Σαφές μήνυμα ευθύνης προς την πολιτειακή ηγεσία της Συρίας απηύθυνε ο Πατριάρχης Αντιοχείας και πάσης Ανατολής Ιωάννης Ι΄, κατά την εξόδιο ακολουθία των θυμάτων της τρομοκρατικής επίθεσης στην εκκλησία του Αγίου Ηλία στη συνοικία Ντουϊλά της Δαμασκού.
Αναφερόμενος ονομαστικά στον Πρόεδρο Αχμέντ Αλ Σαράα, ο Προκαθήμενος της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Αντιοχείας έθεσε ευθέως το ζήτημα της ευθύνης για την προστασία των πολιτών και ιδιαίτερα της χριστιανικής κοινότητας της Συρίας, κάνοντας λόγο για κυβερνητική απουσία τόσο συμβολικά όσο και ουσιαστικά. «Λυπούμαστε, κύριε Πρόεδρε, που κανείς από την κρατική ηγεσία δεν βρέθηκε στον τόπο του εγκλήματος, εκτός από μία μόνο χριστιανή αξιωματούχο. Αυτό μας πόνεσε», είπε χαρακτηριστικά.
Με τον λόγο του φορτισμένο από οδύνη αλλά και αποφασιστικότητα, ο Πατριάρχης Ιωάννης Ι΄ ξεκαθάρισε ότι η χριστιανική παρουσία στη Συρία είναι ριζωμένη και αναντικατάστατη, στέλνοντας ηχηρό μήνυμα: «Είμαστε συστατικό στοιχείο αυτής της πατρίδας και είμαστε εδώ για να μείνουμε. Δεν φεύγουμε.»
Παράλληλα, ξεκαθάρισε πως οι Χριστιανοί δεν πρόκειται να επιτρέψουν σε κανέναν να χρησιμοποιήσει το αίμα των μαρτύρων για να πυροδοτήσει θρησκευτική διχόνοια. «Δεν θα αφήσουμε αυτή τη φρικτή πράξη να γίνει αφορμή για εθνική ή θρησκευτική σύγκρουση. Πιστεύουμε στην ενότητα και θα παραμείνουμε ενωμένοι με όλους τους Σύριους, μουσουλμάνους και χριστιανούς», δήλωσε με έμφαση.
Συγκλονιστική ήταν η στιγμή που ο Πατριάρχης αναφέρθηκε στην ηρωική αυτοθυσία των τριών νεαρών πιστών, οι οποίοι αντιλήφθηκαν τον δράστη λίγο πριν ενεργοποιήσει τα εκρηκτικά μέσα στον ναό. «Ο Γρηγόρης, ο Μπασίρ και ο Πέτρος – τους γνώριζα προσωπικά – τον σταμάτησαν και έπεσαν πάνω του. Δέχτηκαν να γίνουν κομμάτια για να σώσουν τους άλλους. Έτσι έσωσαν, όπως ειπώθηκε, περισσότερους από 250 ανθρώπους που βρίσκονταν μέσα στην εκκλησία εκείνη τη στιγμή. Αυτός είναι ο λαός μας. Αυτοί είναι οι ήρωές μας», είπε με συγκίνηση. Και πρόσθεσε: «Αν βρίσκονταν σε τζαμί, θα έκαναν ακριβώς το ίδιο.»
Ο Πατριάρχης Ιωάννης δεν δίστασε να περιγράψει την επίθεση ως αυτό που πραγματικά ήταν: μια σφαγή. «Είναι η πρώτη πράξη τέτοιου είδους μετά τα γεγονότα του 1860. Δεν μπορεί να γίνει ανεκτή, ούτε να περάσει στη λήθη», προειδοποίησε.
Σε άλλο σημείο της ομιλίας του, εξέφρασε την απογοήτευσή του για την αδιαφορία της εξουσίας μπροστά στον ανθρώπινο πόνο: «Ο λαός πεινάει. Αν δεν σας το λένε, κύριε Πρόεδρε, εγώ σας το λέω. Οι άνθρωποι χτυπούν τις πόρτες των εκκλησιών μας για λίγη βοήθεια, για ένα κομμάτι ψωμί».
ΔΕΝ ΑΡΚΕΙ ΕΝΑ ΤΗΛΕΦΩΝΗΜΑ
Αναφερόμενος στη τηλεφωνική επικοινωνία που είχε ο Πατριάρχης με τον Πρόεδρο Αλ Σαράα, σημείωσε με ευγένεια αλλά και σαφή απαίτηση: «Σας ευχαριστούμε για το τηλεφώνημα. Όμως αυτή η τραγωδία αξίζει περισσότερα από μία συνομιλία. Περιμένουμε πράξεις». Και κατέληξε λέγοντας: «Εμείς σας δώσαμε το χέρι μας για να χτίσουμε τη νέα Συρία. Ακόμη περιμένουμε να δούμε το δικό σας χέρι να απλώνεται προς εμάς.»
Με λόγο που ισορροπούσε ανάμεσα στον θρήνο και την αποφασιστικότητα, ο Πατριάρχης Ιωάννης Ι΄ ύψωσε τη φωνή της Εκκλησίας ως φωνή ελπίδας και δικαιοσύνης, απορρίπτοντας τον φόβο και υπερασπιζόμενος με αξιοπρέπεια την παρουσία των Χριστιανών στην πολύπαθη Συρία.