πάντοτε νά μᾶς θυμίζει τήν ἀληθινή μας ταυτότητα, ὅπως τήν ἀποτυπώνει ὁ ἀπόστολος Παῦλος ἐνδεικτικά καί στήν πρός Ρωμαίους ἐπιστολή, τόσο ἐπίκαιρα γιά τίς ὁριακές ἀφόρητες θλίψεις τῶν ἡμερῶν:
«Δικαιωθέντες οὖν ἐκ πίστεως εἰρήνην ἔχομεν πρὸς τὸν Θεὸν διὰ τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, δι᾽ οὗ καὶ τὴν προσαγωγὴν ἐσχήκαμεν τῇ πίστει εἰς τὴν χάριν ταύτην ἐν ᾗ ἑστήκαμεν, καὶ καυχώμεθα ἐπ᾿ ἐλπίδι τῆς δόξης τοῦ Θεοῦ. οὐ μόνον δέ, ἀλλὰ καὶ καυχώμεθα ἐν ταῖς θλίψεσιν, εἰδότες ὅτι ἡ θλῖψις ὑπομονὴν κατεργάζεται, ἡ δὲ ὑπομονὴ δοκιμήν, ἡ δὲ δοκιμὴ ἐλπίδα, ἡ δὲ ἐλπὶς οὐ καταισχύνει, ὅτι ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ ἐκκέχυται ἐν ταῖς καρδίαις ἡμῶν διὰ Πνεύματος Ἁγίου τοῦ δοθέντος ἡμῖν» (Ρωμ. 5: 1-5).