Προλογική ἀφετηρία στήν παροῦσα τροπαιοῦχο καί κυριώνυμη ἡμέρα πού ἑορτάζουμε, μέ αἰσθήματα δέους καί ἱερᾶς εὐφροσύνης, τήν Σύναξη ὅλων τῶν Ὁσίων πού διέλαμψαν, μέ τήν χάρη τοῦ Θεοῦ, στόν εὐλογημένο τοῦτο τόπο τῶν Μετεώρων, εἶναι ἡ Κυριακή Δ΄ ἀπό τοῦ Πάσχα, τοῦ Παραλύτου.
Ἀπόψε, ἑορτάζοντες την ἱερά σύναξη τῶν ἁγίων Μετεωριτῶν Πατέρων, βλέπουμε τόν Θεό, ὁ Ὁποῖος μέ παραφορά ἐρωτικῆς ἀγαθότητος κατέρχεται ἀπό τούς βράχους τῶν Μετεώρων, γιά νά μᾶς συναντήσει καί νά μᾶς εἰσαγάγει ἀπό τοῦ νῦν στήν χαρά τῆς Βασιλείας Του. Καί ἡ συνάντηση αὐτή γίνεται μέ τρόπο ἡσυχαστικό, δηλαδή γίνεται στό χῶρο τῆς καρδιᾶς, ὅπως ἔγινε ἡ συνάντηση τοῦ Χριστοῦ μέ τόν παραλυτικό, χωρίς θόρυβο, χωρίς φλυαρία, χωρίς βαττολογήματα, μέσα σέ κλῖμα εὔγλωττης σιωπῆς. «Εἴσελθε στον ἑαυτό σου», μᾶς λέγουν οἱ Ἀσκητές τῆς ἐρήμου, «ἐκεῖ θά βρεῖς τήν ζωή καί τήν βασιλεία».
Στά εὐλογημένα Μετέωρα, αὐτά τά σκηνώματα τοῦ Θεοῦ, τήν Θηβαῒδα τῶν Σταγῶν, οἱ Ὅσιοι Πατέρες μας ἀγωνίσθηκαν μέ τήν ἀδιάλειπτη προσευχή, τήν νήψη, τά δάκρυα, τήν ἄσκηση, τήν βαθειά ταπείνωση, τήν μνήμη θανάτου, νά γίνουν φίλοι καί τέκνα τοῦ Θεοῦ, νά κατοικήσουν στήν οἰκία τοῦ Πατρός καί νά κληρονομήσουν τήν Βασιλεία Του.
Γι’ αὐτό καί ἡ ἑορτή τους εἶναι μιά πράξη φιλανθρωπίας καί ἀγάπης. Εἶναι μιά κίνηση τῆς Ἐκκλησίας νά προσλάβει καί νά ἐκκεντρίσει τόν κάθε ἄνθρωπο στό χριστολογικό της σῶμα. Να οἰκοδομήσει μιά ἀληθινή σχέση Ἐκκλησίας καί κόσμου, μιά σχέση πού νά σώζει τόν κόσμο καί νά καθιστᾶ δυνατή τήν εἴσοδο τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ ἐπί τῆς γῆς.
Οἱ Ὅσιοι Πατέρες μᾶς καλοῦν, ἀπόψε, νά ἀκολουθήσουμε τό παράδειγμά τους μέσα στίς συνθῆκες πού ὁ καθένας μας ζεῖ. Διότι ἡ ἀναζήτηση τοῦ Θεοῦ δέν γίνεται μόνο μέ τήν ἀνθρώπινη διάνοια, ἀποκομμένη ἀπό τήν ὑπόλοιπη ἀνθρώπινη ὕπαρξη, ἀλλά μέ τόν ὅλο ἀδιαίρετο ἄνθρωπο, καί κέντρο αὐτῆς τῆς προσπάθειας εἶναι ἡ ἀνθρώπινη καρδιά. Ἡ μόνη μας φροντίδα πρέπει νά εἶναι ἡ βίωση τῆς ζωῆς τοῦ Χριστοῦ, νά εἴμεθα μαθητές Του καί νά παύσουμε νά εἴμεθα δέσμιοι τῆς ἁμαρτίας. «Πᾶς ὁ ποιῶν τήν ἁμαρτίαν, δοῦλός ἐστι τῆς ἁμαρτίας. Ὁ δέ δοῦλος οὐ μένει ἐν τῇ οἰκίᾳ εἰς τόν αἰῶνα. Ο Υἱός μένει εἰς τόν αἰῶνα. Ἐάν οὖν ὁ υἱός ὑμᾶς ἐλευθερώσῃ ὄντως ἐλεύθεροι ἔσεσθε» (Ἰω. 8, 34-36). Αὐτή ἀκριβῶς τήν ἐλευθερία ἐχάρισε καί ὁ Θεός στούς Ὁσίους Μετεωρῖτες Πατέρες καθιστώντας τους συγκληρονόμους τῆς Βασιλείας Του.
Ὅταν ὁμιλοῦμε γιά τούς Ὁσίους, πράγματι κάνουμε λόγο γιά πνευματικούς ἀγωνιστές, γιά ἀδιαμφισβήτητους νικητές, γιά καταξιωμένους θριαμβευτές. Οἱ Ὅσιοι εἶναι πρόσωπα αὐθεντικά, πού σέ ἱστορικά βεβαιωμένες συνθῆκες παρέθεσαν ὁλοτελῶς τήν ψυχή καί τό σῶμα τους στόν Σωτῆρα Χριστό, γιά νά γίνουν ἐν συνεχείᾳ ὁδοδεῖκτες πορείας πρός τά ἐμπρός, θεῖοι ἀετοί προς τά ὑψηλά. Ἀποτελοῦν τούς κολοσσούς τῆς ἀρετῆς, οἱ ὁποῖοι «πολυειδῶς καί πολυτρόπως» εὐαρέστησαν τόν Θεό καί λάμπουν ὡς πάμφωτοι ἀστέρες στό νοητό στερέωμα τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας. «Ὅλον τόν ἀγῶνα διηνυκότες νῦν τῶν στεφάνων ἔτυχον, τῆς δικαιοσύνης ἐν οὐρανοῖς, τῶν θείων λαμπηδόνων τρανότερον μετέχοντες, ἤδη γάρ λέλυνται τά ἔσοπτρα».
Σεβασμιώτατε ἅγιε Ποιμενάρχα τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Σταγῶν καί Μετεώρων, σήμερα εἴμεθα πλησίον σας ἀνταποκρινόμενοι στήν ἰδική σας εὐλογημένη καί φιλάδελφο πρόσκληση «Δεῦτε, ἀδελφοί, ποιήσωμεν σύναξιν ὑπέρ τῶν κοινῶν πατέρων ἡμῶν», γιά νά παραλλάξω τόν λόγο τοῦ ὁσίου Ἀθανασίου τοῦ Μετεωρίτου. Μᾶς καλέσατε νά συναχθοῦμε μαζί μέ τούς λοιπούς φίλους καί ἀδελφούς ἁγίους Ἀρχιερεῖς γιά νά μαθητεύσουμε παρά τούς πόδας τῶν ὁσίων ἀρχετύπων, νά διδαχθοῦμε ἀπό τό τέμενος τῆς ἀγάπης, τό πέλαγος τῆς ταπεινώσεως καί τό μεγαλεῖο τῆς ψυχῆς τους, τήν ἁπλότητα τῆς ὑπάρξεώς τους. Γιά τό πολύτιμο αὐτό δῶρο πού μᾶς προσφέρετε ἀπό καρδίας, ἐκ προσώπου ὅλων τῶν ἁγίων Ἱεραρχῶν, σᾶς ευχαριστῶἐν εὐγνωμοσύνῃ καί εὔχομαι νά ἔχετε δύναμη, ὑγεία καί μακροημέρευση, γιά νά διαμοιράζετε πάντοτε ἐν ἀγάπῃ τούς καρπούς τῆς ἱερᾶς παρακαταθήκης τήν ὁποία παραλάβατε καί διαφυλλάσετε μέσα στήν Ἐκκλησία.
Ὁ ἄνθρωπος τῶν σημερινῶν σκληρῶν καιρῶν δέν ἔχει τήν δυνατότητα νά ἀκούει τό συναξάρι τῶν φίλων τοῦ Θεοῦ καί κάτω ἀπό τό ἱλαρό φῶς τοῦ καντηλιοῦ νά ξεκουκίζει τό κομποσχοίνι του, ὅπως γινόταν ἄλλοτε. Δέν ἔχουν λυθεῖ τά ἔσοπτρα. Καλούμεθα, λοιπόν, ἀτενίζοντες τά πρόσωπα τῶν ὁσίων στήν εἰκόνα τους καί ἀσπαζόμενοι τά τίμια λείψανά τους νά ἀναβλέψουμε τό ἀνέσπερο φῶς τῆς ἀναστάσεως, νά ἀκολουθήσουμε μέ βαθειά παράκληση τήν ὁδό τῆς προσευχῆς, νά ξαναζήσουμε τό ἀσκητικό ἦθος πού ἐκεῖνοι μᾶς διδάσκουν.
Ἡ ἄσκηση στήν Ὀρθοδοξία δέν εἶναι μιά στεῖρα καθηκοντολογία, μία πιστή τήρηση ἑνός ἄκαμπτου τυπικοῦ, ἕνας τακτικός καθωσπρεπισμός, μία ἐξωτερική εὐσεβοφάνεια. Ἄσκηση εἶναι ἡ ταπείνωση. Ἄσκηση εἶναι ἡ ὑπακοή στην Ἐκκλησία. Ἄσκηση εἶναι ἡ ἀγάπη. Εἶναι γεγονός πώς οἱ ἄνθρωποι τοῦ καιροῦ μας ἀδυνατοῦν νά κατανοήσουν τό νόημα τῆς ἀσκήσεως στήν ζωή μας. Φαίνεται δύσκολο νά καταλάβουμε ὅτι ἡ ἄσκηση μέσα στήν Ἐκκλησία εἶναι ὁ ἐλεύθερος συνειδητός ἀγώνας γιά τήν ἀπόκτηση τῆς ἐν Χριστῷ τελειότητας, ἡ προσπάθειά μας νά ζήσουμε τήν ζωή τοῦ Χριστοῦ. Δέν εἶναι εὔκολο νά δίδεις καθημερινά τό αἷμα τῆς ψυχῆς σου, δέν εἶναι εὔκολο νά ἀντέχεις καθημερινά τό μαρτύριο τῆς συνειδήσεως. Νά δίνεις αἷμα, γιά νά λάβεις πνεῦμα. Σέ αὐτό τόν ἀγώνα ὁ καθένας μας ἐλπίζει στην χάρη τοῦ ἁγίου Πνεύματος, στήν εὐλογία τοῦ Παρακλήτου, ὁ Ὁποῖος Παράκλητος εἶναι ὁ χορηγός τῆς ζωῆς.
Καλούμεθα νά ξαναζήσουμε τό Εὐαγγέλιο τοῦ Χριστοῦ στήν ζωή μας. Ἡ τήρηση τῶν ἐντολῶν τοῦ Χριστοῦ εἶναι ἡ σφραγίδα καί τό πλήρωμα τῆς προσπάθειάς μας. Μέσα στήν ζωή τῆς Ἐκκλησίας μαθαίνουμε τί σημαίνει νά ἀναθέτουμε στόν Θεό μέ ἐμπιστοσύνη τήν ζωή μας καί νά ψελλίζουμε μέ ταπείνωση «Κύριε, ἐλέησον» καί «Δόξα τῷ Θεῷ». Καί ὅταν ὑπάρχουν δυσκολίες καί πειρασμοί, ἄς ἀτενίζουμε τους ἁγιοβάδιστους βράχους τῶν Μετεώρων καί νά αἰσθανόμαστε τήν παρουσία καί τήν εὐλογία τῶν Ὁσίων Μετεωριτῶν Πατέρων.
Νά εὔχεσθε, Σεβασμιώτατοι ἅγιοι Ἀρχιερεῖς, σέ καιρούς καί χρόνους δίσεκτους, σέ καιρούς οἰκειώσεως τοῦ κακοῦ, νά μήν παύσωμε ὅλοι νά ἐλπίζωμε στήν χάρη τοῦ Θεοῦ, νά ἀγωνιζώμαστε νά φυλάξωμε αὐτή τήν Χάρη ἀμείωτη στόν ἑαυτό μας μέ τήν ὑπακοή στό Εὐαγγέλιο καί τήν ἐκπλήρωση τῶν ἁγίων ἐντολῶν τοῦ Θεοῦ.
*Ομιλία του κ. Αγαθαγγέλου κατά τον πανηγυρικό εσπερινό για τη Σύναξη Πάντων των Οσίων Μετεωριτών Πατέρων στον ομώνυμο ναό της Καλαμπάκας.
Ο Πανιερώτατος Μητροπολίτης Φαναρίου Αγαθαγγελος, είναι Γενικός Διευθυντής της Αποστολικής Διακονίας της Εκκλησίας της Ελλάδος