Με μια ιδιαίτερα σκληρή δήλωση κατά του κράτους του Ισραήλ το οποίο εγκαλεί για συνθήκες απαρτχάϊντ εις βάρος των Παλαιστινίων κατοίκων της Λωρίδας της Γάζας, διακρίνοντας παράλληλα ενδείξεις γενοκτονίας εις βάρος τους, η Κεντρική Επιτροπή του Παγκόσμιου Συμβούλιου Εκκλησιών καλεί σε παγκόσμια κινητοποίηση υπέρ των Παλαιστινίων ζητώντας παράλληλα κυρώσεις κατά του Ισραήλ.
«Η στρατιωτική εκστρατεία της κυβέρνησης του Ισραήλ στη Γάζα συνιστά σοβαρές παραβιάσεις της Τέταρτης Σύμβασης της Γενεύης, οι οποίες ενδέχεται να συνιστούν γενοκτονία ή/και άλλα εγκλήματα σύμφωνα με το Καταστατικό της Ρώμης του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου» αναφέρεται στο κείμενο του ΠΣΕ που υπογραμμίζει πως «η κρίση στην Παλαιστίνη και το Ισραήλ κλιμακώνεται σε επίπεδα που παραβιάζουν κατάφωρα το διεθνές ανθρωπιστικό και τα ανθρώπινα δικαιώματα, καθώς και τις πιο βασικές αρχές της ηθικής».
Κάνοντας σαφή διάκριση «μεταξύ του εβραϊκού λαού, των αδελφών μας στην πίστη, και των πράξεων της κυβέρνησης του Ισραήλ» και ξεκαθαρίζοντας σε κάθε τόνο πως το Παγκόσμιο Συμβούλιο Εκκλησιών «στέκεται ακλόνητα ενάντια σε κάθε μορφή ρατσισμού, συμπεριλαμβανομένου του αντισημιτισμού, του αντιαραβικού ρατσισμού και της ισλαμοφοβίας», η Κεντρική Επιτροπή που συνήλθε από τις 18 έως και τις 24 Ιουνίου στο Γιοχάνεσμπουργκ της Νότιας Αφρικής υπογραμμίζει πως «η αφόρητη οδύνη που προκαλείται στον λαό της Γάζας, καθώς και η κλιμακούμενη βία και καταπίεση στη Δυτική Όχθη και στην Ιερουσαλήμ, υποχρεώνουν την παγκόσμια χριστιανική κοινότητα να μιλήσει με σαφήνεια, επείγον και δέσμευση στις αρχές της δικαιοσύνης υπό το διεθνές δίκαιο και την ηθική».
ΠΡΟΤΑΣΗ ΤΕΣΣΑΡΩΝ ΣΗΜΕΙΩΝ
Στο κείμενο που υιοθέτησε η Ολομέλεια της Κεντρικής Επιτροπής ύστερα από πρόταση της Επιτροπής Διεθνών Θεμάτων υπό την προεδρία του Έλληνα μητροπολίτη Νέας Ιωνίας Γαβριήλ προτάσσονται τέσσερα σημεία:
· Αναγνώριση της Πραγματικότητας του Απαρτχάιντ: Αναγνωρίζουμε και καταδικάζουμε το σύστημα απαρτχάιντ που έχει επιβάλει το Ισραήλ στον παλαιστινιακό λαό, κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου και της ηθικής συνείδησης.
· Εφαρμογή Κυρώσεων και Λογοδοσίας: Καλούμε τα κράτη, τις εκκλησίες και τους διεθνείς οργανισμούς να επιβάλουν συνέπειες για παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου, συμπεριλαμβανομένων στοχευμένων κυρώσεων, απόσυρσης επενδύσεων και εμπάργκο όπλων. Πλήρης στήριξη πρέπει να παρασχεθεί στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο και στους μηχανισμούς του ΟΗΕ που διερευνούν πιθανά εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας.
· Επιβεβαίωση των Δικαιωμάτων και της Ελευθερίας των Παλαιστινίων: Υποστηρίζουμε τα απαράγραπτα ανθρώπινα δικαιώματα των Παλαιστινίων στην ελευθερία, τη δικαιοσύνη, την επιστροφή και την αυτοδιάθεση. Απαιτούμε τον τερματισμό της κατοχής και την άρση του παράνομου αποκλεισμού της Γάζας.
· Στήριξη της Αντοχής και της Μαρτυρίας των Παλαιστινιακών Χριστιανικών Εκκλησιών και Κοινοτήτων: Υπερασπιζόμαστε το δικαίωμά τους να παραμείνουν στη γη τους και να ασκούν ελεύθερα την πίστη τους.
ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΤΟΥ ΠΣΕ
Η Γενική Συνέλευση του Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών (ΠΣΕ), είναι το ανώτατο διοικητικό όργανο του θεσμού που συνεδριάζει ανά οκταετία. Η φετινή σύνοδος λαμβάνει χώρα στο Γιοχάνεσμπουργκ της Νότιας Αφρικής (18–24 Ιουνίου 2025) με συμμετοχές από εκατοντάδες χριστιανικές εκκλησίες και θεολογικές παραδόσεις.
Από την πλευρά της Ορθόδοξης Εκκλησίας, εκπροσωπούνται μεταξύ άλλων το Οικουμενικό Πατριαρχείο, τα Πατριαρχεία Αλεξανδρείας, Αντιοχείας και Ιεροσολύμων, καθώς και οι Εκκλησίες της Ελλάδος, Κύπρου, Αλβανίας, Ρουμανίας και Σερβίας. Οι αντιπροσωπείες απαρτίζονται από αρχιερείς, κληρικούς και θεολόγους, οι οποίοι συμμετέχουν ισότιμα στις συζητήσεις και ψηφοφορίες.
Το Πατριαρχείο Μόσχας και άλλες συνδεδεμένες εκκλησίες απέχουν, έχοντας παγώσει τη συμμετοχή τους από το 2022, εξαιτίας διαφωνιών που σχετίζονται κυρίως με τη στάση του ΠΣΕ στον πόλεμο της Ουκρανίας.
Η ορθόδοξη συμμετοχή στο ΠΣΕ χαρακτηρίζεται διαχρονικά από συνέπεια αλλά και κριτική εγρήγορση, κυρίως σε θεολογικά ζητήματα. Παρά τις ενστάσεις που κατά καιρούς εκφράζονται, η παρουσία των Ορθοδόξων ενισχύει τη μαρτυρία της Εκκλησίας στον παγκόσμιο οικουμενικό διάλογο.