Είναι πολύ λογικό σε έναν φορέα όπως είναι η Εκκλησία με ιστορία 2.000 ετών να υπάρχει συσσωρευμένη μεγάλη εμπειρία αλλά ταυτόχρονα και πολύς «θόρυβος». Όταν λέω «θόρυβος», αναφέρομαι στις υπερβολές, τα παράδοξα, τις παρερμηνείες και όλα αυτά τα οποία συνοδεύουν το αυθεντικό μήνυμα της Εκκλησίας, τον ρόλο της και την εν γένει υπόσταση της.
2.000 χρόνια είναι πολύς καιρός και πραγματικά είναι θαύμα το γεγονός πως παρά τις όποιες προβληματικές έχουν αναπτυχθεί, η Εκκλησία έχει κατορθώσει να διατηρήσει αλώβητο τον πυρήνα της ύπαρξής της. Όμως ο θόρυβος όλο και πυκνώνει με αποτέλεσμα πολλές φορές το μήνυμα να χάνεται εντελώς πίσω από παράσιτα, παρεμβολές και κάθε είδους ψιθύρους ή φωνές.
Θα περίμενε κάποιος πως στην εποχή μας, που η πρόσβαση στην πληροφορία είναι εύκολη, τα βιβλία δεν είναι «κρυμμένα» στις βιβλιοθήκες κάποιων μοναστηριών και ο λόγος διακινείται ελεύθερα, αυτός ο «θόρυβος» να είχε μειωθεί.
Τουναντίον. Αυτή η άνεση και η ελευθερία της εποχής τον δυνάμωσε. Στις μέρες μας η Εκκλησία, κι όταν λέω Εκκλησία δεν αναφέρομαι στο ιερατείο αλλά στην κοινότητα, αντιμετωπίζει προβλήματα αντίστοιχα με αυτά των πρώτων χρόνων της. Προβλήματα που είχε λύσει ή που έτσι νομίζαμε τουλάχιστον.
Η υπόθεση της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου και το ουκρανικό ανέδειξαν τα προβλήματα στην κορυφή της διοικητικής πυραμίδας της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Κι ο κορονοϊός μας αποκάλυψε πως η πυραμίδα είναι άρρωστη και στη βάση της…
Ο απίστευτος αριθμός ερμηνειών, σε θέματα όπως ο εκκλησιασμός, ο ασπασμός των εικόνων, ο ασπασμός των ιερατικών χεριών, η απολύμανση των ναών και φυσικά η Θεία Κοινωνία, οι ιδιότητές και ο τρόπος μετάδοσης της είναι η τρανή απόδειξη πως κάτι δεν πάει καλά.
Αν ζούσαμε στους πρώτους αιώνες θα μπορούσαμε να πούμε «εντάξει έχουμε απορίες» και θα παραδεχόμασταν πως υπάρχουν θέματα άλυτα. Όμως μετά από 2.000 χρόνια πορείας δεν μπορούμε να το πούμε αυτό. Δεν δικαιούμαστε δια να ομιλούμε για τέτοια πράγματα. Γιατί πολύ απλά, δεν υπάρχει θέμα που να μην έχει αντιμετωπίσει η Εκκλησία όλα αυτά τα χρόνια.
Τι κάνουμε λάθος λοιπόν; Τι είναι αυτό που μας έχει μπερδέψει τόσο;
Κατά την άποψη μου αυτό που χρειάζεται είναι κωδικοποίηση και… αποθορυβοποίηση. Κι αυτό δεν είναι δουλειά των πιστών αλλά της ηγεσίας. Οφείλουν, κατά την άποψη μου, να συνεργαστούν με τους ειδικούς επιστήμονες, τους θεολόγους τους ιστορικούς, να πάνε πίσω, να «ταξιδέψουν» στο χρόνο και να βρουν τις αρχικές πηγές, να αποκωδικοποιήσουν τους κανόνες, τις παραδόσεις, τα πρέπει και τα δεν πρέπει, να δουν γιατί δημιουργήθηκαν αυτές οι παραδόσεις, πώς, για ποιο λόγο και σε ποιο πρόβλημα έδωσαν λύσεις.
Αυτή τη στιγμή η Εκκλησία μου θυμίζει μια τεράστια αποθήκη στην οποία μια οικογένεια αποθέτει ότι έχει μαζέψει κατά τη διάρκεια των ετών παραμονής της σε ένα σπίτι. Έχει κρατήσει πολλά χρήσιμα αλλά και πολλά άχρηστα. Και τα άχρηστα κρύβουν τα χρήσιμα. Αλλά δυστυχώς κανείς δεν δείχνει να έχει διάθεση να καθαρίσει αυτήν την αποθήκη. Πρέπει όμως!
Υπάρχουν δεκάδες ζητήματα τα οποία η Εκκλησία πρεσβεύει αλλά η κοινωνία δεν κατανοεί. Θέματα που βρίσκουμε στην καθημερινότητά μας. Η καύση των νεκρών, η κηδεία των αυτοχείρων, οι νέες μορφές γάμου αλλά και θέματα ταμπού, όπως οι σεξουαλικές προτιμήσεις των ανθρώπων.
Είναι απόλυτα απαραίτητο στις μέρες μας, που η τεχνολογία δίνει την δυνατότητα και τα μέσα υπάρχουν, η Εκκλησία να ανακαλύψει ξανά την ουσία της διδασκαλίας της, το μήνυμα της και με τρόπο σύγχρονο να επικοινωνήσει με τον κόσμο. Οι Πατέρες της Εκκλησίας έδωσαν απαντήσεις και λύσεις σε προβλήματα της εποχής τους. Η δική μας εποχή είναι διαφορετική. Όπως διαφορετικές θα είναι και όσες ακολουθήσουν.
Δεν γίνεται λοιπόν να χρησιμοποιούμε άκριτα και χωρίς σκέψη απαντήσεις σε ερωτήματα άλλων εποχών. Δεν γίνεται, για παράδειγμα, επειδή ο άγιος Νικόλαος στην Α΄ Οικουμενική Σύνοδο χαστούκισε τον Άρειο να χαστουκιζόμαστε μεταξύ μας επειδή έτσι κάνουν οι άγιοι . Και πάνω απ’ όλα, δεν γίνεται κάθε ενορία, κάθε Μητρόπολη και κάθε Εκκλησία να τα λέει αλλιώς.
Αν λοιπόν είναι να μιλήσουμε σοβαρά, καλό θα ήταν οι εκκλησιαστικοί ηγέτες να αρχίσουν σιγά σιγά να προγραμματίζουν μια πραγματικά Πανορθόδοξη Σύνοδο, με ουσιαστική θεματολογία, που να απαντά στα σύγχρονα προβλήματα της εποχής με τελικό στόχο να αποκτήσει η Εκκλησία ενιαία διδασκαλία και ενιαία φωνή.
