Ο παντελώς άγνωστος σ’ εμάς έως εχθές, σύλλογος θεολόγων Μέθεξις, διοργάνωσε, σήμερα Σάββατο 19 Οκτωβρίου 2019, ημερίδα με θέμα «Εκκλησιαστική Ενότητα και Κανονικές Δικαιοδοσίες”.
Εχθές το απόγευμα ο πρώην λαμπαδάριος του ναού και πρόσφατα απόφοιτος της Θεολογικής σχολής Αθηνών, μας επισκέφθηκε για να λάβει μία βεβαίωση και μας πληροφόρησε για την ημερίδα που διοργάνωνε ο σύλλογος θεολόγων Μέθεξις. Πιστεύουμε ότι ενόσω ετοίμαζαν αυτή η ημερίδα δεν υπήρχαν τα δεδομένα του σημερινού ιερού Συλλείτουργου στην Παναγία την Αχειροποίητο Θεσσαλονίκης.
Ο προγραμματισμός μας ήταν να συμμετέχουμε στο Η΄συνέδριο της Ιεράς Συνόδου για το 1821 όπου διεξαγόταν παράλληλα, στην αίθουσα εκδηλώσεών της. Η πρόσκληση λοιπόν από τον νεαρό θεολόγο ήταν πρόκληση που μας άλλαξε το πρόγραμμα και μας οδήγησε στο πολιτιστικό κέντρο της Αρχιεπισκοπής Αθηνών στο Ρουφ. Μάλιστα η έκπληξή μας ήταν μεγάλη, όταν είδαμε ότι οι διοργανωτές της εκδηλώσεως και μέλη του συλλόγου Μέθεξις, προέρχονταν ως επί το πλείστον από την πόλη στην οποία διακονούμε την Εκκλησία, την Ηλιούπολη.
Υποθέτουμε πως οι ίδιοι με ανακοίνωσή τους, θα κοινολογήσουν στον τύπο τα όσα διημείφθησαν στο συνέδριο. Οι εισηγήσεις των τριών, επισκόπου Αβύδου Κυρίλλου, αρχιμανδρίτου Γρηγορίου Παπαθωμά και Ειρήνης Χριστινάκη, ένας τέταρτος των ομιλητών απουσίασε, τοποθετηθηκαν στο θέμα, στην πραγματική του κατάσταση. Από του παρόντος, θέλουμε να δημοσιοποιήσουμε απομαγνητοφωνημένες τις ερωτήσεις που υποβάλαμε στους δύο άλλους εισηγητές, στις δύο συνεδρίες της ημερίδας.
Οι πρώτες μας ερωτήσεις αφορούσαν τον Μητροπολίτη Μαυροβουνίου και Παραθαλασσίας Αμφιλόχιο, και την εισήγηση του με θέμα: «Η συνοδικότητα της Εκκλησίας και οι αυτοκεφαλίες των κατά τόπους Εκκλησιών».
Ο ομότιμος καθηγητής Μητροπολίτης Αμφιλόχιος, παρά τον γενικό τίτλο του θέματος του, δεν απέφυγε την αναφορά στο Ουκρανικό Αυτοκέφαλο, οπότε και προκάλεσε τις παρακάτω ερωτήσεις μας.
«Σεβασμιώτατε ήθελα {απευθυνόμενος} στην αγάπη Σας, να μας εξηγήσετε για ποιο λόγο στις θέσεις Σας δεν περιλαμβάνονται δύο δεδομένα; Μπορώ να κατανοήσω τον π. Ιωάννη {Διώτη} όπου ενημερώνετε από τον τύπο «Ορθόδοξο» ή μη, αλλά όχι όλους τους άλλους που έχουμε στα χέρια μας το διαδίκτυο και παρακολουθούμε τώρα, τι γίνεται που.
Πρώτα η επιστολή Διονυσίου του Δ΄ για την Μητρόπολη Κιέβου, {της οποίας} δεν τηρήθηκαν ποτέ οι όροι που αυτή περιγράφει. Δηλαδή, εκλογή από κληρικολαϊκή συνέλευση του Κιέβου, χειροτονία από τον Μόσχας και μνημόνευση του Οικουμενικού ως κυριάρχου επισκόπου του τόπου. Δεύτερον, οι θέσεις Σας δείχνουν ότι δεν γνωρίζετε το ότι ο Μητροπολίτης εν Κιέβω Ονούφριος, ήταν ο μόνος Ιεράρχης της Ορθοδόξου Εκκλησίας στην Ουκρανία, κανονικής και εκ των σχισματικών {σύμφωνα με τα δημοσιευθέντα} ο οποίος έλαβε πρόσκληση με ιδιαίτερη αναφορά στο κείμενο αυτής της πρόσκλησης, να είστε υποψήφιος για προκαθήμενος της Εκκλησίας της Ουκρανίας. Μπορώ να κατανοήσω ότι ο {πρώην Κιέβου} Φιλάρετος ζήτησε συγνώμη πριν λίγα χρόνια στην Εκκλησία της Μόσχας και η Μόσχα αρνήθηκε να συζητήσει τους όρους που έθετε ο “πατριάρχης” Φιλάρετος, όμως δεν μπορώ να δεχτώ ότι εκφράζετε άποψη, χωρίς να έχετε υπόψιν Σας αυτά τα δύο δεδομένα, τον Διονύσιο τον Δ΄ και την πρόσκληση του Κωνσταντινουπόλεως Βαρθολομαίου προς τον τότε Κιέβου Ονούφριο να είναι υποψήφιος για την {πρωθιεραρχία στην} αυτοκέφαλη Εκκλησία. Δεν αγνοήθηκε η κανονική Εκκλησία.
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης αίροντας την πράξη του Διονυσίου, αμέσως καθιστά όλους τους ιεράρχες, κανονικούς και σχισματικούς που αποκαταστάθηκαν με την πράξη του εκκλήτου, υπό το ωμοφόριο του.
Δεν συγκάλεσε Ρώσους ιεράρχες, συγκάλεσε επισκόπους του Οικουμενικού Πατριαρχείου σε Σύνοδο, στις 15 Δεκεμβρίου 2018. Γιατί αιρουμένης της πράξεως {γράμματος} του Διονυσίου όλες οι υποθέσεις του Μόσχας επί της Ουκρανίας δεν μπορούν να συνεχίσουν. Σας ευχαριστώ και ελπίζω ας μου επιτραπεί αυτό, ότι θυμόσαστε την υπόθεση της Συνόδου του Κάρλοβατς και το ότι από εκεί ξεκίνησαν πάρα πολλά προβλήματα για την Εκκλησία, με την συμπαράσταση της Σερβικής Εκκλησίας στους Ρώσους της Διασποράς, όπου έχει καταστήσει και στην Εκκλησία της Ελλάδος προβληματικά θέματα με τους παλαιοημερολογίτες, εξαιτίας αυτής της Συνόδου στο Κάρλοβατς και ελπίζω, μάλλον όχι, είμαι από αυτούς που δεν πιστεύουν ότι τα ψηφιδωτά του Αγίου Σάββα κατευθύνουν και οριοθετούν τις αποφάσεις της Σερβικής Εκκλησίας. Σας ευχαριστώ».
Ο Μητροπολίτης στην απάντηση του αναφέρθηκε στην χρονική απόσταση από την επιστολή Διονυσίου μέχρι το σήμερα και στο ότι η Κωνσταντινούπολη δεν διαμαρτυρήθηκε όλα αυτά τα χρόνια. Αγνόησε το ερώτημα περί της προσκλήσεως του Μητροπολίτη εν Κιέβω Ονουφρίου και αναφέρθηκε εκτενώς στην υπόθεση των Ρώσων της Διασποράς. Μάλιστα αποκαλύπτοντας ότι ενόσω για όλους τους ορθόδοξους αυτοί ήταν σχισματικοί, ο ίδιος συλλειτούργησε μαζί τους στην Αμερική, παρά το ότι είχε την προς τούτο αντίθετη οδηγία από τον Μόσχας Αλέξιο Β΄.
Οι δεύτερες ερωτήσεις αφορούσαν τον Αρχιμανδρίτη της Ρώσικης εν Ουκρανία εκκλησιαστικής παρουσίας και Καθηγούμενο της μονής Αγίας Τριάδος Αχτύρκα, Συμεών Γαγάτικ και το θέμα του: «Το ουκρανικό αυτοκέφαλο: Αναζήτηση πνευματικής αλήθειας στην ομίχλη των μύθων της προπαγάνδας». Ο ομιλητής δεν παρέστει εξαιτίας των εξελίξεων στην Εκκλησία, όπως ειπώθηκε στην αρχή από τους διοργανωτές, αλλά θα απαντήσει στις ερωτήσεις μέσω της ιστοσελίδας του Μέθεξις, εντός δύο ημερών. Η ομιλία του διαβάστηκε και προκάλεσε τις παρακάτω ερωτήσεις μας.
«Απευθύνομαι στο Αρχιμανδρίτη και Καθηγούμενο π. Συμεών και θα περιμένω τις απαντήσεις του όπως υποδείξατε. Θα ήθελα πρώτα να συστηθώ στον π. Συμεών. Ήμουν ο Στυλιανός, ο οποίος όταν τα δύο Κομουνιστικά κόμματα της Ελλάδος με τον Χαρίλαο Φλωράκη και τον Λεωνίδα Κύρκο ενώθηκαν μεταξύ τους, ενθουσιάστηκα και εντάχθηκα στην τοπική οργάνωση της περιοχής μου, ως ένας νέος κομουνιστής. Εκεί λοιπόν διδάχθηκα τι σημαίνει προπαγάνδα. Μου μάθανε πολύ καλά να ασκώ αυτό το έργο και σήμερα μπορώ να ξέρω και να διακρίνω τι σημαίνει προπαγάνδα.
Θέλω λοιπόν να ρωτήσω τον π. Συμεών, αποδεχόμενος ότι ο {πρώην Κιέβου} Φιλάρετος είναι ένας μωροφιλόδοξος άνθρωπος, υπήκοος στην πολιτική εξουσία. Άλλωστε αυτή του η πράξη μετά το αυτοκέφαλο, τούτο καταδεικνύει, ότι κάποιον υπήκουσε. Θέλω λοιπόν να ρωτήσω ο Μητροπολίτης Βλαδίμηρος και ο διάδοχος του ο Μητροπολίτης Ονούφριος τί έκαναν τόσα χρόνια για να πάψει να υπάρχει το σχίσμα; Δεν έχω πληροφορίες θα τις δεχθώ, όπως δέχθηκα και τις πληροφορίες της Πολωνικής Εκκλησίας για το ότι τάχατες αναχειροτόνησαν τους Παλαιοημερολογίτες της Πορτογαλίας, όταν τους ενέταξαν στην Πολωνική Εκκλησία. Δεν είναι αλήθεια {υποστηρίζουν οι Πορτογάλοι}.
Θέλω λοιπόν π. Συμεών, επειδή χωρίσατε την Ουκρανία σε ουνιτική δύση και ορθόδοξη ανατολή, να μου πείτε, γιατί η εμπειρία μου από την Ιεραποστολή στην Ευρώπη είναι διαφορετική, οι Ουκρανοί πιστοί έχουνε συνείδηση τι σημαίνει δικαιοδοσία κανονική, αντικανονική ή ουνιτική; Γιατί όσες φορές βρέθηκα στην Ευρώπη σε ουκρανικές κοινότητες, οι εκκλησιαζόμενοι ανήκαν σε όλους.
Η δεύτερη ερώτηση μου. Η ποσότητα κάνει την ποιότητα π. Συμεών; Πανοσιολογιώτατε πριν μερικά χρόνια οι Ρωμαιοκαθολικοί, Λατίνοι για μένα δεν μου αρέσει να χρησιμοποιώ τον όρο Καθολικοί για εκείνους, ήταν περισσότεροι. Έπρεπε δηλαδή όλοι μας να γίνουμε Παπικοί γιατί εκείνοι ήταν περισσότεροι, όπως εσείς διατείνεστε σήμερα ότι οι Ρώσσοι είναι περισσότεροι και θα πρέπει οι Ουκρανοί να είναι μαζί με τους Ρώσους; Ή τελικά, γιατί να μην δεχθείτε να υπάρχει σε ενότητα {με την Μία Αγία Καθολική και Αποστολική Εκκλησία} μια δεύτερη δικαιοδοσία υπό τον όρο «Αυτοκέφαλη Ορθόδοξη Εκκλησία» παράλληλα με την δική Σας, αφού αρνείστε να ενταχθείτε σε αυτήν την {τοπική} ενότητα, {παραμένοντας} υπό την Ρωσική Εκκλησιά;
Και το τρίτο μου ερώτημα. Έφυγες άγιε Ηγούμενε, γιατί; Εδώ δεν είναι Άγιο Ποτήριο, είναι καρέκλες και τραπέζια, δεν είναι Αγία Τράπεζα. Να Σου πω γιατί έφυγες και απόδειξε μου το αντίθετο. Έφυγες γιατί τα παραμύθια είναι όμορφα αλλά ψεύτικα. Και έπρεπε να πείς ψέματα, όπως και μας είπες, όπως όλοι όσοι έχουν την ίδια θέση με εσένα. Γιατί ψεύτης δεν είναι μόνο αυτός που φτιάχνει ψέματα, αλλά και αυτός που κρύβει την αλήθεια. Έτσι λοιπόν δημιουργείτε την ομίχλη της προπαγάνδας, όπως λέει ο τίτλος {της ομιλίας} Σας.
Δεν μας είπατε αγαπητέ συνάδελφε γιατί στην 1η Νοεμβρίου του 1991, ο επίσκοπος Τσερνόφσκι και Βουκοβίνας Ονούφριος υπέγραψε το αίτημα για αυτοκεφαλία μαζί με τον Κιέβου Φιλάρετο {και όλους τους τότε επισκόπους εν Ουκρανία}, προς το Πατριαρχείο Μόσχας; Δεν μας είπατε γιατί αυτό το γράμμα δεν το μάθαμε μέχρι πριν λίγα χρόνια ότι υπάρχει; Πέστε μας επίσης γιατί ο Μητροπολίτης Μόσχας και «Πατριάρχης πασών των Ρωσσιών και Βορείων Χωρών» δεν πήγε στην Ουκρανία από τότε που λειτούργησε μαζί με τον Αρχιεπίσκοπο Κωνσταντινουπόλεως, Νέας Ρώμης και Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο και επιπλέον πέστε μας, γιατί σε καμία Ουκρανική Εκκλησιά της Ρωσικής δικαιοδοσίας δεν μνημονεύεται, ούτε ακούγετε το όνομα του Πατριάρχη Κυρίλλου. Υπάρχει κάποιος λόγος για αυτό; Σας ευχαριστώ».
Οι διοργανωτές θεώρησαν σκόπιμο και καλώς, να μην δεχθούν την 3η ερώτηση αδιαμαρτύρητα στα όσα αφορά το περί απόκρυψης της αλήθειας και πληροφόρησαν ότι ο Ηγούμενος αποχώρησε την Τρίτη, λόγω εκτάκτου γεγονότος στην Μονή του. Μάλιστα χειροκροτήθηκαν από μικρή ομάδα παρόντων, από αυτούς που φαίνεται ότι έχουν καταγράψει στον συνειδητό τους, μόνο τα προϊόντα της Ρωσικής προπαγάνδας.
Τέτοιος υπήρξε, όπως διαπίστωσα συζητώντας μαζί του, ο λαλήσας και αποχωρήσας στο διάλειμμα πρωτοπρεσβύτερος Ιωάννης Διώτης. Βέβαια η Ιεραρχία της Ελλάδος συνήλθε επ’ αυτού το περασμένο Σάββατο, και θα πρέπει να ακούσουμε από την ηχητική καταγραφή τι ακριβώς είπε ο πρόεδρος της Μέθεξης, στην αρχή της ομιλίας, παρουσιάζοντας την απουσία. Εάν δεν είπε ότι άκουσα, ζητώ συγνώμη και ανακαλώ την 3η ερώτηση.
Ευχαριστούμε δε και για την πληροφορία που έδωσε ο π. Συμεών, ότι ο δημοσιογράφος Ανδρέας Λουδάρος είναι ο κύριος εκφραστής του Οικουμενικού Πατριαρχείου, καθώς και την άλλη για τον Καθηγητή Βλάσιο Φειδά.
(Τα εντός αγκυλών προστέθηκαν για την καλύτερη κατανόηση του λόγου στο γραπτό).