[1] Μακαρίου Ἱερομονάχου Σιμωνοπετρίτου, Μυσταγωγία τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, Συμβολὴ στὴν Θεολογία τοῦ Λειτουργικοῦ Χρόνου, Αθήνα 2021, σ. 553
[2] αυτόθι.
[3] Bertoniere Gabriel, The Sundays of Lent in the Triodion: The Sunadays without a Commemoration, [Orientalia Cristiana Analecta, 253], Roma 1997, pp. 43 – 44.
[4] Κεκελίδζε Κ., Ἱεροσολυμιτικὸν Κανονάριον (Τυπικὸν) τοῦ Ζ΄ αἰῶνος, [μτφρ. ἐκ τοῦ ῥωσικοῦ ὑπὸ ἀρχιμ. Καλλίστου Μηλιαρᾶ], Ἀνατύπωσις ἐκ τῆς Νέας Σιών, Ἱεροσόλυμα 1914, σ. 43 ∙ Φουντούλη Ἰωάννου, Λογική Λατρεία, Ἀποστολικὴ Διακονία τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, Ἀθήνα 1997, σ. 35.
[5] Bertoniere, ὅ. π., p. 79.
[6] Λκ. 15, 11 – 32. «Εἶπεν ὁ Κύριος τὴν παραβολὴν ταύτην· ῎Ανθρωπός τις εἶχεν δύο υἱούς. Καὶ εἶπεν ὁ νεώτερος αὐτῶν τῷ πατρί, Πάτερ, δός μοι τὸ ἐπιβάλλον μέρος τῆς οὐσίας. […] εὐφρανθῆναι δὲ καὶ χαρῆναι ἔδει, ὅτι ὁ ἀδελφός σου οὗτος νεκρὸς ἦν καὶ ἔζησεν, καὶ ἀπολωλὼς καὶ εὑρέθη».
[7] Μακαρίου Ἱερομ., ὅ.π., σ. 109.
[8] Κεκελίδζε, ὅ.π., σ. 43.
[9] Galadza Daniel, Liturgy and Byzantinization in Jerusalem, Oxford 2017, p. 314.
[10] Dmitrievski J.A., Opisanie Liturgitjeskish Rucopisej, T. A΄, Kiev 1895p. 118∙ Bertoniere, ὅ.π., pp. 43 – 44.
[11] Bertoniere, The Sundays of Lent, p. 58.
[12] Ἱερὰ Μεγίστη Μονὴ Βατοπαιδίου, Ἐκτενεῖς τῶν Ἑορτῶν, Ἅγιον Ὄρος 2020, σ. 19.
[13] αυτόθι, σσ. 37 -38.
[14] Τριῴδιον Κατανυκτικόν , Ἀποστολικὴ Διακονία τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, Ἀθῆναι 1960, σ. 184.
[15] αυτόθι, σ. 185.
[16] αυτόθι, σ. 186.
[17] αυτόθι, σ. 183.
[18] Dmitrievski, Opisanie Liturgitjeskish Rucopisej, Α΄, ὅ.π., p. 524.
[19] Arranz Miguel, Le Typicon du Monastere du Saint Sauver a Messine, [Orientalia Cristiana Analecta, 185], Roma 1969, p. 217.
[20] Mateos Juan, Le Typikon de la Grande `Eglise, T. Β΄, [Orientalia Christiana Analecta, 186], Roma 1962, p. 30.
[21] Dmitrievski, Opisanie Liturgitjeskish Rucopisej, Α΄, ὅ.π., p. 187.
[22] Акентьев K. K., Типикон Великой Церкви. Cod. Dresde A 104. Реконструкция текста по материалам архива А. А. Дмитриевского, Subsidia Byzantinorossica 5, Ἁγία Πετρούπολη 2008, p. 59.
[23] Γιάγκου Θεοδώρου, «Μαρτυρίες περὶ τῆς μνήμης τοῦ ἁγίου Γρηγορίου Παλαμᾶ στὸ Ἅγιον Ὄρος», Κληρονομία, τεῦχος 28, ΠΙΠΜ, Θεσσαλονίκη 1996, σ. 12.
[24] αυτόθι, σ. 13, σημ. 10.
[25] Συνοδικὸς Τόμος (1368), PG, 151, 711.
[26] Η απόφαση των Πατριαρχών Καλλίστου και Φιλοθέου να προβούν σε συλλογή θαυμάτων του Αγίου Γρηγορίου αλλά και η ανακήρυξη της αγιότητάς του μέσω επίσημης συνοδικής αποφάσεως, έρχεται σε πλήρη αντίθεση με την ως τότε παράδοση της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Μέχρι τότε, η αναγνώριση ενός Αγίου ήταν άμεση και αυθόρμητη, χωρίς οποιονδήποτε προκαθορισμένο όρο, στηριζόμενη στην συνείδηση του εκκλησιαστικού πληρώματος και στις τιμές που απέδιδε αυτό σε κάποιο πρόσωπο. Βλ. Ὑφαντῆ Παναγιώτου, «Ἡ ἀναγνώριση ἁγίων στὴν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία», Θεολογία – Τριμηνιαία Ἔκδοση τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, τόμος 88ος, τεῦχος 1ον, Ιανουάριος – Μάρτιος 2017, σ. 72 και Τσέτση Γεωργίου (πρωτοπρ.), Ἡ ἔνταξις τῶν Ἁγίων στὸ ἑορτολόγιο, Κατερίνη 1991.
[27] Συνοδικὸς Τόμος (1368), PG, 151, 712.
[28] Γιάγκου, ὅ.π., σ. 13.
[29] Μακαρίου Ἱερομ., ὅ.π., σ. 553.
[30] Bertoniere, ὅ.π., p. 93.
[31] Μακαρίου Ἱερομ., ὅ.π., σ. 553, σημ. 120.
[32] Γιάγκου, ὅ.π., σ. 14
[33] αυτόθι, σ. 15 κ.ε.
[34] Τυπικὸν τῆς Ἐκκλησιαστικῆς Ἀκολουθίας, Ἐπιμέλεια Ἀρχιμ. Νικοδήμου Σκρέττα, Ἁγία Λαύρα τοῦ Ὁσίου Σάββα τοῦ Ἡγιασμένου, Ἱεροσόλυμα 2012, σ. 303.
[35] Ἱερὰ Μονὴ Μεγάλου Μετεώρου, Τυπικὸν – Κῶδιξ 83 (1580), Ἐπιμέλεια ἀνατύπωσης, διόρθωσης χφ. και εἰσαγωγή: Κωνσταντίνος Μ. Βαφειάδης, Ἅγια Μετέωρα 2018, σ. 400.
[36] Γιάγκου, ὅ.π., σ. 22.
[37] Μακαρίου Ἱερομ., ὅ.π., σ. 556.
[38] Δουνδουλάκη Ἐμμανουήλ, Ἁγιολογικὲς παρατηρήσεις στὰ ἑορτολογικὰ τῶν Κυριακῶν τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, Ἀθήνα 2016, σσ. 46-47.
[39] Η ακολουθία που συνέθεσε ο Άγιος Φιλόθεος ο Κόκκινος δεν συμπεριλήφθηκε ολόκληρη στο βιβλίο του Τριωδίου. Ο Κανόνας του Αγίου Φιλοθέου, εμπνευσμένος από τους Τρεις Ιεράρχες και την σχέση τους με την διδασκαλία του Αγίου Γρηγορίου, αντικαταστάθηκε από την σύνθεση κάποιου Γεωργίου, αγνώστων λοιπών στοιχείων.