Παρασκευή 29 Μαρτίου 2024 | 17:18

Εκδήλωση στη Ροτόντα για τη ζωή και το έργο του Πρωτοψάλτη Πέτρου του Βυζάντιου

ORTHODOXTV.GR

Γνωρίστε την Ορθόδοξη Εκκλησιαστική Τηλεόραση και δείτε τις προτάσεις της.

Μια ξεχωριστή εκδήλωση αφιερωμένη στη ζωή και το έργο του Πρωτοψάλτη της αγίας του Χριστού Μεγάλης Εκκλησίας Πέτρου του Βυζάντιου πραγματοποιήθηκε χθες στον ιστορικό ναό αγίου Γεωργίου στη Ροτόντα Θεσσαλονίκης.

Άνθρωποι από τον ακαδημαϊκό και εκκλησιαστικό χώρο, ψάλτες και φίλοι της βυζαντινής μουσικής είχαν την ευκαιρία να γνωρίσουν πτυχές της ζωής του Πέτρου του Βυζάντιου και να ακούσουν ψαλμώδηση αντιπροσωπευτικών μελών του.

Η εκδήλωση διοργανώθηκε από το Τμήμα Μουσικών Σπουδών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, μετά από πρωτοβουλία του επίκουρου καθηγητή κ. Εμμανουήλ Γιαννόπουλου και τη συνεργασία της συναδέλφου του αναπληρώτριας καθηγήτριας κ. Μαρίας Αλεξάνδρου.

Αποτελεί την πρώτη εκδήλωση από μια σειρά μουσικολογικών σπουδών στη ζωή και το έργο σπουδαίων μελοποιών της ψαλτικής τέχνης που εγκαινιάζει το Τμήμα Μουσικών Σπουδών.

Η εκδήλωση με τίτλο “Πέτρος ο Βυζάντιος, Πρωτοψάλτης της Αγίας του Χριστού Μεγάλης Εκκλησίας (1808). Η ζωή και το έργο του” πραγματοποιήθηκε υπό την πνευματική αιγίδα του Οικουμενικού Πατριαρχείου και του κ. Βαρθολομαίου. Ο Οικουμενικός Πατριάρχης, στην ευχετήρια επιστολή που απέστειλε στον κ. Γιαννόπουλο, εξέφραζε τα συγχαρητήριά του για την “αξιέπαινη αυτή πρωτοβουλία”, όπως ανέφερε συγκεκριμένα το κείμενό της.

Η μουσικολογική σπουδή διαθρώθηκε σε δύο μέρη. Στο πρώτο μέρος, ο κ. Γιαννόπουλος μίλησε για την ευρύτερη μουσική δράση του διακεκριμένου Πρωτοψάλτη της Αγίας του Χριστού Μεγάλης Εκκλησίας Πέτρου του Βυζάντιου. Στο δεύτερο μέρος, εξαιρετικός χορός ψαλτών υπό τη διδασκαλία και διεύθυνση του Άρχοντος Πρωτοψάλτου της Αγίας του Χριστού Μεγάλης Εκκλησίας κ. Παναγιώτη Νεοχωρίτη έψαλε αντιπροσωπευτικά τα εξής μέλη του Πέτρου του Βυζάντιου:
-Αργές καταβασίες της εορτής της Μεσοπεντηκοστής Θάλασσαν έπηξας, ήχος πλ. δ’.
-ιδιόμελο κατανυκτικού εσπερινού Ε’ Κυριακής νηστειών Θαυμαστή του Σωτήρος, ήχος α΄τετράφωνος.
-Δοξολογία αργή, ήχος β΄.
-Κοινωνικόν της Δευτέρας του Αγίου Πνεύματος Το Πνεύμα σου το αγαθόν, ήχος α΄.

Η επιστημονική και καλλιτεχνική αυτή παρουσίαση θα εκδοθεί σε πολυτελές δίγλωσσο (ελληνικά, αγγλικά) βιβλίο, το οποίο θα συνοδεύεται από οπτικό- ψηφιακό δίσκο με υποδειγματικές ηχογραφήσεις των μελών, ώστε να γίνει ευρύτερα γνωστό το ψαλτικό έργο του εν λόγω κορυφαίου διακόνου των πατριαρχικών αναλογίων. Θα απευθύνεται σε ένα ευρύ κοινό μουσικολόγων, μουσικών και εραστών της ψαλτικής τέχνης, ώστε να μείνει ως επιστημονική και καλλιτεχνική παρακαταθήκη, όπως είπαν οι διοργανωτές της εκδήλωσης.

Βιογραφικά στοιχεία Πέτρου του Βυζάντιου
Ο Πέτρος ο Βυζάντιος, κατά σειρά δομέστικος (περ. 1770- 1789), λαμπαδάριος (1789- 1800) και πρωτοψάλτης (1800- 1805) της Αγίας του Χριστού Μεγάλης Εκκλησίας ήταν γέννημα και θρέμμα της Κωνσταντινούπολης και αναδείχθηκε σε εμβληματική μορφή της μεταβυζαντινής ψαλτικής τέχνης. Πέθανε στο Ιάσιο της Μολδαβίας το 1808.

Το έργο του είναι εξαιρετικά σημαντικό, κυρίως σε τέσσερις τομείς: α) συστηματική μαθητεία στους πρωτοψάλτες Ιωάννη τον Τραπεζούντιο, Δανιήλ εκ Τυρνάβου και, κυρίως, δίπλα στον κορυφαίο ιδιοφυή μουσικό Πέτρο λαμπαδάριο τον Πελοποννήσιο και εκτενής κωδικογράφηση- διάδοση του πολύτιμου έργου του δασκάλου του, β) άμεση διδασκαλία της ψαλτικής σε πολλούς, μεταξύ των οποίων και οι δύο εκ των Τριών Διδασκάλων (ο μετέπειτα πρωτοψάλτης Γρηγόριος και ο εκ Μαδύτου Χρύσανθος, μετέπειτα μητροπολίτης Δυρραχίου, Σμύρνης και τελικά Προύσης), οι οποίοι με βάση αυτήν προχώρησαν κατόπιν στην τελική διαμόρφωση και καθιέρωση της Νέας Μεθόδου, γ) πολλές εξηγήσεις- μεταφράσεις παλαιότερων μελών στην αναλυτική ψαλτική σημειογραφία του δασκάλου του και σε ακόμη αναλυτικότερη δική του, εξηγήσεις που αποτέλεσαν αναμφίβολα τη βάση για τη Νέα Μέθοδο, δ) πολλές δικές του συνθέσεις οι οποίες αποτελούν έκτοτε βασικό ρεπερτόριο των ενασχολούμενων με την εκκλησιαστική μουσική.

Το ψαλτικό έργο του Πέτρου του Βυζάντιου (εξηγητικό και μελοποιητικό) περιέχεται στα περίπου 45 μικρότερα ή μεγαλύτερα αυτόγραφά του, όπως και σε χειρόγραφα των μαθητών του. Είναι σχεδόν όλο εξηγημένο στη Νέα Μέθοδο της αναλυτικής ψαλτικής σημειογραφίας, μετά το 1815- 16, πρωτίστως από τον πιο γνωστό από τους μαθητές του, τον επίσης Πατριαρχικό πρωτοψάλτη Γρηγόριο, και εκδομένο στις έντυπες εκδόσεις του 19ου αιώνα και στις μετέπειτα.

ΦΩΤΟΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΖΑΧΟΣ ΚΑΡΕΚΛΑΣ

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ ΣΤΟ GOOGLE NEWS ΓΙΑ ΣΥΝΕΧΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ

Τελευταίες αναρτήσεις:

ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ