Ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος και η τιμή προς τους ιατρούς

Ο ι­ε­ρός Χρυ­σό­στο­μος, ο μέ­γι­στος των δι­δα­σκά­λων της Εκ­κλη­σί­ας μας, ό­ταν ή­ταν ε­ξό­ρι­στος στις ε­σχα­τι­ές της οι­κου­μέ­νης ό­πως συ­νή­θι­ζε να γρά­φει και «στο πάν­των ε­ρη­μό­τα­τον χω­ρί­ον την Κου­κου­σόν», έ­στελ­νε και ε­λάμ­βα­νε ε­πι­στο­λές, ο­σά­κις βε­βαί­ως ευ­ρί­σκε­το γραμ­μα­το­κο­μι­στής, σε πνευ­μα­τι­κά του τέ­κνα και φί­λους του, που του συμ­πα­ρα­στέ­κον­ταν ποι­κι­λο­τρό­πως.

   Σε ό­λες σχε­δόν τις ε­πι­στο­λές που δι­ε­σώ­θη­καν, ζη­τού­σε ε­πι­μό­νως να μά­θει τα της υ­γεί­ας των πα­ρα­λη­πτών,  η υ­γεί­α των ο­ποί­ων,  η «κα­λή υ­γεί­α», ή­ταν για τον ά­γιο «σφό­δρα πε­ρι­σπού­δα­στος»[1], δη­λα­δή πο­λύ σπου­δαί­α υπό­θε­ση.

Αν μά­θαι­νε α­πό ε­πι­στο­λή ή α­πό πλη­ρο­φο­ρί­α κά­ποι­ου που τον ε­πι­σκέ­φθη­κε, πως κά­ποι­ος γνω­στός του αρ­ρώ­στη­σε, του έ­γρα­φε α­μέ­σως να μά­θει πως πά­ει η πο­ρεί­α της α­σθε­νεί­ας του και αν έ­γι­νε όν­τως κα­λά. Μί­α κυ­ρί­α μά­λι­στα, ο­νό­μα­τι Καρ­τε­ρί­α, την ευ­χα­ρι­στού­σε που του έ­στει­λε κά­ποι­α α­λοι­φή και φαρ­μα­κευ­τι­κά έ­λαι­α[2].

Κά­πο­τε έ­νας ε­πί­σκο­πος, ο Σέ­λευ­κος, α­ψη­φών­τας τις και­ρι­κές συν­θή­κες και δυ­σκο­λί­ες του ε­πι­κίν­δυ­νου και μα­κρινού δρό­μου, ε­πι­σκέ­φθη­κε τον ε­ξό­ρι­στο πα­τριά­ρχη, θέ­τον­τας σε κίν­δυ­νο την ε­πι­σφα­λή υ­γεί­α του. Από την ταλαιπωρία, τον κα­τέ­λα­βε ε­πί­μο­νος και α­κα­τά­σχε­τος βή­χας. Ο Ά­γιος φα­νε­ρά στε­νο­χω­ρη­μέ­νος δεν του εί­πε «μην α­νη­συ­χείς θα κά­νω προ­σευ­χή και θα σου πε­ρά­σει» (άσχετα αν προσευχόταν αυτός κατ΄ ιδίαν ή άλλοτε διακριτικά συμβούλευε και για ταυτόχρονη προσευχή) ή «κά­νε προ­σευ­χή και θα γί­νεις κα­λά», ού­τε αρκεί μόνο να «πι­είς α­για­σμό και θα στα­μα­τή­σει ο βή­χας» ή «γρι­πού­λα εί­ναι και θα πε­ρά­σει», αλ­λά τον έ­στει­λε σε γιατρό και μά­λι­στα αρ­χί­α­τρο, τον Υ­μνή­τιο, για να τον θε­ρα­πεύ­σει με τη δύ­να­μη της ε­πι­στή­μης του, ό­πως θεράπευ­σε και άλ­λους πολ­λούς και μά­λι­στα γρή­γο­ρα.

Α­πο­λαμβάνουμε αυ­τή την ε­πι­στο­λή, ό­σοι σύμ­φω­να με την εν­το­λή του Θε­ού, τι­μά­με τούς ια­τρούς, σε­βό­μα­στε και κυ­ρί­ως α­κού­με ό­σα λέ­γει η Α­γί­α Εκ­κλη­σί­α μας.

Και ας προ­βλη­μα­τι­στούν αντιθέτως, ε­πι­τρέψ­τε μου πα­ρα­κα­λώ να το πω, ό­σοι δεν τι­μούν την ι­α­τρι­κή ε­πι­στή­μη και πε­ρι­φρο­νού­ν επιδεικτικά ό­σα η Εκ­κλη­σί­α μας συμ­βου­λεύ­ει.

Γράφει ο ιερός πατήρ: «Αν και δε έ­γρα­ψα συ­χνά στην εν­τι­μό­τη­τα σου, ό­μως σε έ­χω συ­νε­χώς στη μνή­μη μου, και μέ­σα σε λί­γες μέ­ρες α­πό­κτη­σα με­γά­λη πεί­ρα της πο­λύ δυ­να­τής, της σπου­δαί­ας, της γνή­σιας φι­λί­ας σου. Γι’ αυ­τό και τον κύ­ριο μου, τον εν­τι­μό­τα­το Ε­πί­σκο­πο Σέ­λευ­κο, τον στέλ­νω στα χέ­ρια σου σαν σε λι­μά­νι. Δι­ό­τι υ­πο­φέ­ρει α­πό φο­βε­ρό βή­χα, που η ε­πο­χή του έ­τους τον ε­ρε­θί­ζει πε­ρισ­σό­τε­ρο και τον κά­νει χει­ρό­τε­ρα.

Α­φού έ­μα­θες κα­λά, εν­τι­μό­τα­τε δε­σπό­τη μου, το εί­δος της αρ­ρώ­στιας, προ­σπά­θη­σε να τον α­πο­σπά­σεις α­πό το κύ­μα, α­πό τη βλά­βη της αρ­ρώ­στιας, πε­ρι­τει­χί­ζον­τας τον με τη δύ­να­μη της ε­πι­στή­μης σου, με την ο­ποί­α πολ­λές φο­ρές πολ­λούς που κιν­δυ­νεύ­ουν να καν­τα­πο­τι­σθούν α­πό τέ­τοι­α κύ­μα­τα, τους α­πάλ­λα­ξες α­πό το ναυά­γιο γρή­γο­ρα[3]».

Υ­πάρ­χει και άλ­λη ε­πι­στο­λή του χρυ­σορ­ρό­α Ι­ω­άν­νη προς τον ια­τρό Θε­ό­δω­ρο[4], τον ο­ποί­ο ο Ά­γιος, ό­πως γρά­φει, τον κα­τα­τάσ­σει με­τα­ξύ των πρώ­των φί­λων του και ε­πι­θυ­μού­σε πο­λύ να τον δει α­πό κον­τά, ό­μως δεν τόλ­μη­σε να του ζη­τή­σει να τον ε­πι­σκε­φθεί, για να μην τον στε­ρή­σει α­πό αυ­τούς που τον εί­χαν α­νάγ­κη, δηλ. τους α­σθε­νείς. Τόσο ευαίσθητος ήταν προς τις ανάγκες των άλλων. Τόση διακριση είχε. Πάντα τον ευατό του τον έβαζε τελευταίο!

«Ταύ­τα πάν­τα» α­δελ­φοί προς ω­φέ­λεια ό­λων μας. Οι Ά­γιοι της Εκ­κλη­σί­ας, και ό­χι οι ση­με­ρι­νοί δι­α­φη­μι­ζό­με­νοι α­πό κά­ποι­ους ως ά­γιοι ή ως δι­ά­δο­χοι α­γί­ων, μας δεί­χνουν α­πλα­νώς το δρό­μο της τιμής προς τους έντιμους ιατρούς, εν μέ­σω μά­λι­στα της ση­με­ρι­νής θα­να­τη­φό­ρου παν­δη­μί­ας και αυ­τούς πρέ­πει να α­κού­με με σύνεση και ωριμότητα, όσο και όσα αυτοί, εννοείται, γνωρίζουν και εργάζονται τίμια επι της επιστήμης τους. Ας μην ξεχνούμε αδελφοί ότι ο διάβολος αναζητάει “θύματα” και από τις δύο πλευρές. Και δεξιά και αριστερά…

Χα­ρα­κτη­ρι­στι­κή, τέλος, εί­ναι η θέ­ση του Α­γί­ου Παϊσί­ου του Α­γι­ο­ρεί­του ο ο­ποί­ος ε­νώ εί­χε εκ­φρά­σει γνώ­μη για σο­βα­ρά θέ­μα­τα έ­λε­γε ό­τι, «αν η Εκ­κλη­σί­α πά­ρει δι­α­φο­ρε­τι­κή θέ­ση α­πό αυ­τή που εί­πα, θα πρέ­πει να α­κο­λου­θή­σου­με την Εκ­κλη­σί­α[5]».

[1] ΕΠΕ, τ. 38, Ἐπιστολή 37.

[2] ἔ.ἀ., Ἐπιστολή 34

[3] ἔ.ἀ. Ἐπιστολή 38.

[4] ἔ.ἀ. Ἐπιστολή 228.

[5] Ἱερομ. Παϊσίου, Μύρον ἐκενωθέν, ἔκδ. Ἱ.Μ.Ἁγ.Ἰλαρίωνος Ἀριδαίας, σ. 41.