Παρασκευή 29 Μαρτίου 2024 | 15:29

Σερρών Θεολόγος: “Η Μεγάλη Τεσσαρακοστή μας ανοίγει τον δρόμο της αγάπης, της προσευχής, της ταπεινώσεως”

ORTHODOXTV.GR

Γνωρίστε την Ορθόδοξη Εκκλησιαστική Τηλεόραση και δείτε τις προτάσεις της.

«Ἔφθασε καιρός, ἡ τῶν πνευματικῶν ἀγώνων ἀρχή, ἡ κατὰ τῶν δαιμόνων νίκη,
ἡ πάνοπλος ἐγκράτεια, ἡ τῶν Ἀγγέλων εὐπρέπεια, ἡ πρὸς Θεὸν παρρησία·
Κύριε, δι’ αὐτῆς ἀξίωσον καὶ ἡμᾶς, προσκυνῆσαί σου τὰ Πάθη καὶ τὴν ἁγίαν Ἀνάστασιν, ὡς φιλάνθρωπος». (Στιχηρό ἰδιόμελο Κυριακῆς Τυρινῆς).

Ἀγαπητοί μου ἀδελφοί,

Ἡ ἀγάπη καί τό πλούσιον ἔλεος τοῦ Θεοῦ μᾶς ὁδήγησε καί πάλιν ἐφέτος στήν πλέον κατανυκτική καί ψυχοστηρικτική περίοδο ὁλοκλήρου τοῦ Ἐκκλησιαστικοῦ μας ἔτους, τήν Ἁγία καί Μεγάλη Τεσσαρακοστή. Ἡ ἁγία καί Μεγάλη Τεσσαρακοστή ἀποτελεῖ τήν ἀκένωτη καί ζωηφόρο πηγή πού διαποτίζει μέ τά σωτήρια νάματά της ὁλόκληρη τήν πνευματική μας ζωή καί προβάλλει ἐνώπιόν μας ὡς μία ἀφετηρία νέων ἀγώνων τοῦ πνεύματος κατά τοῦ σαρκικοῦ φρονήματος, ὡς μία εὐκαιρία γόνιμου πνευματικοῦ προβληματισμοῦ καί περισυλλογῆς μέ γνώμονα τό αἰώνιο θέλημα
τοῦ Θεοῦ. Ὡς κύριος σκοπός τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς παρουσιάζεται ἡ πνευματική μας προετοιμασία ὥστε νά ὑποδεχθοῦμε «ψυχαῖς καθαραῖς καί ἀρρυπώτοις χείλεσι» τόν Νυμφίο Χριστό, νά προσεγγίσουμε φωτιστικῶς τά Ἄχραντα καί κοσμοσωτήρια Πάθη Του καί νά κοινωνήσουμε σωστικῶς τή ζωή, τήν ἐλπίδα καί τήν ἄληκτη εὐφροσύνη πού χαρίζει ἡ ἔνδοξη Ἀνάστασή Του. Ἡ ἁγία Τεσσαρακοστή συνεισφέρει σπουδαίως στήν θεραπεία τῶν πνευματικῶννοσημάτων μας, πού σκοτίζουν τόν νοῦ, δυσκολεύουν καί στενοχωροῦν τήν ζωήν καί λυποῦν τόν Θεόν.

Κυρίαρχη θέση στόν ἀγῶνα μας κατά τήν ἁγία καί Μεγάλη Τεσσαρακοστή κατέχει ἡ θεοσύστατη νηστεία. Μέ τήν νηστεία καί τήν ἐν γένει ἐγκράτεια «ταπεινώνεται» ὁ σαρκικός ἄνθρωπος, ἐνῶ ταυτοχρόνως ἀνακαινίζεται ὁ ἔσω. «Ἀληθής νηστεία͵ ἡ τῶν κακῶν ἀλλοτρίωσις͵ ἐγκράτεια γλώσσης͵ θυμοῦ ἀποχή͵ ἐπιθυμιῶν χωρισμός͵ καταλαλιᾶς͵ ψεύδους͵ ἐπιορκίας. Ἡ τούτων ἔνδεια νηστεία ἐστίν ἀληθής» (Μεγ. Βασιλείου, Λόγος Β’, Περί Νηστείας), τονίζει στόν δεύτερο λόγο του Περί νηστείας ὁ Μέγας Βασίλειος. Δέν ἀρκεῖ ὅμως μόνον ἡ ἀποχή ἀπό τίς τροφές, γιά νά γίνει ἡ νηστεία μας εὐάρεστη στόν Κύριο. Ὅπως νηστεύουμε ἀπό ὁρισμένες τροφές χαλιναγωγώντας μέ τήν ἀρετή τῆς ἐγκράτειας τό πάθος τῆς λαιμαργίας, ἔτσι καλούμεθα νά ἀπέχουμε κυρίως καί ἀπό τά πάθη τῆς ψυχῆς, ὅπως εἶναι ἡ ἀπιστία, ἡ ὑπερηφάνεια, ὁ ἐγωισμός, ἡ φιλαργυρία, ἡ κατάκριση τοῦ πλησίον, ὁ θυμός, οἱ κακές ἐπιθυμίες, τό ψεῦδος, ἡ ἐπιορκία. Ἡ νηστεία μας, ἡ ἄσκησή μας γενικότερον, ἀξίζει πραγματικά ὅταν γίνεται μέ χαράν καί «ἐν κρυπτῷ», χωρίς ἀνθρωπάρεσκη διάθεση, πού συχνά γεννιέται μέσα μας, μέ στόχο νά δοῦν καί νά γνωρίζουν οἱ ἄνθρωποι ὅτι νηστεύουμε γιά νά μᾶς θαυμάσουν καί νά μᾶς ἐπαινέσουν. Ὅταν ἀγωνιζόμαστε μέ αὐτό τό ἦθος τότε ἡ νηστεία εἶναι ἁγία καί λειτουργεῖ ἀποτελεσματικά στήν πνευματική μας πρόοδο.

Καλούμεθα κατ’ αὐτήν τήν ἁγίαν περίοδον ἐπίσης νά πυκνώσουμε τίς προσευχές μας πρός τόν Θεό μέ ἀπόλυτη ἐμπιστοσύνη στήν ἀγάπη καί τήν φιλόστοργο πρόνοιά Του. Ἡ Μεγάλη Τεσσαρακοστή μᾶς ἀνοίγει ἕνα δρόμο, τό δρόμο τῆς ἀγάπης, τῆς προσευχῆς, τῆς ταπεινώσεως, τῆς περισυλλογῆς, τῆς φιλανθρωπίας. Μᾶς χαρίζει μία δυνατότητα γιά ἄσκηση ἐνάντια στήν φιλόυλη καθημερινότητά μας, ἐνάντια στά πάθη μας, στόν ἀτομοκεντρικό τρόπο ζωῆς, στό φρόνημα τῆς αὐτοδικαιώσεως καί τῆς αὐτονομήσεως ἀπό τόν Θεό. Ἡ προσευχή, ὑπογραμμίζει ὁ Ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος, εἶναι «ἕνωση ἀνθρώπου καί Θεοῦ, συντήρηση τοῦ κόσμου, καταλλαγή μέ τόν Θεό, μητέρα τῶν δακρύων, συγχώρεση τῶν ἁμαρτημάτων, τεῖχος πού προστατεύει ἀπό τίς θλίψεις καί τούς πειρασμούς, συντριβή τῶν δαιμονικῶν ἐπιθέσεων, πρόξενος    τῶν θείων χαρισμάτων, φωτισμός τοῦ νοῦ, καθρέφτης τῆς πνευματικῆς προκοπῆς» (Ἰωάννου
Κλίμακος, Λόγος περί προσευχῆς).

Ἀπαραίτητη ὅμως προϋπόθεση γιά νά διαλεχθοῦμε, νά συνομιλήσουμε μέ τόν οὐράνιο Πατέρα μας, εἶναι ἡ καθαρότητα τῆς ψυχῆς μας. «Γιά νά ἔχουμε παρρησία πρός τόν Θεό καί νά λαμβάνουμε ὅτι τοῦ ζητᾶμε, εἶναι ἀπαραίτητο νά ἔχουμε καθαρή καρδιά» (Α’ Ἰωάν. γ’, 21­22), τονίζει ὁ θεῖος Εὐαγγελιστής καί θεολόγος Ἰωάννης. Μεγάλη πρός τοῦτο εἶναι ἡ συνεισφορά τῆς μετανοίας ὡς μόνιμης ἐπιλογῆς καί ποιότητος ζωῆς. Τοῦτο στήν ἐποχή μας μοιάζει δύσκολο, ἀφοῦ ἡ ἀμετανοησία προβάλεται ἀπό τήν κοσμική λογική ὡς ἡ δέουσα στάση ζωῆς. Συχνά ἀκοῦμε πρόσωπα αὐτάρεσκα νά δηλώνουν, πολλές φορές καί δημόσια, πώς δέν μετανιώνουν γιά τίποτα ἀπό ὅσα στή ζωή τους ἔχουν πράξει. Συμβαίνει ὅμως ἐξ’ ἴσου συχνά νά πιστεύουμε, ὅτι ἔχομεν ἦθος μετανοίας, ἀλλά ὅμως νά ἀπέχουμε πολύ ἀπό αὐτὴν. Τοῦτο ὀφείλεται πρωτίστως στήν δυσκολία μας νά τοποθετηθοῦμε μέ τιμιότητα καί εἰλικρίνεια ἀπέναντι στίς ἀστοχίες καί στίς ἁμαρτίες μας. Προτάσσουμε στή ζωή μας τήν δική μας «αὐτάρεσκη ἀλήθεια» καί ὄχι τήν αἰώνια ἀλήθεια τοῦ Θεοῦ, πού σώζει καί ἐλευθερώνει τόν ἄνθρωπο. Ἄλλοτε πάλι προσεγγίζουμε τίς πτώσεις μας συναισθηματικά καί ἠθικολογικά. Ὅμως ἡ ἡθικολογική προσέγγιση τῶν ἁμαρτημάτων, δὲν εἶναι ἱκανή νά προσφέρει μία πραγματικὴ θεραπεία ψυχῆς. Ἡ ἁμαρτία εἶναι μία βαθειά ὀντολογική τραγωδία. Ἀγγίζει τόν πυρήνα τῆς ὑπάρξεώς μας. Ἡ προσπάθεια τοῦ ἀνθρώπου νά ζήσει σύμφωνα μέ τό θέλημα τοῦ Θεοῦ προσκρούει συνεχῶς στά πάθη καί τίς ἀδυναμίες μας. Ἡ αἴσθηση τῆς δικαιοσύνης, ὅπως μᾶς τήν διδάσκει τό ἱερό Εὐαγγέλιο, ἔχει ἀτονίσει μέσα μας. Γι’ αὐτό ἀδικοῦμε συχνά τούς γύρω μας, μά πιό πολύ ἀδικοῦμε τόν ἴδιο μας τόν ἑαυτό. Δέν στεκόμεθα μέ εἰλικρίνεια καί ἀνδρεῖο φρόνημα ἔναντι τῶν ἁμαρτιῶν μας. Ἀναζητοῦμε ἐλαφρυντικά,  δικαιολογίες καί προφάσεις. Ἄλλοτε πάλι κρίνουμε οἱ ἴδιοι τά ἁμαρτήματά μας μέ μία στεῖρα ἠθικιστική αὐστηρότητα, πού ὁδηγεῖ συχνά στήν ἀπελπισία. Γιά τόν ἱερό Χρυσόστομο ἡ μόνη ἀπάντηση στήν ἁμαρτία εἶναι ἡ μετάνοια, ἡ ὁποία ἐνεργεῖ στήν ζωήν μας ὡς φῶς πού μέ τήν παρουσία του ἀφανίζει κάθε σκοτάδι. Δέν εἶναι κατάκτηση ἀνθρώπινη, ἀλλά δώρημα τοῦ Θεοῦ σέ κάθε ταπεινή ἀνθρώπινη ψυχή πού παίρνει τήν ἀπόφαση νά ἐγκαταλείψῃ τήν ζοφώδη νύκτα τῆς ἁμαρτίας, «τόν βοσκηματώδη βίο» καί νά ἀγωνισθῆ γιά τήν σωτήρια ἐπιστροφή στόν «οἶκο τοῦ Πατρός». Ἡ σπουδή στούς Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας, μᾶς ὑποδεικνύει πώς ἡ ἀληθής μετάνοια εἶναι μία ποιότητα ψυχῆς πού ψηλαφᾶται καί γνωρίζεται σέ πρόσωπα. Στόν τελώνη καί στόν ἄσωτο υἱό, στήν ὁσία Μαρία τήν Αἰγυπτία, στούς ἀποστόλους Πέτρο καί Παῦλο, στόν ληστή πού σταυρώθηκε μετά τοῦ Κυρίου καί σέ τόσες ἄλλες ἁγίες μορφές πού ἡ Ἐκκλησία τοποθετεῖ ἐνώπιόν μας καθημερινῶς γιά νά γνωρίσουμε καί ἐμεῖς τό ποιόν καί τό ἦθος τῆς μεγάλης αὐτῆς ἀρετῆς.

Ἀγαπητοί μου ἀδελφοί,

Καθώς ἀπό τῆς σημερινῆς ἡμέρας εἰσερχόμεθα στήν εὐλογημένη περίοδο τῆς ἁγίας χαρμολύπης, τῆς θεραπευτικῆς δηλαδή λύπης γιά τίς ἁμαρτίες μας καί τῆς ἐπιστηρικτικῆς χαρᾶς, πού ἐκπηγάζει ἀπό τήν ἀμετάθετη ἐλπίδα μας στήν φιλανθρωπία τοῦ Δεσπότου Χριστοῦ, ἄς παρακινήσωμε φιλοτίμως τήν ψυχήν μας σέ διάπυρη προσευχή πρός τόν Κύριό μας μετά τοῦ ὑμνωδοῦ, λέγοντες «Ὑπεράγαθε Λόγε σύν τῷ Πατρί, καί τῷ Πνεύματι, ὁ κτίσας τά ὁρατά, ὁμοῦ καί ἀόρατα ἐν ἀρρήτῳ σοφία σου, τῆς φαιδρᾶς νηστείας, καιρόν διανύσασθαι, ἐν εἰρήνῃ βαθείᾳ, εὐδόκησον εὔσπλαχνε, λύων τήν ἀπάτην τῆς πικρᾶς ἁμαρτίας, παρέχων κατάνυξιν καί ἰάσεων δάκρυα, καί πταισμάτων συγχώρησιν, ἵνα ἀδιστάκτῳ ψυχῇ, ἐν προθύμῳ τῷ πνεύματι νηστεύοντες, σύν ἀγγέλοις ὑμνοῦμεν τό κράτος Σου». Ἀμήν.
Εὐλογημένη καί σωτήρια Μεγάλη Τεσσαρακοστή.

Καλή Ἀνάσταση!

Διάπυρος εὐχέτης ὅλων σας πρός τόν Κύριον

Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
† Ο ΣΕΡΡΩΝ ΚΑΙ ΝΙΓΡΙΤΗΣ ΘΕΟΛΟΓΟΣ

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ ΣΤΟ GOOGLE NEWS ΓΙΑ ΣΥΝΕΧΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ

Τελευταίες αναρτήσεις:

ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ