ORTHODOXIA.INFO | Ανδρέας Λουδάρος Τρία και πλέον χρόνια μετά την αποτυχημένη προσπάθεια του να κρατήσει την Εκκλησία της Σερβίας μακριά από την Αγία και Μεγάλη Σύνοδο της Κρήτης οδηγώντας την στην ομάδα των «δορυφόρων» της Εκκλησίας της Ρωσίας, ο μητροπολίτης Μπάτσκας Ειρηναίος εξαπολύει μια άνευ προηγουμένου επίθεση κατά του Οικουμενικού Πατριαρχείου το οποίο κατηγορεί για τάσεις «νεοπαπισμού».
Σε συνέντευξη του στην σερβική εφημερίδα «Pečat» ο μητροπολίτης Ειρηναίος δεν διστάζει να κατηγορήσει το Φανάρι πως επιχειρεί να διασπάσει την Ορθόδοξη Εκκλησία υπό τις εντολές των Αμερικανών ενώ επαναλαμβάνει τη θεωρία πως το Οικουμενικό Πατριαρχείο κατέχει «πρωτείο τιμής» ενώ το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων έχει «πρωτείο χάρης» εξαιτίας του ότι είναι η «Μητέρα των Εκκλησιών».
ΑΝ ΔΕΝ ΘΕΛΕΙ Ο ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ ΝΑ ΣΥΓΚΑΛΕΣΕΙ ΣΥΝΑΞΗ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΑΛΛΟΙ ΠΟΥ ΘΕΛΟΥΝ
Επιβεβαιώνοντας εμμέσως εκείνους που αναγνωρίζουν στο πρόσωπο του έναν εκ των πρωτεργατών της θεωρίας πάνω στην οποία στήθηκε η «ειρηνευτική πρωτοβουλία» του Πατριάρχη Ιεροσολύμων, ο μητροπολίτης Μπάτσκας λέει χαρακτηριστικά:
«Η πρωτοβουλία [του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων] είναι κατά λέξη θεία έμπνευση και σωτήρια. Η Εκκλησία μας συνεχώς και κατηγορηματικώς υποστήριζε την ιδέα αυτή από την διάσπαση της κρίσεως. Οι πλείστες Εκκλησίες είναι υπέρ. Το πρόβλημα είναι ότι ο Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως αρνείται να συγκαλέσει τέτοια σύσκεψη, γνωρίζοντας ότι θα μειοψηφήσει. Μερικές ελληνόφωνες Εκκλησίες – Ελλάδος και Κύπρου, επί παραδείγματι – δεν θέλουν να συμμετάσχουν σε πανορθόδοξη συνάντηση την οποία δεν έχει συγκαλέσει ο Οικουμενικός Πατριάρχης ως πρώτος στην τάξη μεταξύ των προεστών των Ορθοδόξων Εκκλησιών. Τέτοια στάση προσωπικά τη θεωρώ αδικαιολόγητη. Το πράγμα είναι απλό: αν δεν θέλει αυτός, υπάρχει κάποιος άλλος που θέλει! Τονίζω ότι από τις Οικουμενικές Συνόδους του παρελθόντος, από τις οποίες δύο έγιναν στην Κωνσταντινούπολη, σε καμία δεν προήδρευε ο Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως».
Επαναλαμβάνοντας μάλιστα την γνωστή επιχειρηματολογία της Εκκλησίας της Ρωσίας, ο κ. Ειρηναίος αναλύει τα περί πρωτείων λέγοντας πως «Το κανονικό του πρωτείο τιμής στην Ορθόδοξη Εκκλησία μέχρι τώρα κανένας δεν το αμφισβήτησε, ενώ και να θέλει, κανένας δεν μπορεί να το αμφισβητήσει χωρίς νέα Οικουμενική Σύνοδο. Πάντως, υπάρχει το ιδιαίτερο, πνευματικό και εν χάριτι πρωτείο της Ιερουσαλήμ ως «Μητέρα όλων των Εκκλησιών», που είναι η μοναδική Εκκλησία της οποίας ιδρυτής είναι ο ίδιος ο Κύριος Ιησούς Χριστός, οπότε νομίζω ότι ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων έχει και το ηθικό δικαίωμα και την ευθύνη να συγκαλέσει όλες τις Ορθόδοξες Εκκλησίες σε σύσκεψη, μπροστά σε τόσες δοκιμασίες και πειρασμούς.»
Ο ΒΟΣΠΟΡΟΣ ΕΚΠΕΜΠΕΙ ΝΕΟΠΑΠΙΣΜΟ
Συνεχίζοντας την ρητορική του κατά του Οικουμενικού Πατριαρχείου, ο Σέρβος Μητροπολίτης δεν διστάζει να εκφράσει την άποψη πως τον τελευταίο αιώνα το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως έχει τάσεις «νεοπαπισμού» αμφισβητώντας εμμέσως πλην σαφώς ορισμένα από τα προνόμια του τα οποία θεωρεί «μεταγενέστερα προσαρτημένα».
«Κατά τα τελευταία εκατό έτη, από τα χρόνια του Πατριάρχη Μελετίου Μεταξάκη μέχρι τον σημερινό Πατριάρχη Βαρθολομαίο, όντως, και στην θεωρία και στην πράξη, από τις ακτές του Βοσπόρου εμφανίζονται τακτικά υποστηρικτές του εν δυνάμει «νεοπαπισμού» ή «ανατολικού παπισμού» υποστηρίζει ο μητροπολίτης Μπάτσκας που συνεχίζει τον συλλογισμό του λέγοντας τι αναγνωρίζει αλλά και τι δεν αναγνωρίζει στο Οικουμενικό Πατριαρχείο.
«Την Μεγάλη του Χριστού Εκκλησία στην Κωνσταντινούπολη χωρίς καμία αντίρρηση αναγνωρίζουμε ως πρωτόθρονη Ορθόδοξη Εκκλησία, ενώ τον τίμιο Προκαθήμενο της ως πρώτο στην τιμή και τάξη Ορθόδοξο επίσκοπο. Γνωρίζουμε, με αγάπη και ευγνωμοσύνη, ότι ακριβώς αυτή η μαρτυρική Εκκλησία μας φώτισε με το φως του Ευαγγελίου Χριστού και ότι, μέσω του Αγίου Όρους, μας επέστρεψε τον Ράστκο Νέμανιτς ώς Άγιο Σάββα και ότι πριν από οκτώ αιώνες μέσω αυτού μας χάρισε το αυτοκέφαλο. Ταυτόχρονα αναγνωρίζουμε όλες τις ευθύνες του Οικουμενικού Πατριαρχείου που συμφωνούν με την αιώνια κανονική τάξη της Ορθοδόξου Εκκλησίας και της εκκλησιολογίας της.
Δεν αναγνωρίζουμε, όμως, τα μεταγενέστερα προσαρτημένα «ειδικά δικαιώματα», προνόμια και προτερήματα που εξέρχονται εκτός των κανονικών πλαισίων. Η δομή της Ορθοδόξου Εκκλησίας στηρίζεται στην καθολικότητα, και όχι στον απολυταρχικό Πρώτο, που είναι ο πειρασμός του παπισμού.»
ΟΙ ΑΜΕΡΙΚΑΝΟΙ ΠΙΕΖΟΥΝ ΤΙΣ ΕΚΚΛΗΣΙΕΣ
Επαναλαμβάνοντας ένα προς ένα τα επιχειρήματα του Πατριαρχείου Μόσχας, ο μητροπολίτης Μπάτσκας, αναγνωρίζει πίσω από τις ενέργειες του Οικουμενικού Πατριάρχη αλλά και από αυτές του Πατριάρχη Αλεξανδρείας και του Αρχιεπισκόπου Αθηνών στο θέμα της Ουκρανίας… αμερικανικό δάκτυλο.
«Οι πρωταγωνιστές πλέον δεν αισθάνονται την ανάγκη να κρύψουν οτιδήποτε. Δημόσια και πάντα τεκμηριωμένα με κάποια φωτογραφία, υψηλοί αξιωματούχοι της αμερικάνικης γραφειοκρατίας επισκέπτονται τους ορθοδόξους πρωθιεράρχες και αρχιερείς, συναντώνται με ηγουμένους αρχαίων μονών και ανοιχτά τους ζητούν να υποστηρίξουν το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως στην αδιαμφισβήτητη διάσπαση της δομής και της κανονικής τάξεως της Ορθοδόξου Εκκλησίας» υποστηρίζει ο μητροπολίτης Ειρηναίος και συνεχίζει:
«Σ’ αυτό, τουλάχιστον από ό,τι φαίνεται μέχρι τώρα, έχουν κάποια επιτυχία: το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας και η Εκκλησία Ελλάδος αναγνώρισαν την ψευδή «Εκκλησία της Ουκρανίας». Δεν αποκλείεται, δυστυχώς, η πιθανότητα να τους υποστηρίξει και κάποια άλλη τοπική Εκκλησία».
Μάλιστα κατά τον ίδιο αυτό δεν είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει: «Συνέβη κάποτε και συμβαίνει και τώρα. Άτομα ή ομάδες εντός κάποιας από τις τοπικές Εκκλησίες να κάνουν λάθη, δίνοντας προτεραιότητα στα ενδιαφέροντα της πολιτικής, ξένης ή πιο συχνά κρατικής εξουσίας, μπροστά στα συμφέροντα της Εκκλησίας, έχοντας ή και όχι την ψευδαίσθηση, ότι αυτά τα συμφέροντα ταυτίζονται».
Συνεχίζοντας μάλιστα τον συλλογισμό του και αφού σημειώνει με νόημα πως η Κωνσταντινούπολη αυτοαποκαλείται Οικουμενικό Πατριαρχείο την κατηγορεί εμμέσως πλην σαφώς ως μητέρα που θέτει σε κίνδυνο τα παιδιά της. « Όμως, μια τοπική Εκκλησία, αν και πρώτη στην τιμή και τάξη, η οποία κοσμεί το εαυτό της με τις επωνυμίες Οικουμενικό Πατριαρχείο ή και Μητέρα όλων των Εκκλησιών, δεν μπορεί να θέσει σε κίνδυνο κάποια από τις τοπικές Εκκλησίες για τις οποίες υποστηρίζει ότι είναι Μητέρα Εκκλησία τους, δεν έχει γίνει μέχρι τώρα στην χριστιανική ιστορία. Πάντως, η Εκκλησία που λαμβάνει αυτοκέφαλο δεν είναι πια «κόρη», αλλά ίση αδελφή Εκκλησία, όπως γράφει και σε κάθε Τόμο αυτοκεφαλίας.»
Διψούν για εξουσία
Το κατηγορώ του μητροπολίτη Μπάτσκας κατά του Οικουμενικού Πατριαρχείου έχει και συνέχεια, αφού εκτός από τους Αμερικανούς, πίσω από τις ενέργειες του αναγνωρίζει και άλλες δυνατές κοσμικές δυνάμεις οι οποίες έχουν βρει στο Φανάρι «πρόθυμους συνεργάτες»
Απαντώντας στην ερώτηση : «Το πλήγμα των δυνατών κοσμικών δυνάμεων επί της Ορθοδοξίας στην σημερινή εποχή λαμβάνει νέα ενέργεια και δύναμη. Οι αναλυτές λένε: «Η θρησκεία παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στον καινούργιο ψυχρό πόλεμο μεταξύ της Δύσεως και της Ρωσίας». Πώς να το εξηγήσουμε αυτό; Γιατί η Ορθοδοξία αναγνωρίζεται ως κίνδυνος για της δυνάμεις οι οποίες ήδη κυβερνούν τον κόσμο;» ο μητροπολίτης Μπάτσκας απαντά:
«Η απληστία είναι η μοναδική θρησκεία [των δυνατών]. Η αλήθεια είναι ότι αυτοί, ανεξάρτητα της δυνάμεως και του πλούτου, δεν θα μπορούσαν να δημιουργήσουν την επικείμενη κρίση στον ορθόδοξο κόσμο, αν δεν έβρισκαν τους κατάλληλους «ινσάϊντερς», συνεργάτες διψώντες την εξουσία, ενώ ο διαγωνισμός είναι ανοικτός ακόμα, όχι μόνο στον Βόσπορο, αλλά και αλλού.»
«ΑΠΟΤΥΧΗΜΕΝΗ ΣΥΝΟΔΟΣ» Η ΚΡΗΤΗ
Παρά το γεγονός πως παρά τις προσπάθειες του η Εκκλησία στην οποία ανήκει συμμετείχε κανονικά στην Αγία και Μεγάλη Σύνοδο της Ορθόδοξης Εκκλησίας, ο μητροπολίτης Μπάτσκας την θεωρεί αποτυχημένη. Το ακόμη πιο παράδοξο όμως είναι πως αντί να ασκήσει κριτική στην ρωσική Εκκλησία που μπλόκαρε τον νέο τρόπο απόδοσης του Αυτοκεφάλου, μέμφεται το Οικουμενικό Πατριαρχείο που δεν το εφάρμοσε.
«Οι αιτίες για το σχίσμα μπορούν να αναγνωριστούν και στα κίνητρα που είναι στην βάση του πολιτικά και εθνοφυλετιστικά, αλλά, πνευματικά και ψυχολογικά, γίνεται λόγος περί της αμαρτίας της υπερηφανείας. Και ο τρόπος της προβολής και οι ψυχολογικές αιτίες είναι ίδιες σ’ αυτό που γίνεται σήμερα σχετικά με την εκκλησιαστικο-πολιτική ιδεολογία του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως και την κατάσταση της Εκκλησίας στην Ουκρανία. Να υπενθυμίσω: πριν την αποτυχημένη Σύνοδο της Κρήτης, είχε καθιερωθεί η συμφωνία περί του τρόπου ανακηρύξεως του αυτοκεφάλου. Αυτή η συμφωνία βασίστηκε στους ιερούς κανόνες και στην συνοδική δομή της Εκκλησίας και έχει ως εξής: το αυτοκέφαλο το παρέχει το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως, αλλά εξ ονόματος όλης της Εκκλησίας, όχι εξ ονόματός του, και με συνεννόηση με τις υπόλοιπες Εκκλησίες, με την συμφωνία όλων των προεστών, κατά την γνώμη των τοπικών Εκκλησιών τους. Τον Τόμο αυτοκεφαλίας υπογράφουν, κατά την τάξη, όλοι οι Πατριάρχες και Προκαθήμενοι των Εκκλησιών, και όχι μόνο ο Κωνσταντινουπόλεως.».
Το πλέον ενδιαφέρον όλων ωστόσο είναι η θέση του ίδιου του Προκαθημένου του Πατριαρχείου Σερβίας, Πατριάρχη Ειρηναίου και το κατα πόσον συμφωνεί ή διαφωνεί με τις θέσεις του μητροπολίτη Μπάτσκας στην εντυπωσιακή προσπάθεια του να αποδομήσει όχι μόνο τον ρόλο του Οικουμενικού Πατριαρχείου αλλά και του τρόπου με τον οποίο λειτουργεί η Ορθόδοξη Εκκλησία την τελευταία χιλιετία.
Μέχρι στιγμής πάντως η Εκκλησία Σερβίας δεν έχει δημοσιοποιήσει την επίσημη θέση της απέναντι στην πρωτοβουλία του Πατριάρχη Ιεροσολύμων.
Η αρχική συνέντευξη στην σερβική γλώσσα έχει δημοσιευθεί εδω
