Ο Αρχιεπίσκοπος, η γνωμη του και η συνοδικότητα

Μια από τις πρώτες ενέργειες του Αρχιεπισκόπου Ιερωνύμου πριν από δέκα χρόνια, ήταν η αλλαγή της διαρρύθμισης της αίθουσας των συνεδριάσεων της Ιεράς Συνόδου της Ιεραρχίας, από την οποία αφαιρέθηκε το βάθρο πάνω στο οποίο στεκόταν ο Αρχιεπίσκοπος. Το μήνυμα που ήθελε να περάσει ο νέος Προκαθήμενος τότε, ήταν αυτό της αναβάθμισης του συνοδικού θεσμού, δια της καταβάσεως της θέσης του Αρχιεπισκόπου στο ίδιο επίπεδο με αυτό των μητροπολιτών. Άλλωστε ο ίδιος ως μητροπολίτης Θηβών πολλές φορές είχε εκφράσει ενστάσεις για τον τρόπο που λαμβάνονταν οι αποφάσεις και ειδικά για τον τρόπο με τον οποίο εμφανιζόταν προς τα έξω η υπεροχή του Πρώτου, του Χριστόδουλου δηλαδή, έναντι του Σώματος της Ιεραρχίας.

Ένα δεύτερο θέμα, εξίσου στρατηγικής σημασίας για τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο, υπήρξε αυτό της παρέμβασης της Εκκλησίας στα πολιτικά πράγματα της χώρας. Δεν ξέρω κι εγώ πόσες φορές έχω ακούσει από ανθρώπους του Αρχιεπισκόπου τη φράση «ο Ιερώνυμος δεν είναι Χριστόδουλος» σε μια έκδηλη προσπάθεια να ξεκαθαριστεί με απόλυτη σαφήνεια πως ο σημερινός Προκαθήμενος της Εκκλησίας δεν έχει καμία μα καμία πρόθεση να ασχοληθεί με τα πολιτικά θέματα.

Ωστόσο παρακολουθώντας τον τρόπο που λειτουργεί τελευταία ο Προκαθήμενος της Εκκλησίας μας σε σχέση με τα όσα συμβαίνουν στην πολιτική σκηνή, διαπιστώνω πως έχει αρχίσει να δημιουργείται ένα κενό μεταξύ λόγων κι έργων. Για παράδειγμα, λίγα μόλις λεπτά μετά την ολοκλήρωση της συνεδρίασης της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου στην οποία ο ίδιος προέδρευσε την προηγούμενη εβδομάδα με θέμα την στάση της Εκκλησίας απέναντι στο μακεδονικό ζήτημα αφού ανακοίνωσε στα MME τα όσα αποφασίστηκαν από την Ιερά Σύνοδο, προσέθεσε πως γνώμη του είναι να μην γίνουν συλλαλητήρια.

Υπενθυμίζω πως το θέμα «συλλαλητήρια» δεν είχε συζητηθεί καν από την Ιερά Σύνοδο.

Λίγες μέρες αργότερα ο Αρχιεπίσκοπος δέχθηκε τον πρωθυπουργό στο γραφείο του και αφού ενημερώθηκε για τις εξελίξεις γύρω από το θέμα εξέδωσε μια γραπτή ανακοίνωση στην οποία επανέλαβε τη γνώμη του.

Αντίστοιχα στη Μακεδονία επτά μητροπολίτες εξέδωσαν κοινό ανακοινωθέν εκφράζοντας τη δική τους γνώμη. Κάποιοι άλλοι βγήκαν στα τηλεοπτικά παράθυρα και είπαν τη δική τους γνώμη επίσης. Και χθες δεκατέσσερις άλλοι μητροπολίτες, κάτοχοι γνώμης και αυτοί, παρακολούθησαν το συλλαλητήριο.

Παραδόξως, ο μόνος που δεν είχε γνώμη για τα συλλαλητήρια ήταν η Ιερά Σύνοδος!

Εδώ λοιπόν γεννώνται ερωτήματα! Η γνώμη που εκφράζει ο Αρχιεπίσκοπος για το «όχι στα συλλαλητήρια» δεν είναι πολιτική θέση; Δηλαδή το ναι στα συλλαλητήρια είναι πολιτική παρέμβαση και το όχι είναι απλά μια γνώμη;

Από την στιγμή που ο πρωθυπουργός ενημέρωσε τον Αρχιεπίσκοπο για το θέμα, δεν θα έπρεπε και ο Αρχιεπίσκοπος με την σειρά του να ενημερώσει την Σύνοδο πριν ο ίδιος εκδώσει επίσημη ανακοίνωση;

Το μακεδονικό ζήτημα και οι προεκτάσεις του είναι μια εξαιρετικά σοβαρή υπόθεση. Είναι ένα θέμα το οποίο είτε κλείσει για την πατρίδα μας θετικά ή αρνητικά είτε δεν κλείσει καθόλου, θα έχει επιπτώσεις σε όλους μας και πιθανώς στις επόμενες γενιές.

Εφόσον η Εκκλησία θεωρεί πως πρέπει να εκφράσει δημόσια της θέση της, είμαι ο τελευταίος στον κόσμο που δεν θα της αναγνωρίσω αυτό το δικαίωμα. Αν το κάνει όμως οφείλει να το κάνει συγκροτημένα και ουσιαστικά. Γιατί όσο σημαντική είναι η προάσπιση της εθνικής ταυτότητας και των δικαίων του λαού μας άλλο τόσο σημαντική είναι και η προάσπιση της σοβαρότητας και του κύρους ενός θεσμού όπως η Εκκλησία.