Παρασκευή 29 Μαρτίου 2024 | 3:11

«Καιρός του σιγάν….»

Εμμανουήλ Μητροπολίτης Πτολεμαϊδος
Εμμανουήλ Μητροπολίτης Πτολεμαϊδοςhttp://www.patriarchateofalexandria.com/
Ο Σεβ. Μητροπολίτης Πτολεμαϊδος κ. Εμμανουήλ (κατά κόσμον Ξενοφών Καγιάς) εγεννήθη εν Αθήναις το έτος 1956. Τυγχάνει πτυχιούχος της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Η Ιερά Μητρόπολη Πτολεμαΐδος περιλαμβάνει στην πνευματική της δικαιοδοσία την περιφέρεια της Άνω Αιγύπτου (επαρχίες Λούξορ, Ασουάν, Μίνια, Φαγιούμ, Ασιούτ και Μπένι Σουέφ)

Του ιδίου συγγραφέα:

Αν θελήσει κανείς ελεύθερα να κατέλθη στα ενδότερα της ασκητικής γραμματείας είναι βέβαιο ότι θα εκπλαγή από τη λιτότητα λόγων και τον τρόπο σκέψης και ζωής όλων εκείνων των «σπουδαίων» αναχωρητών – όπως ο μέγας Αθανάσιος αποκαλεί τους μοναστάς της εν ερημία ζωής.

Όλοι αυτοί οι Γέροντες ήταν εναντίον των πολλών λόγων.

Προτιμούσαν τη σιωπή. Αγκάλιαζαν τον σιωπηλό τρόπο ζωής ως τον πλέον ιδανικό δρόμο για τη συνάντησή τους με ΕΚΕΙΝΟΝ που ερωτόμενος «ουδέν απεκρίναντο!…».

Αξίζει τον κόπο να ασχοληθούμε για λίγο, τώρα που για μια ακόμη φορά «έφθασε καιρός» της άγιας Τεσσαρακοστής και θα βαδίσουμε τον της νηστείας αγώνα.

Μέσα από τη σιωπή τους πλησίαζαν το Θεό της σιωπής … Ζούσαν τον Θεό εν σιωπή. Καλλιεργούσαν το ήθος της αρετής εν σιωπή. Δεν αυτοδιαφημίζονταν μέσα από επιδεικτικές ενέργειες και εξωστρεφείς πράξεις προς εντυπωσιασμό.

Πολεμούσαν τον πάντα μισόκαλο δαίμονα ως ετοιμοπόλεμοι αγωνιστές του Θεού. Βουτηγμένοι κυριολεκτικά μέσα στη σιωπή του Θεού. Τηρούσαν το «σιγησάτω πάσα σάρξ βροτεία….» ενώπιον του μυστηρίου της αγάπης του Θεού. Και ανθίσταντο των δαιμονικών προσβολών έκαστος «έχων αριστερά πυράν και δεξιά ύδωρ» μόλις ο εχθρός ανάψη το πυρ, αυτός δύναται να το σβήση!…»

Αυτοί οι μακάριοι Πατέρες της Ερήμου δεν λειτουργούσαν – από το εγώ τους – με το εγώ τους και για το εγώ τους. Λειτουργούσαν για το Συ του Θεού και «της Εκκλησίας όλης».

Ο αββάς Ποιμήν έλεγε χαρακτηριστικά, ότι όποιος ομιλεί για το Θεό, καλώς πράττει και όποιος σιωπά για το Θεό ομοίως! ….

Αν μπούμε μέσα στο Πνεύμα της επιείκειας και της αγάπης αυτών των «εν ερημίαις» ασκουμένων θα εκπλαγούμε ακόμη περισσότερον .

Είναι χαρακτηριστικός ένας διπλός διάλογος σχετικός με τη διάρκεια της μετανοίας για σοβαρό αμάρτημα. «Να επιβληθή επιτίμιον τριών ετών; Είναι πολύ. Ενός έτους; Είναι πολύ. Σαράντα ημερών; Είναι πολύ. Αρκούν ολίγαι ημέραι …» Λεπτότητα απεριόριστης αγάπης και επιείκεια άμετρη…

«Ακόμη και το να διδάσκης τον πλησίον είναι σαν να τον ελέγχης !… λέει ο αββάς Ποιμήν.

Αυτοί ήσαν οι αναχωρητές Πατέρες που έλιωναν καθ’ ημέραν εν προσευχή. Πίστευαν ότι της μετανοίας η ισχύς είναι απεριόριστος. Μια ώρα μετάνοιας ήταν αρκετή για να οδηγηθή η ψυχή πόρνης γυναίκας αμέσως στους ουρανούς υπό των αγγέλων δια μέσω φωτεινής κλίμακας !…

Στη καλλιέργεια του ασκητικού τους φρονήματος δεν είχαν θέση δογματικά θέματα, γιατί η πίστη γι’ αυτούς είχε καθαρά ηθικό – όχι ηθικιστικό περιεχόμενο. Έλεγε ο Μέγας Αντώνιος «πίστις εστί το εν ταπεινοφροσύνη διάγειν κα ποιείν έλεος !…»

Αγωνιζόντουσαν να είναι κάτοχοι όλων των αρετών. Κι αν αυτό δεν ήταν πάντοτε στο τελειότερο βαθμό κατορθωτό έλεγαν το περίφημο έστω και από ολίγον «μικρόν εκ πασών των αρετών!…»

Απύθμενο βάθος πλούτου σκέψεων και απεράντου αγάπης προς πάντας τους τε «πεπτωκότας» και τους ανισταμένους. Αναφέρεται στις ιστορίες των Γερόντων της ερήμου ότι μοναχός πήγε στο αββά Σισώη περίλυπος προκειμένου τι να κάνει επειδή έπεσε. Κι εκείνος ο μακάριος του απήντησε «ανάστα πάλιν». Ο μοναχός συνέχισε λέγοντας ότι «ηγέρθη αλλ’ έπεσε πάλιν». Τότε ο Σισώης του απήντησεν «ανάστα πάλιν και πάλιν»…

Αυτό ήταν το πνεύμα των αγίων αυτών αγωνιστών του Θεού. Ένα πνεύμα απέραντης επιεικείας και αγάπης. Ένα πνεύμα πίστης στις δυνάμεις της μετάνοιας που κρύβει μέσα του ο κάθε άνθρωπος.

Αυτό ήθελαν πρωτίστως να ξυπνήσουν μέσα τους και γύρω τους. Με τον αυτοέλεγχο του ίδιου τους του εαυτού. Με αυτοκατηγορίες κατά του ίδιου τους του εαυτού και ποτέ με ετερο – κατηγορία και δακτυλοδακτισμό. ….

Η σιωπή που ασκείται με επίγνωση και διάκριση είναι μητέρα της προσευχής – Επιστροφή από την αιχμαλωσία, Επιστάτης των λογισμών Σκοπός που παρατηρεί τους εχθρούς. Ζωγράφος της αιωνίου κολάσεως λέει εύστοχα ο Ιωάννης της Κλίμακος : «Όποιος εγνώρισε τα παραπτώματά του, εχαλιναγώγησε τη γλώσσα του. …. Κρείσσον πεσείν από ύψους ως γην ή από γλώσσης!…» αναφέρει και πάλι ο ίδιος πατήρ.

Με σιωπή στεκόμαστε μπροστά στο μυστήριο της εξόδου της ψυχής από το σώμα!… Με σιωπή ας σταθούμε προ του βιαίου θανάτου αθωών και ακάκων αδελφών και συνανθρώπων μας!…

«Σιγή προσκυνήσω το Θείον». Και με σιγή που αγγίζει τον ουρανό ας στεκόμαστε όσο αυτό είναι περισσότερο εφικτό στον πόνο, την αδικία και το θάνατο. Ίσως τότε αυτή η σιγή μας να γίνει οδηγός στο δρόμο της εν αληθεία και αγάπης συνάντηση με αυτούς που περισσότερο απορημένοι μας κοιτούν … χωρίς να μπορούν να μιλήσουν . Έτσι ίσως θα «κοινωνήσουμε» και εμείς μαζί τους αφού προηγούμενως τους έχουμε δείξει σωστά και καρδιακά την «καινή» γλώσσα της σιωπής μας.

Αδέξια επεχείρησα να «κομίσω» το πνεύμα των αγίων αυτών ανδρών μέσα από ένα αρθρογράφημα. Δεν κατελήφθην ξαφνικά από το ασκητικό αυτό ιδεώδες. Ζώντας στη πεζότητα μιας καθημερινότητας τολμώ να διαβάζω πατέρες της σιωπής και της τελείας αγάπης προκειμένου να βρω διεξόδους στη δική μου συνεχή στροφή στο Θεό της Μετανοίας και της αγάπης.
Στους χρόνους και στους καιρούς των λαλήστατων «απολογητών» του Θεού, ταπεινή ευχή και προσευχή μου, ας εναγκαλισθούμε την «εύλαλη» σιωπή τόσο του Κυρίου, που ενώπιον των αρχών και εξουσιών της εποχής Του Αυτός «εσιώπα», όσο και των αγίων της ερημικής διαγωγής που τόσο καταληπτά μιλούσαν μέσα από τη συνεχή σιωπή τους …

Ας μου επιτραπεί χωρίς να αναφέρομαι ονομαστικά να γράψω και τούτο. Φιλοξενούμενος προ καιρού σε επαρχιακή επισκοπή, είδα εκεί έναν επίσκοπο να μιλά μέσα στη σιωπή του και να «αγκαλιάζεται» απ’ όλους τους πιστούς και ιδιαίτερα τους μοναστάς του με τόση αγάπη και ελευθερία όπου έκπληκτος ανεφώνησα μέσα μου «εδώ βρίσκεται ο Χριστός».

Αυτό το καταγράφω προκειμένου να πω ότι και σήμερα – και στο σήμερα το δικό μας, μπορούμε με θέληση και διακριτικότητα να μεταφέρουμαι έστω και «λιτανευτικά» το πνεύμα της σιωπής του Θεού «απολογούμενοι» γι’ Αυτόν με την προσθήκη της δικής μας βιωματικής σιωπής που θα μιλάει περισσότερο από χιλίους κηρυκτικούς λόγους.

Κι αυτή η σιωπή θα ΄ναι η ζωή μας. Χωρίς λόγια αλλά με έργα αγάπης και φιλαδελφείας που θα «στηρίζει» ψυχές.
Αυτός ο Χριστός σ’ ότι του καταμαρτυρούσαν – και στου μαθητού του την τριπλή άρνηση, Αυτός απλά σιωπών «εμβλέψατο». Μίλησε στη καρδιά του αρνητή με το βλέμμα του το Θεϊκό. Αυτό το βλέμμα ας οδηγεί τη ζωή μας στο δρόμο της συνάντησης μαζί του κάποτε.

Καλή Σαρακοστιανή πορεία στο Πασχάλιο πνεύμα και Δείπνο της Αναστάσεως Του εν μετανοία και εξολομολογήσει – εν Αγάπη και δημιουργική σιωπή…. Καθ’ ότι «ου πάντοτε καιρός του λαλείν … αλλά και καιρός του σιγάν!… Και αυτή η σιωπώσα καρδιά μας, ας γίνει «το πρόσφορο» της αγάπης μας στον διαρκώς «προσφερόμενο» Χριστό μας και στα «σκορπισμένα» στα πέρατα της γης παιδιά του Θεού!…

Κύριε στους καιρούς των ποικίλων θορύβων – του οργανωμένου ή ανοργάνωτου μίσους – στα «κύβαλα τα αλαλάζοντα» του κόσμου τούτου δος μας την δύναμη να ασκηθούμε και να γίνουμε μέτοχοι στην χάρη της δική σου Θεϊκής και Εύλαλης εν διακρίσει σιωπής μέσα στο άγιο βλέμμα της αγάπης σου.

Από καρδιάς σας εύχομαι και πάλι, Καλή Σαρακοστή μέσα στην «σιγή» του Θεού κρίνοντες και ανακρίνοντες «εαυτούς» και όχι «αλλήλους» …

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ ΣΤΟ GOOGLE NEWS ΓΙΑ ΣΥΝΕΧΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ

ΣΑΣ ΠΡΟΤΕΙΝΟΥΜΕ ΝΑ ΔΙΑΒΑΣΕΤΕ